ҰҢҒЫМАЛАРДЫ ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСТАРЫ

Презентация қосу

ҰҢҒЫМАЛАРДЫ ЗЕРТТЕУ
ЖҰМЫСТАРЫ

Дайындаған: ГР-15 қ/б тобы студенті
Султанова.М.
Тексерген: доц. Алдияров Самат
ЖОСПАРЫ:

Ұңғыма туралы түсінік
Ұңғыманың түрлері
Ұңғыманы пайдалану әдістері
Ұңғыманы зерттеу түрлері
Ұңғыма — тау
жыныстарының қалыңдығына
салынатын тереңдігі бірнеше
метрден бірнеше километрге
дейін, диаметрі 75 мм жоғары
болатын дөңгелек қималы кен
қазбасы. Ұңғыма элементтері:
сағасы — бетке шығатын жері;
забой — түбі; оқпан немесе
қабырға — бүйірлік беті.
Оқпан осі бойымен сағадан
забойға дейінгі арақашықтық
— ұңғыма ұзындығы, ал
тігінен ось проекциясы
бойынша арақашықтық оның
тереңдігі болып табылады.
Ұңғымаларды, әдетте бір
аралықтан екінші аралыққа
диаметрді азайта отырып
бұрғылайды. Әдетте, бастапқы
диаметрі 900 мм-ден аспайды, ал
соңғысы 75 мм-ден аз болуы
сирек. Ұңғымалардың тереңдеуі
забойдың бүкіл ауданы бойымен
(тұтас бұрғылау) немесе оның
шеткі бөліктері бойымен
(ұстандық бұрғылау) жыныстарды
бұзу арқылы жүзеге
асырыладыКен орнын игеру
барысында ұңғыма өзінің
атқаратын қызметіне қарай үлкен
үш топқа бөлінеді: барлау,
пайдалану және қопару
ұңғымалары.
Қопару (аттыру) ұңғымасы — ішіне жарылғыш заттар орналастыру үшін қолданылады.
•• Қопару (аттыру) ұңғымасы — ішіне жарылғыш заттар орналастыру үшін қолданылады.
Оның диаметрі
Оның диаметрі әдетте
әдетте кеніштегі
кеніштегі бұрғылау
бұрғылау жабдықтарының
жабдықтарының түріне
түріне байланысты. Бұрғылау
байланысты. Бұрғылау
жабдықтары кен массивінің физика-механикалық қасиеттеріне, оның қажетті дәрежеде
жабдықтары кен массивінің физика-механикалық қасиеттеріне, оның қажетті дәрежеде
ұсақталуына және
ұсақталуына және жарылғыш
жарылғыш заттардың
заттардың қасиеттеріне
қасиеттеріне сәйкес
сәйкес таңдалады. Ұңғымалардың
таңдалады. Ұңғымалардың
бір-бірінен арақашықтығы және өзара орналасу сұлбалары арнайы есептеулермен
бір-бірінен арақашықтығы және өзара орналасу сұлбалары арнайы есептеулермен
анықталып, барлау жұмыстарының құжатында көрсетіледі.
анықталып, барлау жұмыстарының құжатында көрсетіледі. Басқа
Басқа да жұмыстарда
да жұмыстарда
қолданылатын көмекші
қолданылатын көмекші ұңғыма
ұңғыма түрлері
түрлері де бар.
де бар.
•• Пайдалану
Пайдалану ұңғымасы
ұңғымасы —— сұйық
сұйық (мұнай,
(мұнай, минералды
минералды суларды)
суларды) және
және газ тәрізді
газ тәрізді
кендерді өндіру
кендерді өндіру үшін қолданылады.
үшін қолданылады.
•• Барлау
Барлау ұңғымасы — пайдалы қазбаларды іздеу, оның қоры мен сапасын және
ұңғымасы — пайдалы қазбаларды іздеу, оның қоры мен сапасын және
орналасу жағдайын
орналасу жағдайын анықтау
анықтау үшін
үшін қазылады.
қазылады. Кеніштерде
Кеніштерде кен
кен орнын қазу
орнын қазу
барысында барлау ұңғымасының көмегімен оның жекелеген бөліктерінің
барысында барлау ұңғымасының көмегімен оның жекелеген бөліктерінің
геологиялық құрылысының кейбір тұстарын нақтылап, кен орнын дұрыс
геологиялық құрылысының кейбір тұстарын нақтылап, кен орнын дұрыс
пайдалану үшін
пайдалану үшін егжей-тегжейлі
егжей-тегжейлі танысады.
танысады. Барлау
Барлау ұңғымалары керн
ұңғымалары керн
(жынысөзек) алу
(жынысөзек) алу мақсатымен
мақсатымен айналмалы
айналмалы бұрғылау
бұрғылау әдісімен бұрғыланады.
әдісімен бұрғыланады.
Жер бетінде орналасқандары:
8 – крестовин
9 – ұңғы бетіндегі шүмекше
10 – газды жіберетін кері клапон
11– тройник
12 – ұңғы бетідегі сальник
13– ұңғы бетіндегі шток
14 – арқанды асу
15 – тепе –теңдік басы (станок качалка ) (СК)
16 – тепе- теңдік (СК)
17 – тіреу
18 – тепе-теңдіктің жүгі (СК)
19 – шатун
20 - кривошипті жүк
21 – кривошиптің өзі
22 – редуктор
23 – қозғағыш шкив
24 – ойыс- ременді байланыс
25 – электрлі қозғалтқыш бұрыштық шанада
26 – қозғалтқыш шкив
27 – рама
28 – басқару блогы
Жер астында орналасқандары:
1 – пайдалану құбыры
2 – соратын клапон
3 – цилиндрлі сорап
4 – плунжер
5 – айдау клапоны
6 – соратын компрессорлы құбыр ( СКҚ)
7 – штангалі сор
ҰҢҒЫМАНЫ ПАЙДАЛАНУ
ӘДІСТЕРІ

