Құстардың жұқпалы ларинготрахеиті, жұқпралы бронхиті, вирусты гепатиті, синуситі, тұмауы, орнитозы

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ
АГРАРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТ «ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА»
КАФЕДРАСЫ

БӨЖ
Тақырыбы: Құстардың жұқпалы
ларинготрахеиті, жұқпралы бронхиті,
вирусты гепатиті, синуситі, тұмауы,
орнитозы
ЖОСПАР:
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
2.1. Құстардың жұқпалы ларенготрахеиті,
2.2 жұқпалы бронхиті,
2.3 вирусты гепатиті,
2.4 синуситі, тұмауы,
2.5 орнитозы.
III Қорытынды
IV Қолданылған әдебиеттер
Құстрадың жұқпалы
ларенготрахейті
Жүқпалы ларинготрахеит
(Laringotracheitis infectiosa,
инфекционный ларинготрахеит) -
катарлы жэне фибринді
гемморрагиялық ринит, трахеит,
конъюнктивит, тынысының
тарылуымен сипатталатын
жүғымтал ауру. Тарихи деректер.
Ауруды алғаш рет АҚШ-та Мей
және Титслер (1925) сипаттады.
Бірақ одан кейін де жүқпалы
бронхиттен ажыратылмады. Бүл
екі аурудың дербестігін Бигс
бастаған ғалымдар (1930) дәлелдеді
ҚОЗДЫРҒЫШЫ
Қоздырушысы - Gallid (alpha)
herpesvirus 1 құрамында ДНҚ бар
гер- песвирустар туыстастығына
жатады. 9-12 күндік тауық
эмбрионының хориоа- лантоис
қабығында, жасуша өсіндерінде
өсіріледі. Табиғатта вирустың уыт-
тылығы төмен штамдары да
айналымда болады. Жүқпалы
ларинготрахеиттің қоздырушысының
сыртқы ортадағы төзім- ділігі онша
емес. Күйдіргіш натрий, крезол,
хлорлы эк, формалин мен крео-
линнің 3:1 қоспасының әрқайсысы
қора-жайдағы 1м3 ауаға 15 мл
мөлшерінде аэрозольмен бүріккенде
вирусты тез арада өлтіреді.
Індеттік ерекшелігі
Табиғи жағдайда жұқпалы ларинготрахеитпен тауық, қырғауыл,
күрке тауық және мысыр тауығы ауырады.
Қолдан жүқтыру үшін вирусты жоғарғы тыныс жолдарының;

кілегейлі қабықтарына, конъюнктиваға жібереді, ал өздігінен
аэрогендік жолмен жұғады.
Ауру қоздырушысының бастауы ауру және ауырып | жазылған (2

жылға дейін алып жүреді) құстар. Олар қоздырушыны секреттерімен
тыныс жолы арқылы бөліп шығарады.
Зарарланған ауа, су, жем, құрал-жабдықтар жұқгыру факторлары

болып табылады.
Қан сорушы жәндіктер вирустың, қорламасы рөлін атқарады.

Жұқпалы ларинготрахеит иммунитеті жоқ құстардың арасында індет
ретінде қаулайды.
Түрақты сау емес шаруашылықтарда иммунитеті жоқ жас құстардың

жеке топтары ғана ауырады.
Індет ошағының тұрақтануына вирус алып жүрудің ұзақ мерзімі мен

құстың бір партиясымен екіншісін алмастыр- ғанда үзіліс жасамай
санитариялық реттілікті бұзу себеп болады.
Дерттенуі
Жүқпалы ларинготрахеиттің вирусы тыныс
жолдарының эпителийіне әуес. Осы үлпада тез
көбейтіп, қабыну процестерін тез тудырады.
Нэтижесінде кеңірдектің ішінде қан мен фибрин
араласқан қоймалжың кіле- гейлі экссудат пайда
болады.
Эпителий үлпасынан вирус қан арқылы басқа
мүшелерге де жетеді, бірақ онда, әдетте, дерттену
байқалмайды.
Виремия көпке созылмайды.
Вирус үзақ уақыт кеңірдек пен көмекейдің кілегейлі
қабығында сақталады.
ӨТУІ ЖӘНЕ СИМПТОМДАРЫ

Жасырын кезеңі 2-20 күн. Ауру.жіті, Ларинготрахеитті түрі жіті өтеді. Ауырған
;жітіден төмен жэне созылмалы өтіп, тауық күйзеліп, аппетиті бол- майды,
ларинготрахеитті және конъюнктивитті қозғалысы шектеледі. Өз еркімен отырған
түрде білінеді. қүс қырылдаған, шиқылда- ған үздік-создық
дыбыс шығарады.

