Жүрек қан тамыр жүйесін тексеру әдісі

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Семей қаласының
Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы: Жүрек қан тамыр жүйесін тексеру әдісі.

Орындаған:Дүйсенбеков Р.

Тобы:ВМ-503

Семей 2017
Жоспары
• Жүрек – қан тамырлар жүйесі
• Үлкен және кіші қан айналым шеңбері
• Журектің құрылысы
• Жүректің қызметі
Жүрек - қан тамырлар жүйесі денедегі ең күрделі
жүйе. Оның құрамына қарай жүрек, қан және
лимфа тамырлары кіреді. Тамырлар атқаратын
қызметі, морфологиялық құрылысына қарай қан
айналу жүйесінің және лимфа айналу жүйесінің
тамырлары болып болып екі топқа
бөлінеді.Олардың орталығы жүрек. Қан айналу
жүйесінің тамырлары атқаратын қызметіне,
құрылысының ерекшелігіне қарап артерия, вена,
капиляр қан тамырлары болып бөлінеді. Артерия,
вена, капиляр қан тамырларынан тұйық қан айналу
шеңбері пайда болады. Қан айналу жүйесінің
тамырларын зерттейтін ілім – ангиялогия.
Үлкен қан айналым шеңбері жүректің сол жақтағы қарыншасынан қолқа
болып басталады. Артерия қан тамырлары денеге қанды тарқатады. Вена
қан тамыры қанды денеден жинап жоғары және төменгі қуыс вена болып,
оң жақтағы жүрекшеге құяды. Сол қарыншадан қолқа болып басталып, оң
жүрекшеге жоғарғы және төменгі қуыс веналар түрінде құятын қан
айналуының тұйық жүйесін “үлкен қан айналым шеңбері” деп атайды.
“Кіші қан айналым шеңбері” оң қарыншадан өкпе сабауы түрінде
басталады. Өкпе сабауы екі өкпе артериясы түрінде өкпенің қақпасы
арқылы кіреді. Өкпе артериялары, артериолаларға одан капилярларға
тармақталып, оттегіге байып, екі өкпеден қанды жинап, екі өкпеден төрт
вена қан тамырлары шығып, қанды жүректің сол жүрекшесіне құяды.
Жүрек пен өкпенің арасындағы қан айналу жүйесі “кіші қан айналым
шеңбері”деп аталады.
Қан айналым шеңберлері.

1.Қолқа
2.Жоғарғы
қуысты вена
3.Төменгі
қуысты вена
Ұлпада газ
-Артерия қаны алмасу:
-Вена қаны ұлпада-О2
венада-СО2
Топографиясы:
Жүрек көкірек қуысында екі
өкпенің арасында, төс
сүйектің астында көкетке дейін
орналасады. Жүрек көкіректі ң
үштен екі бөлігінде денені ң
орта сызығынан – солға, ал
үштен бірі оңға ауып, II – V
қабырғанын араығында
орналасқан.
Жүрек (сердце,соr) – ырғақты жиырылып
босаңсуы нәтижесінде қанды венадан тартып
алып, артерия қан тамырына айдайтын
бұлшық етті тақ мүше. Жүректің пішіні конусқа
ұқсайды. Конустың ұшы төменге солға-алға,
табаны жоғары-артқа оңға қараған.
Жүректің негізі (основание сердце, basis cordis)
кеуденің ортлық сызығынан 8-9 см сол жақта,
V-ші қабырға аралығына дейін жетеді.
Жүрекке орта есеппен 250-300 см3 көлемде
қан сыяды. Жүректің салмағы ер адамдарда –
300 г, ал әйелдерде – 250 г, орташа ұзындығы
– 13 см, ені 10,5 см, қалыңдығы – 7 см.
Жүрек шекаралары:

