Ілияс Жансүгіров лирикасының көркемдігі, сөз жасамы




Презентация қосу
Ілияс Жансүгіров
лирикасының
көркемдігі, сөз
жасамы
5 мамыр
Өмірбаяны Ақын 1894 жыл,
Алматы
облысы
Қоғам Ақсу
қайраткері ауданы -
1938 жыл

Алғашынд
а өз
Болашақ
әкесінен, ақынның
ауыл бұдан соңғы
молдалары біраз уақыты
нан сауат ауылда
ашқан. өтеді.

Қарағаш
1919 жылы.
ауылында Ташкенттегі екі
жәдитше жылдық
бастауыш мұғалімдік
мектепті курсқа түседі.
бітіреді. .
Совет үкіметінің алғашқы
жырларында-ақ әдебиет
табалдырығын аттаған жас ақын

Жазушы Сәкен Сейфуллин
бастаған жаңа әдебиет тының
астында

Бейімбет Сәбит Мұхтар
Майлин Мұқанов Әуезов

Мен бірге сол әдебиеттің
іргесін көтеріп , қабырғасын
қаласты.
Еңбектері

Ілияс Жансүгіров өлең жазуды
1912 жылы бастаған. Оның
«Балдырған», «Қызыл жалау»
атты өлең дәптерлері кейін, 1957
жылы Ұлттық кітапханадан
табылды. Бұлар 1917 жылы
Семейде шығып тұрған
«Сарыарқа» газетінде
жарияланған.

«Сарыарқаға»
«Тілек»
журналында шығармалар
«Мерген Бөкен» ының бастау
әңгімесі алар арнасы –
басылып шықты. қазақ
Осыдан соң
Жансүгіров
халқының
өлеңдері бай ауыз
«Тілші», әдебиеті,
«Ақжол», Абай
«Кедей еркі» поэзиясы,
газеттерінде жиі орыс және
жарияланып
жүрді. Осыдан
дүние жүзі
былай қарай әдебиетінің
Жансүгіров озық үлгілері.
халқына қаламы Оның
ұшталған, терең шығармалар
ойлы, талантты ы сан салалы,
Жансүгіров халықтың бай фольклорын жинасуға,
оның озық үлгілерін халық игілігіне айналдыруға,
басылып кітап болып шығуына үлкен үлес қосқан.

Олардың озық үлгілерін өзі жазған мектеп
оқулықтары мен хрестоматияларына енгізіп,
мектеп оқушыларының халықтық
тарихынан, өткен өмірінен хабардар
болуына зер салған. Жансүгіров әдебиет
сынына да араласып, әдеби көркем сын
жанрының дамуына ат салысты.
1936 жылы
Ол А.С.Пушкиннің,
М.Ю.Лермонтовтың, Н.А
А.С.Пушкиннің 100-
Некрасовтың, Максим жылдығына Ілияс
Горькийдің, Генрих Жансүгіров «Евгений
Гейне мен Виктор Онегин» романын
Гюгоның, Ғ.Тоқайдың, аударып өзінің
К.Лахутидің
кітабына еңгізген.

Бірақ соғыс жылдары ол роман
басқа кісінің атымен шығыпты. Ілияс
Жансүгіров ақталғаннан кейін оның
туыстары соттасып сол романды
Ілияс Жансүгіров аударғанын
дәлелдеді.
Матайдан
1935 шыққан
жылы қобызшы
қайта шал емес,
оралып,

Үйсіннен
Күй
шыққан
туралы
домбыраш
“Күйші” тақырыпт
ы жігіт, ол-
поэмасын а
жазады.

Арқадан
келген хан
Кененің
алдында күй
ағызады.
Шығармаларының ішіндегі айрықша әдемі, мазмұны
мен түрі қиысқан, кесек шыққан шығармаларының
бірі- “Гималай” атты өлеңі

Гималай – көктің кіндігі.
Гималай- жердің түндігі,
Мұз- туырлық, қар- үзік
Түрілмеген бір күні,-деп, жырлайды.

