Көшеттік әдіс

Презентация қосу

Қазақ Ұлттық Казахский
Аграрлық Национальный
Университеті Аграрный Университет

Жеміс-көкөніс және Экология кафедрасы

ТАҚЫРЫБЫ: Көшеттік әдіс

Алматы 2017
Жос
пар

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Көшеттік әдістің артықшылықтары мен
кемшіліктері
2.2. Көшет қажеттілігі және өсіруге арналған аудан
2.3. Көшет өсіруге арналған топырақ
2.4. Тұқымды себу алдында дайындау
3. Қорытынды
4. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Көшеттік әдіс – көкөніс шаруашылығының
негізі. Көкөніс дақылдары алып жатқан ашық
танаптағы шамамен алғандағы жарты ауданда
және қорғалған топырақ ауданында өсірілетін
көкөністердің 90% көшеттік әдіспен өсіріледі.
Көшет өсіру – көкөніс шаруашылылығындағы
еңбекті ең көп талап ететін және қымбатқа
түсетін үрдістердің бірі: көкөністердің өзіндік
құнындағы көшетке жұмсалатын шығынның
үлес салмағы 35-40%-ға жетеді.
Негізгі бөлім
Көшет алдын ала дайындалған субстраттарда
немесе қоректік кубтарда (құмыраларда) тікелей
өсіріледі. Құмырасыз көшеттер құмыралы
көшеттерге қарағанда қаражат пен еңбек шығынын
аз қажет етеді. Бірақ құмыралы көшеттердің даму
жағынан озуы ұзаққа барады, бұл ерте өнім алуда
өте маңызды рөл атқарады.
Көшеттік әдіспен өсірудің артықшылығы

Көшетсіз отырғызуға қарағанда ерте өнім алу;
Жеміс беру кезеңінің ұзақтығы;
Жылу сүйгіш өсімдіктерді солтүстік аймақтарда
өсіру мүмкіндігі;
Тұқым аз мөлшерде жұмсалады;
Үлкен жер ауданын қажет етпейді;
Көшеттік әдіспен өсірудің кемшіліктері

Қорғалған топырақты дайындауға арналған
құралдарға кетітін, көшетті тасымалдауға және
отырғызуға арналған материалдық және еңбек
шығынан талап етеді.
Көшеттік және көшетсіз әдістерді салыстыру
Көрсеткіш Өсіру әдісі
Көшеттік Көшетсіз
Өсіру кезінде қажет ететін жер ауданы Аз 10-100 есеге дейін көп

1 га жерге кететін тұқым мөлшері Аз 2-7 есе көп
Вегетацияның екінші кезеңінде қолайсыз жағдайларға Төмен Жоғары
төтеп беру қабілеті

Өнім жинау уақыты Ерте 7-30 күннен кейін

Өнімнің мөлшері Жоғары Салыстырмалы түрде аз

Өнімнің сапасы Жақсы күтім болған жағдайда Жақсы күтім болған жағдайда
сапалы өнім береді сапалы өнім береді

Еңбек шығыны Жоғары Жоғары

Өнімнен түсетін пайда Жоғары, ерте өнім алуға Салыстырмалы түрде аз
байланысты
Көшет қажеттілігі және өсіруге арналған
аудан

Көкөніс шаруашылығының индустриалды негізге
ауысуы көшет өсіру шараларын арнайы кешендерге
шоғырландыруды талап етеді.Көшеттерді
көшеттіктерде және пленкалы типтегі пленкалы
жаппаларда өсіруге болады.
Ашық танапқа арналған пленкалы жылыжайлардағы көшеттің негізгі сапа көрсеткіштері

Көшет Көшет Отырғыз Көшет Қоректік Жапырақ Көшет 1м2 пайдалы алаңнан алынатын көшет
өсіру у тәсілі жасы ауданы,с саны, биіктігі,с шығымы, дана
тәсілі м дана м