1.Жүрек ұшы-сол ортаңғы бүғанааралық сызықтан
1,5-2см медиальды, V қабырға аралықта.
2.Жоғарғы шекарасы (негізі)- III жұп қабырға
шеміршегінің жоғарғы жиегі.
3.Сол жақ шекара- жоғарыдан төмен доға тәрізді
сызықпен III сол қабырға шеміршегінен басталып,
жүрек ұшына дейін.
4.Оң жақ шекара- жоғарыдан төмен IIIоң қабырға
шеміршегінен төс сүйегінің оң жақ жиегімен IV оң
қабырғааралыққа дейін.
5.Төменгі шекарасы-оңнан солға қарай қиғаш IV оң
жақ қабырға аралықтан жүрек ұшына дейін.
Жүрекшелерге Қарыншаларға
қанның келуі қанның келуі
Оң жүрекше – артында кеңейген, алдында
тарылған. Жоғарғы артында жоғарғы қуыс вена
төменгі жағынан төменгі қуыс вена(v. cava
inferior) құйылады. Жүректің алдына қарай
шыққан қуыс өсінді оң құлақшаға жағасады. Оң
және сол құлақша қолқаның негізін, өкпе
сабауын қоршап тұрады. Оң жүрекше мен
қарыншаның арасында тесік бар. Тесікті үш
жақтаулы қақпақша жауып тұрады. Қақпашаның
жармаларының орналасуына байланысты
алдыңғы(cuspus anterior), артқы(c.posterior) және
аралық(c.septalis) болып бөлінеді. Олар
эндокардтың тығыз дәнекер талшықты тінінен
пайда болған қатпарлар. Қақпаша қанды
жүрекшеден қарыншаға өткізіп, оны кері ағудан
сақтайды.
Оң қарынша - сол қарыншадан ет
пердесімен бөлінген. Оның қуысы екі
бөліктен тұрады. 1. Артқы қарынша
бюстығы. 2. Артерия түтігі. Оң қарыншаның
артерия түтігі бөлігінде ет трабекулалары
бар. Артерия ішкі бетінде үш бұлшық ет
өсіндісі – емізік бұлшық еттері орналасқан.
Олардан жармаы қақпашаларға сіңір
талшықтары тартылған. Қан оң
қарыншадан өкпе сабауының тесігі(ostium
trunci pulmonalis) арқылы өтеді. Оң қарынша
мен өкпе сабауының арасындағы тесікті
жарты ай тәрізді қақпаша (valvula
semilunaris dextra)жауып, қанды кері ағудан
сақтайды.
Сол жүрекше - оң жүрекшеге ұқсас арты
кеңейген, алды тарылған. Кеңейген бөлігіне
төрт өкпе венсы құяды. Бұл веналар арқылы
жүрекке артерия қаны құйылады. Жүрекше
қарынша тесігі арқылы қан жүрекшеден
қарыншаға өтеді. Сол жүрекше мен сол
қарыншаның арасындағы тесікті екі жармалы
(vaiva atrioventricularis sinistra, mitralis) жауып
тұрады.

Сол қарынша - ішкі қабырғасында екі емізікше
бұлшық ет, сіңір талшықтары бар қуыс.
Қуыстың алдыңғы, жоғарғы бөлігінен қолқа
тесігі ашылады. Қолқа тесігін жарты ай
тәріздес қақпашалар жауып тұрады. Сол
жақтағы жүрекше мен қақпашадан өкпе
Жүрек қапшығы (перикард, pericardium) жүректі
қаптап тұратын жұқа қапшық. Перикардтың екі
қабаты бар. Олардың құрылысы әр түрлі . Сыртқы
қабаты фиброзды, ішкісі – сірлі. Фиброзды
перикард (pericardium fibrosum) жүректің негізінде
адвентицияға өтеді. Сірлі перикард (pericardium
serosum) екі жапырақшасы бар. Эпикард сыртқы
қабаты миокардпен біріккен, жүрек қабының ішкі
қабаты. Эпикард жүрекке келетін, шығатын қан
тамырларының қабырғасы арқылы перикардқа
өтеді. Эпикард пен перикардтың аралығында
жүректі үйкелістен сақтайтын сір сұйықтығы бар
қуыс болады. Перикардтың пішіні конусқа
ұқсайды. Оның төменгі шеті көкетпен тығыз
біріккен, ұшы қолқаның жоғарылаған бөлігін, өкпе
сабауын, жоғарғы және төменгі қуыс веналары
қаптап тұрады.
Жүрекше систоласында қан жүрекшеден жақтаулы тесіктер арқылы
қарыншаға өтеді. Жүрекше систоласында жарты ай тәріздес
қақпашалар жабық болғандықтан, қан жоғарғы және төменгі қуыс
веналарға өте алмайды.
Жүрекше систоласы аяқталысымен қарынша систоласы басталады.
Қарыншалар систоласы екі сатыдан тұрады:
1. Жиырылу сатысы;
2. Қанды айдау сатысы.

Жаңа туған нәрестенің жүрегі минутына 140 – 160 рет, ал 6- 7 жастағы
баланың жүреі 95 – 100 рет, 12 жаста 80 – 90 рет, ал ересек
адамның жүрегі 60 – 90 рет жиырылып, босаңсиды.

Ұқсас жұмыстар

Тыныс алу жолдарының аурулары

Жүрек - тамыр жүйесінің синдромдары

Баладағы жүрек ақауларының белгілері

Жүйке жүйесіне әсер ететін дәрілік заттар

Науқасты аспаптық тексеру әдістері

Бас ауру

Интегралдық және аймақтық реография

Созылмалы аурулары бар балаларды диспансерлік бақылау

ҚАНТАМЫР ЖҮЙЕСІ. ҚАН АҒАТЫН ТҮТІКШЕЛЕР ЖҮЙЕСІ

Қанды ұйытатын қан жасушалары

Пәндер