Бұрқақтық пайдалану. Мұнайды немесе мұнайдың газбен қоспасын
забойдан жер бетіне көтеру табиғи энергия есебінен жүзеге асатын
ұңғымаларды пайдалану тәсілін бұрқақтық тәсіл деп атайды. Егер
ұңғыманы толтыратын сұйықтық деңгейінің қысымы қат қысымынан аз
және забой маңы аймағы ластанбаған болса (ұңғыма оқпаны қатпен
байланысады), онда сұйықтық ұңғыманың сағасынан асып төгіледі, яғни
ұңғыма бұрқақтанады. Бұрқақтану гидростатикалық қысымның,
ұлғаятын газдың немесе екеуінің де әсерінен болады.
Газлифттік пайдалану. Көтергіш құбырлармен башмақ немесе
клапандар арқылы бағанаға қысылған газды айдау жолымен қаттан
сұйықтықты беткі қабатқа көтеру кезінде мұнай ұңғымаларын пайдалану
тәсілі газлифттік деп аталады.
ҰҢҒЫМАЛАРДЫ БҰРҒЫЛАУ ТӘСІЛДЕРІ.

Ұңғымаларды бұрғылау тәсілдері.
Мұнай мен газ ұңғымаларын
бұрғылау кезіндегі барлық
механикалық бұрғылау кезіндегі
барлық механикалық бұрғылау
тәсілдерінің ішінде айналмалы
бұрғылау кең қолданылады.
Айналмалы бұрғылау кезінде
жыныстардың бұзылуы қашауға
біруақытта жүктеменің және
айналдырушы моменттің әсер етуі
нәтижесінде жүзеге асады. Жүктеме
әсерінен қашау жынысқа енеді, ал
айналдырушы момент әсерінен оны
опырады, бөлшектейді және қажайды.
Гидродинамикалық зерттеу әдісі
жұмыс жасап тұрған немесе тоқтап
тұрған ұңғыманы зерттеуде
қабаттың анықталған параметрлерін
(қысым, температура, шығым, уақыт
және т.б.) зерттеу үшін және
олардың мәндерін тіркеп алу
мақсатында жүргізіледі, одан әрі
жүйелі түрде барлық кен орынды
пайдалану ұзақтылығына
байланысты жүргізіліп отырады.
Алынған мәліметтер арнайы зерттеу
зертханаларына жіберіліп, онда
толығымен талдау жасалады.
Зерттеу жұмыстары арнайы
құрылған бригадада арнайы
техникалар мен өлшегіш
құрылғылары көмегімен жүргізіледі.
Геофизикалық зерттеу әдісі –
физикалық әсер етуге негізделген.
Геофизикалық әдіспен ұңғыманы
зерттеу және геологиялық қима
тау – жыныстарының жағдайы
жөнінде, олардың параметрлерін,
игеру кезіндегі өзгерістері жөнінде
ақпарат беріп отырады. Сонымен
бірге бұл зерттеу геологиядан
басқа, яғни технологиялық
шараларда да қатысып отырады.
Геофизикалық зерттеулер каротаж
көмегімен іске асады. Оның
арнайы құрылғылары
электрокабель арқылы ұңғымаға
түсіріліп, таңдалып алынған
ұңғыма аралығы зерттеледі
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

Кен орнындағы ШГН пайдаланатын ұңғымаларды гидродинамикалық зерттеу

Бұрғылау жару жұмыстарының есептеу паспорты

Тереңдік сорғы, Манжетті сорғы

Маркшейдерлік түсіріс

Жер асты суының кең орны

Қазақстанның тау кен металуригиялық кешені мен мұнай газ саласының экологиялық мәселелері

Баку мұнайы 1917 жылға дейін

Мұнайды ұңғымадан бұрғылау

САҢЫЛАУЛАРЫНАН ӨТЕТІН СҰЙЫҚТЫҢ АҒУЫ

Арқанды алқа

Пәндер