Электроизоляциялық материалдар: диэлектрлік қасиеттері, түрлері және оларға әсер ететін факторлар

Электроизоляциялық материалдар

Асқатов Азат

Мақсаты

Электризоляциялық материалдардың сипаттамасын анықтау, түрлерімен танысып, оларға әсер ететін факторларды қарастыру.

Изолятор, яғни диэлектрик жалпы бейтарап атомдардан немесе молекулалардан тұрады.

Бейтарап атомдағы электр зарядтары (дәлірек айтсақ, электрлік зарядталған бөлшектер: электрондар мен ядролар) бірімен-бірі байланысқан болады да, заттың бүкіл көлемінде, өткізгіштердегі еркін зарядтар сияқты өріс әсерінен орын ауыстыра алмайды.

Өткізгіштер мен диэлектриктердің құрылысындағы айырмашылықтың болуы нәтижесінде, олардың электростатикалық өрістің жәй-күйі де түрліше болады. Диэлектриктің ішінде электростатикалық өріс пайда бола алады және бұған сай диэлектрик оған өзінің белгілі бір ықпалын тигізеді.

Диэлектриктің түрі

Диэлектрикті мынадай екі түрге бөлуге болады:

Полярлы(полюстік) диэлектрик

Полярсыз(полюссіз) диэлектрик

Бұлар оң зарядтар мен теріс зарядтардың центрлері бір-біріне дәл келетін молекулалардан тұрады.

Инертті газ, оттегі, бензол, полиэтилен, т. б. жатады.

Бұлар оң зарядтар мен теріс зарядтардың центрлері бір-біріне дәл келмейтін молекулалардан тұрады.

Спирт, су және т. б. жатады.

Диэлектрик өтімділік

Диэлектриктердің электрлік қасиеттерін сипаттау үшін диэлектрлік өтімділік деп аталатын ерекше бір шама енгізіледі.

Ортаның диэлектрлік өтімділігі дегеніміз біртекті диэлектрик ішіндегі электр өрісінің Е кернеулігінің модулі, вакуумдағы Е0 өрісі кернеулігінің модулінен неше есе кем екенін көрсететін физикалық шама.

ε = E0/E.