Жалпы Жарамды,80%-

Ерте Құмырал Екпе 13 3х1,5 1 3-4 2200 1760
капуста ы сиретіп көшет, 50-55 6х6 6-6 18-20 270 216
көшет 7х7 238 190
Құмырас Екпе 13 3х1,5 1 3-4 2200 1760
ыз көшет, 45-50 6х6 4-5 18-20 270 216
сиретіп көшет 5х5 16-18 400 320
Орташа Құмырас Екпе 35-40 5х5 03.04.14 16-18 400 320
пісетін ыз көшет, 5х4 500 400
капуста сиретпей көшет
Ерте Құмырал Екпе 20 3х1,5 4-5 2200 1760
қызанақ ы сиретіп көшет, 60-65 7х7 20-22 270 163
көшет
Құмырас Екпе 20-50 3х1,5 4-5 2200 1760
ыз көшет, 6х6 20-22 270 216
сиретіп көшет
Жаппай Құмырас Көшет 40-45 5х5 16-20 400 320
отырғызы ыз 30 5х4 14-16 500 400
латын сиретіп
қызанақ
Көшетті дайындау мен оны
ашық танапқа отырғызу
мерзімдері дақылдың
биологиялық ерекшеліктері,
аймақтың климаттық
жағдайлары және өнім түсе
бастаудың жоспарлы
тапсырмасы бойынша
анықталады. Көшет қажеттілігі
және оны өсіруге арналған аудан
өсімдіктің ашық
танаптағыауданы мен отырғызу
үлгісіне және қорғалған
топырақтың бір өлшемінен
алынған топырақ шығынына
байланысты болады.
Өсірілетін аймақ, дақыл түрі, себу мерзімдері, құрылыс
типіне қарай көшетті құмырада немесе құмырасыз, екпе
көшеттерін сиретіп отырғызу немесе сиретпей, сонымен
қатар ағаш үгіндісінен жасалған субстраттарда өсіреді.
Құмыралы көшеттерді өсіру үшін пластмассалы құмыралар,
арнайы станоктарда жасалған шымтезекті-қарашірікті және
қарашірікті-топырақты құмыралар, пленкалы қапшықтар,
шымтезекті тақта, шымтезекті блоктар, ағаш үгіндісінен жасалған
субстраттар пайдаланылады
Көшет өсіруге арналған топырақ

Көшет отырғызуға арналған топырақтың бойындағы
қуыстық 60% және тығыздық 1 г/см3 болуы тиіс.Мұндай
қуыстылық пен тығыздыққа қол жеткізу үшін , табиғи
сазды ауыр топыраққа 10% құм және 30% қарашірік
қосады.Қоректік қабат 12см-ден 18 см дейін болады.
Тұқымды себу алдында дайындау

Ерте отырғызылатын қызанақ көшеттерін 5 мин бойы ас тұзының 1-
5%-дық ерітіндісіне салып (1 л суға 10-50г тұз), іріктейді, одан кейін
ыдыс түбіне шөккен тұқымдарды жылы ағын сумен 7-10 рет мұқият
шаяды.Шайылған тұқымдарды калий перманганатының 1%-дық
ерітіндісімен 30 мин бойы вирусты ауруларға қарсы өңдейді.Одан кейін
тұқымдарды қоректік ерітінділерге салып, құбылмалы температурада 5-7
тәулік бойы шынықтырады: 8-12 сағат бойы 18-20 және12-16 сағат бойы
0-1 градуста шынықтырады
Ерте пісетін аққауданды капустаның тұқымдарын
тесікшелерінің диаметрі 1,3-1,7 мм болатын
елегіштерден өткізіп, калибрлейді, дәрілейді, 15-20
мин бойы 50-60 градусты суда қыздырады,қоректік
ерітінділерге салып , құбылмалы температурада 5-7
күн бойы шынықтырады.
Көшетті отырғызу

Бұлтты күндері күні бойы отырғызуға болады
Ыстық ашық күндері:
* таңертең
* күннің екінші жартысында
Көшетті механикалық отырғызуда СКН 6А көшет отырғызатын машинаны пайдаланады.
Қорытынды

Қорыта келсек, көшет арқылы отырғызу
экономикалық тиімді келеді, қаражатты көп талап
еткенімен деерте өнім алуға мүмкіндік береді.
Пайдаланылған әдебиеттер

•«Көкөніс шаруашылығы»Н.Г Шепетков, Б.М Өзбеков, М.Ә
Ысқақов, И.И Жумагулов, Н.С Еркенбаев. Астана-1998 ж
•«Көкөніс шаруашылығы практикумы»М.Ә Ысқақов Астана
-2004 ж
•Қ. К. Әрінов, Қ.М. Мұсынов, А.Қ. Апушев, Н.А. Серекпаев,
Н.А. Шестакова, С.С. Арыстанғұлов «Өсімдік шаруашылығы» ,
Алматы-2011 ж

Ұқсас жұмыстар

Көшетті ұйымдастыру технологиясының ерекшеліктері

КӨШЕТТІК ӘДІСТІҢ МАҢЫЗЫ

Цитрус дақылдарының негізгі зиянкестері мен ауруларының түрлері

Жылыжай шаруашылығын ұйымдастыру

Цитрус дақылдарының карантинді зиянкестері

ҚР орман қоры және оның қазіргі заманғы жағдайы

Қуаңшылық жағдайда алма көшеттерін тиімді өндіру технологиясы

Ақ қауданды капутаны көшетсіз әдіспен өсіру

КАРАНТИНДІК НЫСАНДАР ЖӘНЕ ОЛАРМЕН КҮРЕС ШАРАЛАРЫ

Көшеттік жылыжай Гүлзар жылыжайы Көкөністік жылыжай

Пәндер