От тегінің токсикалық түрлері, олардың пайда болуы және ағзаның клеткаларына әсері

От тегінің токсикалық түрлері, олардың пайда болуы және ағзаның клеткаларына әсері.

Орындаған: Абенева Меруерт

241 ЖМФ

Тексерген: Советов Б. С.

Семей 2010 жыл

Семей Мемлекеттік Медицина Университеті

Жоспар:

От тегінің токсикалық түрлері

Олардың пайда болуы

Ағзаның клеткаларына әсерлері.

Супероксиданион тәуелді апоптоз.

Антиоксиданты қоғаудың жүйесі.

Аэробты жасушалар энергияны молекулярлы оттегі түрінде алады. Сол уақытта отегіден әрқашан аз мөлшерде токсикалық заттар бөлінеді. Олар отегінің белсенді түрлері деп аталады. Бұл қосылыстар күшті тотықтырғыштар немесе реакцияға бейім бос радикалдар болып табылады және олар жасушалық құрылымды және функциональді малекулаларды бұзады. Әсіресе отегінің белсенді түрлері эритроциттерді бұзады.

Оттегінің белсенді түрлері

Супероксидті радикалдар (О2-),

Сутегі тотығы (Н2О2),

Гидроксильді радикалдар (* ОН, НО2*),

Оттегінің синглетті түрлері (1О2),

иондар НО2-.

Фентон реакциясының жеңілдетілген варианты

Сутегі пероксидінен бос электрондарды тасымалдау жолымен гидроксильді радикал генерирленеді. OH• = гидроксильді радикал; Н2О2 = сутегі пероксиді.

Оттегі молекуласында екі электрон бар, сондықтан бирадикал болып табылады. Дегенмен мұндай электрондар оттегі молекуласы тұрақты болатындай орналасқан.

А - кезеңі. Егер молекулаға қосымша электрон қосылса жоғары реакциялы супероксид-радикал түзіледі (•О2-) .

Б - кезеңі. Қалыптасу кезеңі пероксид-анионға әкеледі (•О22-), ол протондарды жеңіл байлап, нәтижесінде сутегі тотығына (Н2О2) әкеледі.

В - кезеңі. Үшінші электронның қосылуы молекуланы О2- және О- иондарына ыдыратады. Оттегінің екі протондардың қосылуымен су түзсе, О- аса қауіпті гидроксил-радикал (•ОН) түзілуіне әкеледі.

Эритроциттер және зат алмасу

Оттегінің белсенді түрлері және жасушаның зақымдалуы.

Күмірсу, мембраналы липидтер, ақуыз, нуклеин қышқылдары оттегініңхимиялық белсенді түрлерінің әсеріне тұрақсыз болып келеді. Бұл зақымдалулар көптеген аурулардың патогенезіінің негізінде жатыр.

Оттегінің белсенді түрлерінің түзілістері темір иондарын катализдейді. Оттегінің белсенді түрлері әрқашан О2 -нің ФМН-мен немесе ФАД-пен арақатынасынан пайда болады. Керісінше оттегіні, цитохромныңның с-оксидазамен қалпына келуі асқынбаған (оттегінің белсенді түрлері жиналмайды), өйткені бұл фермент ортаға аралық зат бөлмейді. Антиоксиданттармен қоса бос оттегінің белсенді түрлерінің түзілуіне жол бермейтін ферменттер де бар. Мысалы, супероксид-дисмутаза [1] екі супероксид-радикалдарының оттегі мен қауіптілігі төмен Н2О2-не диспропорционирленуін шақырады.

1. Липидтер

Бос-радикалды аутототығу деп аталатын липидты бос радикалдар мен липидті пероксидтердің түзілуі тізбек қысқаруының кинетикалық шектелуіне әкелмейді, қалыптыда ол органикалық малекулалардың тотығуын баяулатады.

Әсіресе бос радикалдармен зақымдануға бейім болып полиқанықпаған май қышқылдары табылады, өйткені олардың қатарлас жұп тізбектері бір электроны бар сутегі атомының көзі. Артынан липидті радикал оттегімен байланысып, нәтижесінде липидті пероксильді радикалдар және липидті пероксидтер түзіледі, олар басқа полиқанықпаған май қышқылдарынан электрондарды тартып алғанда ғана тұрақты болады.

Сөйтіп, қажетті полиқанықпаған май қышқылдарын жойып, малекуланың зақымдалуына әкелетін цитотоксикалық реакция каскады пайда болады. Соңында липидтер дегидратациясы болып, малондиальдегид деген өнім түзіледі, ол қанда және зәрде табылып, босрадикалды зақымдану маркері болып табылады.

2. Ақуыздар

Ақуыз аминқышқылдарының тотығуы нәтижесінде олардың фрагментациясы, агрегациясы және көлденең байланыстары қалыптасуы болады. Протеолизге сезімталдығы артады.