Әлем бейнесі: тілдік және ұлттық концептуалдық талдау

ӘЛЕМ БЕЙНЕСІ: ТІЛДІК ЖӘНЕ ҰЛТТЫҚ КОНЦЕПТУАЛДЫ БІЛІМ АЯСЫНДА

Аударма және филология факультеті

Абдиева А, Болатова М,

Кадырбаева А, Ракымгалиева А

306 топ

Гуманитарлы ғылымдарда «әлем бейнесі» термині

ең алғаш

Л. Витгенштейн еңбектерінде пайда болды.

Әлем бейнесі - бұл шындық туралы біздің түсінігіміз; адамның барлық рухани белсенділігі: әлем туралы барлық түсінігінің, әлеммен барлық байланысының нәтижесі болатын тұтас, глобальды әлем бейнесі.

Ұлттық әлем бейнесі стереотипті жағдайлардағы халықтың мінез-құлқынан, олардың қоршаған орта туралы түсініктерінің бірдейлігінен, пікір айтуынан және бір нәрсеге деген «ортақ көзқарастарынан», шындық туралы тұжырымдарынан, мақал-мәтелдерінен, қанатты сөздерінен көрінеді

«Әртүрлі тілдер халық үшін оның ойлау мен қабылдау мүшесі болады»

В. Гумбольд

«Әлемнің тілдік бейнесі дегеніміз - тірі (табиғи, ұлттық) тілдер арқылы бекіген ішкі және сыртқы дүние туралы жалпы ақпарат»

Г. А. Брутян

Санадағы әлем бейнесін құрайтын концептосфераны түгелдей тіл арқылы беру мүмкін емес. Концептосфераға негізделеген әлемнің концептуалды бейнесі ауқымды. Оны құрайтын концептілердің барлығы тілдік бірліктер арқылы беріледі.

Тілдік таңбалар

Қорытынды:

Тілдік әлем бейнесін зерттеу сипаттамалы жүйелі лингвистиканың аясында жүргізіледі, ал бұл зерттеудің нәтижесін когнитивті интерпретациялаған жағдайда әлемнің тілдік бейнесі алғашқы әлем бейнесін, халықтың концептосферасын зерттеудің құрал қызметін атқарады. Қорыта айтқанда, әлемнің концептуалды бейнесі мен әлемнің тілдік бейнесі бірінші мен екінші ретінде, менталды құбылыс пен оның вербалдануы ретінде, сананың мазмұны мен зерттеушінің осы санаға жол ашатын құралы ретінде бір-бірімен тығыз байланысты.

ӘДЕБИЕТТЕР:

Маслова В. А. Введение в когнитивную лингвистику. - М. : Флинта: «Наука», 2007. - 296 с.

Цивьян Т. В. Лингвистические основы балканской модели мира. - М., 1990.

Попова З. Д., Стернин И. А. Когнитивная лингвистика. - М. : АСТ: Восток-Запад, 2007. - 314, [6] с.

Маслова В. А. Современные направления в лингвистике. - М. : Издательский центр «Академия», 2008.

Брутян А. Язык и картина мира // Филос. Науки, 1973, №1. с. 108-110. контексіндегі дүниенің тілдік суреті. Филол. ғыл. кан. дисс. авторефераты. - Алматы, 2004. − 47 б.

Ұқсас жұмыстар

Ж. Аймауытовтың Әнші әңгімесі бойынша сабақ жоспары: Әмірхан бейнесі мен тілдік ерекшеліктерін талдау

Көркем мәтіндегі автор бейнесі: құрылымы, функциялары және тілдік құралдары (Абай жолы мысалында)

Мәдениет пен тіл: тілдік бейне және ұлттық мәдениеттің тірегі

Тілдік бейнедегі жүрек концепті: лексика-семантикалық және концептуалдық зерттеу (Абай поэзиясы мен фразеология, мақал-мәтелдер мысалында)

Әлем халықтарының асханасы: ұлттық тағамдар мен олардың диеталық құндылықтары

Қарым-қатынас психологиясы: құрылымы мен функциялары, тілдік және тілдік емес қатынастар, трансактілі талдау

Жансүгіровтің Құлагер поэмасындағы Ақан бейнесі мен Құлагер тағдыры: әдеби талдау және сабақ жоспары

Ақша және әлем: ақша функциялары, валюта бағамдары және ұлттық әл-ауқат

Көркем дискурс және сөз мәдениеті: тілдік кодтар, ұлттық дәстүр және жастар сленгі

Әсел Далиева - тоғызқұмалақтан жеті дүркін әлем чемпионы, жаттықтырушы және ұлттық спорт қайраткері

Пәндер