Шумағындағы кіндік, түндік, туырлық, үзік
секілді қазақтың ұғымындағы сөздерді
метафора ретінде шебер пайдаланған ақын
өзінің табиғи сезімінен туған, нағыз толқыған
жанның жүрек түпкірінен шыққан
шынайы сөзін берген.
«Дала» поэмасы –
Бұл поэманы ақын
Ілияс Жансүгіровтің
қазақ халқының
тақырыбы ардагер ұлы Ақан
маңызды, идеясы серіге арнаған. Ақан
айқын, ал сері – ХІХ ғасырдағы
көркемдігі алуан қазақ елінің рухани
мәдениетінің
үлгіде көрінетін
тарихынан елеулі
тағылымды орын алатын белгілі
туындылардың өнер қайраткері.
бірі.

Ақынның өнер Ол – дарынды
композитор, ақын
тақырыбына әнші. Өзі өмір сүрген
жазылған тағы заманының әр қилы
мәселелерін айқын
бір туындысы – өнер тілімен көрсете
атақты білген, оның әдеби,
«Құлагер» музыкалық мұрасы
мол
Есте
қалдыру
Республикада
бірнеше
мектеп, көше,
аудан,
шаруашылық
қа, ың
н
Талдықорған қ ын
а а
қаласындағы л ад м е н ғ ы н а
л қа мірі л ы -
Жетісу С о ө ы
ш де б и ай
а
м нә а ж
Мемлекеттік ғ а р а ұ р
ғ м
шы рнал дық йді.
университетін а иал істе
е оның есімі м о р м ыс
ме жұ
берілген.
Қазақ әдебиетіндегі орны
Ілияс Жансүгіров қазақ
әдебиетінің барлық
жанрларында қалам
тартып, елеулі
туындылар берген
әмбебап дарын. Әсіресе
ол өзінің аса қуатты
суреткерлік талантын
поэзия жанрында
көрсетіп, күллі қазақ
әдебиетінің
мақтанышына айналған
туындылар берді.
лирикалық
Ілияс Жансүгіров шығармаларының
Жаңа заманада салаларында
көтерген мәселелері
бақытты жарқырап көзге
халқымен түсті де, шын
жиырма жылдай халықтық, нағыз
бірге жасасып ұлттық
және жақсы поэзияның
білген өмрін өрнекті үлгілерін
айқын салды.
поэзияның кең “Тракторшы
ға”
арналы
эпикалық, терең
сырлары “Мақта
колхозы”
“Жаңа
тұрмыс”
“Таныңдар

“Алтын
қазан”
Қазақтың 11
буынды қара
Ілиястың өлең т.рін
әдемі кемеліне
әсем жеткізгекн
жатық,
шыққан жұмыр, әуезді
өлеңінің әрі әшекейлі
бірі. өлең

Мұнда Риддерді қоршаған
табиғаттың көркі, Алтай тауының
суреті, бойындағы бар асылын
иесіне-халыққа иіп тұрған Риддерді
ішкі-тысқы сипаты ғана ауылдан
келіп, бүгін социалистік өндірісті
игеріп жатқан қазақ
жұмысшыларының пішіндері
көркем жасалған.
Назарларыңызғ
а рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Ілияс Жансүгіров шығармаларының лексикасы
Көкшетау І.Жансүгіров
Үш бәйтерек: тағдыр мен тағылым
Ілияс Жансүгіровтің шығармашылығы
Өмірбаяны 1934 - 1937 жылдары Қазақ саяси баспасының редакторы, сонымен бір мезгілде
Жас Ілияс ұлы
Ілияс Жансүгіровтің туған жылы
Ілияс Жансүгіров
Өтірік өлеңдер мен мақал - мәтелдер
БАЛАЛАР ПОЭЗИЯСЫНЫҢ КӨРНЕКТІ ӨКІЛДЕРІ
Пәндер