Жүқпалы ларинготрахеиттің
конъюнктивиттік түрі мен кейбір шаруа-
шылықтарда балапандардың бастапқыда
бірен-сараны, қейіннен барлығы ауырады.
Негізгі клиникалық белгілері - көздің
кілегейлі қабықтарында қан іркіліп,
қабақтары ісініп, көздері жұмылып,
жарыққа қарай апмай, жас ағады
Патанатомиялық өзгерістер
БАЛАУ

Ауруға тэн індеттанулық, клиникалық деректер,
паталогоанато- миялық өзгерістер жұқпалы
ларинготрахеитке күдік тудырғанымен тұжы-
рымды диагноз қоюға жеткіліксіз. Ол үшін
зертханалық тексеру жүргізу қа- жет. Түпкілікті
балау үшін ауырған қүстың кеңірдегінен тауық
эмбрионында немесе торша өсінінде вирусты бөліп
алып,, серологиялық реакцияларда ай- қывдайды.
Сонымен қатар, балапандарға биосынама қояды.
Вирустың эсерінен эмбриондар өлмейді, тек
хариоапантоис қабығында өзіне тэн, өзгерістер
тудырады. Жүқпапы ларинготрахеитті жүқпалы
бронхиттен, гаповитаминоздан, рес- пираторлық
микоплазмоздан, түмаудан ажырату қажет.
Дауалау шаралары
Ауырып жазылған құста иммунитет қапыптасады.
Қолдан иммундеу үшін тірі вакциналар қолданылады.
Вакци- наны клоаканың үстіңгі жағына сүртеді, немесе аэрозольдік
жолмен иммун- дейді.
Жұқпалы ларинготрахеит, Ньюкасл ауруы жэне шешекке қарсы ком-
плексті иммундеу эдісі де қолданылады.
Аурудың алдын aлy үшін шаруашылыққа қүсты, инкубациялық
жұмырт- қа мен бір күндік бапапанды тек аурудан сау жерден ғана
әкеледі.
Бір күндік бапапандарды ересек тауықтардан оқшаулап үстайды.
Шаруашылықтағы бар- лық ыдысты таңбаиап, пайдаланған соң жуып,
дезинфекциялайды.
Кезекті құстың тобын орналастырмас бүрын қора-жайды мүқият
дезин- фекциялап, құрғатып, торда үстағанда 10 күн, еденде
өсіргенде 14 күн бос қалдырады.
Жүқпапы ларинготрахеит байқапғанда шаруашылыққа шектеу қояды.
Ауырған жэне күдікті құсты өлтіріп, қүс қораны, сою цехін мүқият
дизенфек- циялайды. Ауру жойылған соң, 2 ай өткенде барльіқ
сауықтыру шараларын жүргізіп барып, шаруашылықтан шектеуді
алады.
ІНДЕТТІК ЕРЕКШЕЛІГІ
Өтуі мен симптомдары
ДАУАЛАУ ШАРАЛАРЫ
Ауырып жазылған қүста аз уақытқа ғана иммунитет
қалыптасады.
Алдын алу шаралары ветеринариялық-санита- риялық
ережелерді сақтауға негізделген.
Ауырған құсты уақытында бөліп алып, оқшаулаудың
орнитоздың таралуын тежеуде маңызы зор.
Ауру шыға қалған жағдайда құс шаруашылығы мен
питомнигіне шектеу қойылады.
Ауру құсты жойып, қора-жайды дезинфекциялайды.
Күдікті қүсқа бүлшық ет ар- қылы тетрациклин
препараттарын береді.
Бірнеше апта бойы қүстың қанында антибиотиктердің 1
мкг/мл концентрациясы аурудан сақтайды. Шектеу ауру-
дың соңғы рет білінгенінен 6 ай өткен соң алынады.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
1. Т. Сайдулдин Індеттану және жануарлардың
жұқпалы аурулары, Алматы 2009.
2. Кіркімбаева Ж.С., Орынтаева Қ.Б., Малдың
жұқпалы ауруларының бактериологиялық
диагностикасы алматы 2011.
3. Е.И. Қасымов Індеттану және инфекциялық
аурулар ветеринариялық санитариялық
негіздерімен, Алматы 2013

Ұқсас жұмыстар

Құстардың жұқпалы ларинготрахеиті, жұқпалы бронхиті, вирусты гепатиті

Құстардың дорсальды аурулары

Құстардың инфекциялық бронхиті ауруының сипаттамасы, диагностикасы, алдын алуы

Тұмаудың асқынуы

ҚҰСТЫҢ ЛАРИНГОТРАХЕИТІ

Пандемиялық доңыз тұмауы

Жылқының инфекциялық анемиясы, тұмауы, індетті лимфангоиты, обасы

Вирусты гепатит - дүние жүзіне әйгілі вирус

Жануарлар мпен адамның вирустық инфекциялары: СПИД, құтырық,тұмау,шешек, вирустық гепатит және Эбола қызбасы

Инфекциялық ауруларға профилактика

Пәндер