ЖАРЫҚ ДИФРАКЦИЯСЫ




Презентация қосу
ЖАРЫҚ ДИФРАКЦИЯСЫ
Толқындардың жолындағы кедергілерді орағытып өтуін, яғни
кедергілердің маңайында толқындардың таралуының геометриялық оптика
заңдарынан ауытқуын дифракция деп атайды. Дифракцияның нәтижесінде
жарық жолындағы кедергілерден, экрандағы кішкентай саңлаудан өтеді.
Гюйгенс принципі: Толқын келіп жеткен әрбір нүкте екінші реттік
толқын көзі болып табылады, ал осы толқындардың ораушылары келесі
уақыт мезетіндегі толқындық шептің орнын береді.

Гюйгенс – Френель принципі бойынша S жарық көзі қоздырған жарық
толқыны екінші реттік когерентті толқындардың суперпозициясының
нәтижесі деп көрсетіледі. Екінші реттік толқындардың амплитудалары мен
фазаларын есептеу кеңістіктің кез келген нүктесіндегі қорытынды
толқынның амплитудасы мен интенсивтілігін анықтауға мүмкіндік береді.
ФРЕНЕЛЬДІҢ ЗОНАЛАР ӘДІСІ. ЖАРЫҚТЫҢ ТҮЗУ
СЫЗЫҚТЫ ТАРАЛУЫ

Френель толқындық бетті сақина тәрізді зоналарға бөлді. Зоналардың
шетінен Р нүктесіне дейінгі қашықтықтар бір-бірінен λ/2 -ге
өзгешеленеді. Сондықтан көршілес зоналардан келетін толқындардың
фазалары қарама-қарсы болады және олар бір-бірін әлсіретеді. Р
нүктесіндегі қорытынды жарық тербелісінің амплитудасы:
Cфералық сегменттің ауданы:

Френельдің m- ші зонасының ауданы:
ДӨҢГЕЛЕК САҢЛАУ ЖӘНЕ ДИСК АРҚЫЛЫ ФРЕНЕЛЬ
ДИФРАКЦИЯСЫ

Егер m жұп болса, онда центрде
Орталық максимум концентрлік күңгірт
күңгірт сақина, егер m тақ
және ақшыл сақиналармен қоршалған,
болса, онда ақшыл сақина
ал максимумдердегі интенсивтілік
орналасады
көрініс центрінен қашықтаған сайын
кемиді.
БІР САҢЛАУ АРҚЫЛЫ ФРАУНГОФЕР
. ДИФРАКЦИЯСЫ

дифракциялық минимум шарты:

дифракциялық максимум шарты:
ДИФРАКЦИЯЛЫҚ ТОРДАҒЫ ФРАУНГОФЕР ДИФРАКЦИЯСЫ
Бір жазықтықта жатқан және бірдей мөлдір емес аралықтармен бөлінген
ендері бірдей саңлаулар жүйесін дифракциялық тор деп атайды.

- дифракциялық тордың
тұрақтысы (периоды)
Интенсивтіліктің бас минимум шарты:

Қосымша минимумдар шарты:

Бас максимумдар шарты:
КЕҢІСТІКТІК ТОРДАҒЫ ДИФРАКЦИЯ

– Вульф-Брэгг формуласы

Вульф – Брэгг формуласының қолданылуы:
1. Толқын ұзындығы белгілі рентген сәулелерінің, құрылымы белгісіз
кристалдық тордағы дифракциясын бақылап және мен т өлшеп,
қристалдық жазықтықтар аралығындағы қашықтықты (d), яғни заттың
құрылымын анықтауға болады. Рентгендік құрылымдық талдаудың
негізі ретінде осы әдіс алынған.
2. Құрылымы белгілі кристалдық тордағы толқын ұзындығы белгілі
рентген сәулелерінің дифракциясын зерттеп және мен т өлшеп,
рентген сәулесінің ұзындығын анықтауға болады. Рентгендік
спектроскопия осы әдіске негізделген.

Ұқсас жұмыстар
Жарықтың интерференциясы мен дифракциясы
Жарық
Голография тарихы
Инфрақызыл және ультракүлгін сәулелер
Жарық көзінің жарқырауы (сцинтилляция)
Жарық толқындары
Гюйгенс принципі
Кванттық физика. Квант теориясының шығуы
Толқындардың интерференция және дифракция құбылысы
Рентген сәулелері
Пәндер