Қоршаған ортаны қорғау туралы заңдарды бұзғаны үшін жауаптылық

Дәріс жоспары

Экологиялық заңдарды бұзғаны үшін жауапкершіліктің жалпы сипаттамасы.

Экологиялық құқық бұзушылықтың белгілері, түрлері.

Экологиялық зиянның түсінігі мен түрлері.

Экологиялық жауаптылық - бұл кешенді әлеуметтік-экономикалық және құқықтық институт.

Экологиялық заңнаманы бұзғаны үшін зандық жауапкершілік белгілі бір мақсаттарды орындауға бағытталған, ол мақсаттардың негізгісі мемлекет белгілеген экологиялық тәртіпті қамтамасыз ету.

1. Экологиялық заңдарды бұзғаны үшін жауапкершіліктің жалпы сипаттамасы.

Экологиялық жауаптылықтың екі түрлі нысаны бар - экономикалық және заңды.

Экологиялық заңнаманы бұзғаны үшін заңдық жауапкершілік институты - кінәлі емес адамдардың заңда баянды етілген экологиялық құқық тәртібін сақтау мақсатында оларға мәжбүрлеу ықпалының мемлекеттік шаралары жүйесін белгілейтін құқықтық нормалардың жиынтығы.

Экологиялық құқық бұзушылық үшін жауапкершілік бірнеше негізгі функцияларды орындайды:

2. Экологиялық құқық бұзушылықтың белгілері, түрлері.

Экологиялық құқық бұзушылық дегеніміз - табиғатты қорғау заңдылықтарын бұзатын және адам денсаулығы табиғи ортаға зиян келтіретін құқыққа қарама-қайшы іс-әрекет.

Экологиялық құқық бұзушылық субъектілері азаматтар, лауазымды адамдар, кәсіпорын, мекеме, ұйым болып табылады.

Экологиялық құқық бұзушылық объектісі қылмыстық ниеттің неге бағытталғанын сипаттайды.

Экологиялық құқық бұзушылықтың жалпы объектісі табиғат және оның құрамындағы элементтер болады, олар экологиялық құқық қатынастарының кіші объектілерінде топыраққа, суға, жануарлар мен өсімдіктер дүниесіне т. б. бөлінеді.

Экологиялық құқық бұзушылықтың түрлері табиғат объектісіне қарай бөлінеді. Олар :

Экологиялық құқық бұзушылық жасаған тұлғалардың жеке тұлғалардың денсаулығына келтірілген зиянды, жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттің мүлкіне келтірілген залалды өтеуі ерікті түрде немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сот шешімі бойынша жүргізіледі.

Экологиялық құқық бұзушының қоғамға келтіретін зиянның дәрежесіне байланысты теріс қылық және қылмыс болып бөлінеді.

Біріншісі қылмысқа қарағанда қоғамға көп зиян келтіре қоймайды және ол тәртіптік, материалдық, әкімшілік, қылмыстық және азаматтық-құқықтық жауапкершілік пайда болады.

Әкімшілік жауапкершілік мына жағдайларда туындайды:

Қоршаған ортаны ластау

Табиғи ресурстарды жою

Кәсіпорын немесе басқа объектілерді эксплуатацияға енгізгенде экологиялық талаптарды бұзу

Экологиялық ақпаратты жасау

Әкімшілік жауапкершілік мемлекеттің компонетті органдарының экологиялық қылмыс үшін әкімшілік шараларды қолдағанынан көрінеді. Бұл Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамалары арқылы реттеледі.

3. Экологиялық зиянның түсінігі мен түрлері.

Зиян - арнайы ұғым. Зиян экономикалық, экологиялық, құлықтық (моралдық), мемлекеттік, мемлекет аралық халықаралық т. б. болады.

Экологиялық зиян туралы сөз қозғалған кезде, заң шығарушы органдарда әр түрлі терминдер қолданылады. Мысалы, зиян, залал, шығын.

Экологиялық шығын түсінігі деп қоршаған ортаға келтірілген қандай да болмасын зиянкестікті түсінеміз. Ол экологиялық құқықтың талаптарын бұзумен байланысып жатады.