НЬЮТОНДЫҚ СҰЙЫҚТЫҚТАР

Тақырыбы: Ньютондық сұйықтықтар.

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Е. А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

Орындаған:Ш. Э. Тохтанмурат

Қабылдаған:Т. С. Жумағалиева

Барлық нақтылы сұйықтардың бір қабаты екінші қабатымен салыстырғанда орын ауыстырса, онда азды-көпті үйкеліс күші пайда болады. Шапшаңырақ қозғалған қабат тарапынан жайырақ қозғалған қабатқа үдетуші күш әсер етеді. Керісінше, жайырақ қозғалған қабат тарапынан шапшаң қозғалған қабатқа бөгеуші күш әсер етеді. Бұл күштер ішкі үйкеліс күштері деп аталады, олар қабаттардың бетіне жүргізілген жанама бойымен бағытталады. Ішкі үйкеліс күші F әрпімен белгіленеді.

Үйкеліс күші

Cұйықтар тұтқырлық қасиетіне қарай 2-ге бөлінеді.

Тұтқырлық коэффициенті сұйықтың табиғаты және температурасына тәуелді сұйықтарды ньютондық сұйықтар деп аталады.

Тұтқырлық коэффициенті заттардың табиғатымен температурасығана емес, сонымен бірге оның ағыс шарттарында да тәуелді болатын сұйықтарды ньютондық емес сұйықтықтар деп аталады.

Ньютондық сұйықтықтар -деп тұтқырлық коэффициенті сұйық табиғатына және оның температура-сына тәуелді болатын сұйықтықтар-ды айтады. Ньютондық сұйықтықтар үшін тұтқырлық күші жылдамдық

градиентіне тұра пропорционал, тұтқырлық коэффициенті сұйықтың ағыс шарттарына тәуелді болмайтын тұрақты параметр болып табылады.

Ньютондық сұйықтықтарға төменгі молекулалық қосылыстардағы

сұйықтар жатады. ( су, балқыған металл, плазма)

Ньютондық сұйықтықтар.

Ньютондық емес сұйықтықтар.

Ньютон теңдеуін -сұйықтың ламинарлық ағыны кезінде қолданған жөн, яғни сұйық, ағынның жәй жылдамдығы кезінде бір -бірімен араласпайтын қабатшалар түрінде ламинарлы қозғалады.

- тұтқырлықтың динамикалық коэффициент

пропорционалдық коэффициенті, Па •;

- кескін бағытына перпендикуляр бағытта жылдамдық туындысы, c-1

-сұйықтықтың, Па -ның туындаған жанама кернеуі;

Ығысукернеуі - мен жылдамдық градиентіне байланысты, тұтқыр-лығы түзу сызықтық заңы бойынша өзгеретін сұйықтарды ньютондық сұйықтар деп аталады.

Ньютондық және ньютондық емес сұйықтар үшін ығысу кернеуінің тәуелділігі:

1. Ньютондық сұйықтар

2. Баяу қозғалатын ньютондық емес сұйықтар (қату температурасы жақын парфинді мұнайлар немесе эмульциялар) :

3. Кристалдық құрылымдық торлары бар жұмсақ (пластикалық) ньютондық емес сұйықтар.

Қанның плазмасы Ньютондық сұйықтықтарға жатады. Қанның құрамы 55 % плазмадан, және қан жасушаларынан тұрады. Қан плазмасы -қанның сарғыштау түсті сұйық бөлімі.

Ньютон сұйықтығының ішкі үйкеліс коэффициенті оның құрылымына, температура мен қысымға байланысты, бірақ жылдамдық градиентіне байланысты емес.

Ньютон сұйықтығы - тұтқырлығы жылдамдық градиентіне тәуелді емес сұйықтық.

Ньютон сұйықтығының қасиеттері сұйықтықтардың көпшілігі (су, ерітінділер, төмен молекулалық органикалық сұйықтықтар) және барлық газдар болып табылады.

Тұтқырлық арнайы құрал-визгометрлер көмегімен анықталады. Кейбір сұйық- тықтар үшін η тұтқырлық коэффициентінің мәндері кестеде келтірілген.

Зат

Ауа

Су

Глицерин

Қан

Плазма

Температура,

100

1, 8

0, 3