Палеозой заманындағы тіршіліктің дамуы




Презентация қосу
Ә.Бөкейхан атындағы №76 жалпы білім беретін орта мектебі

Палеозой заманындағы
тіршіліктің дамуы

Орындаған:Жасланов Д.М.
Тексерген:Мамбетова А. У.
Палеозой эрасы
Палеозой эрасы. Жер дамуының фанерозой эонына қарасты, яғни
протерозой эоны (кембрыйге дейінгі эон) аяқталғаннан кейінгі алғашқы эра;
540 — 250 млн жылдар аралығын қамтыған, жалпы ұзақтығы шамамен 290 млн
жыл шамасында деп есептеледі; алты кезеңге жіктеледі, олар:
Кембрий

Ордовик
Силур
Палеозой кезеңдері Девон
Таскөмір
(карбон)
Пермь
КЕМБРИЙ КЕЗЕҢІ
Кембрий (лат. Cambrіa) – Жердің геология тарихындағы палеозой
эрасының бірінші кезеңі және сол кезеңде түзілген жыныстар қабатының
жүйесі. Кембрий кезеңінің радиометриялық әдіспен анықталған ұзақтығы 65
млн. жыл. Ол бұдан 570 млн. жыл бұрын протерозойдан кейін басталып
ордовик кезеңіне дейін созылған. Кембрий кезеңіне жататын тау жыныстары
жүйесін алғаш рет 1835 ж. ағылшын ғалымы А.Седжвик ашып сипаттаған.
Ол кембрий кезеңін үшке бөлген – төменгі кембрий, ортаңғы кембрий және
жоғ. кембрий Ч.Лайелдің ұсынысымен кембрий 1888 ж. Халықараралық
геологиялық конгресте геохронологиялық шкаланың бөлігі ретінде
бекітілді. Кембрий тау жыныстары мен фаунасы Жер шарының барлық
құрлықтарында ашылып сипатталған. 20 ғасырдың ортасында кембрий
қимасын және фаунасын Х.Пандери, Балтық жағалауы елдері және Санкт-
Петербург облысынданда Д.Б. Шмидт, Шығыс Сібірде Э.В. Толь зерттеп
сипаттады. Орталық Қазақстанда кембрий кезеңінің стратиграфиясын
жіктеуде Н.К. Кассин, Р.А. Борукаев, Н.К. Ившин, т.б. ғалымдар үлкен үлес
қосты. В.Н. Вебер, П.Л. Безруков, И.И. Машкара, Н.М. Салов, С.Г.
Анкинович, Ғ.Қ. Ерғалиев, т.б. ғалымдар кембрийдің стратиграфиясын,
биостратиграфиясын және палеонтологиясын ярустарға, белдемдерге бөліп
зерттеді.
Ордовик кезеңі
Ордовик кезеңі (лат. Ordovіces – Англиядағы Уэльс аралын мекендеген
байырғы тайпалардың атынан шыққан) – палеозой эратемасының төменнен
санағанда екінші жүйесі; стратиграфия (геохронология) шкаласында кембрий мен
силур арасындағы жыныстар жүйесі және олардың жаралуына сәйкес тарихи кезең.
Ұзақтығы 44,6 млн. ж.. Терминді алғаш ағылшын геологі Ч.Лапуорс ұсынған
(1879). Жеке геологиялық жүйе ретінде Халықаралық геологиялық конгрестің 21-
сессиясында бекітілді (1960). Ордовик жүйесі төменгі, ортаңғы және жоғарғы үш
бөлімнен тұрады. Оның әрқайсысы бірнеше жікқабат (ярус) пен белдемдерге
бөлінеді. Қазақстанда Ордовиктің шөгінді түзілімдері жөнінде алғашқы нақты
мағлұматтар 19 ғасырдың екінші жартысында Баянауыл ауданында (А.К. Мейстер)
және Шу-Іле тауларында (Г.Д. Романов) органик. қалдықтардың (триболиттердің)
табылуына байланысты алынды. Ордовик түзілімдері Н.Г. Кассин, Г.И Водорезов,
Г.Ц. Медоев, Е.Д. Шлыгин, Н.Г. Марков, т.б. ғалымдардың зерттеулерінің
арқасында Қазақстанның басқа да өңірлерінен табылып, жүйелі зерттеулер 2-
дүниежүзілік соғыстан кейін басталды. Б.М. Келлердің басшылығымен Оңтүстік
Қазақстанда Ордовиктің бірінші биостратиграфиялық сұлбасы жасалды.
Ордовик кезеңі
Силур кезеңі
Силур – палеозой заманын құрайтын алты кезеңнің үшіншісі (443,7-
416 млн. жыл).Силур кезеңінің аяғы өз шыңына жеткен каледон орогенезі
мен палеозойдағы бірнеше шөгінді бассейннің толтырылуымен
белгіленеді. Силур жүйесі, силур дәуірі (Ұлыбританияның Уэльс
графтығын мекендеген байырғы кельттердің силур тайпасына
байланысты қойылған) — палеозой эратемасының ордовиктен кейінгі,
девонның алдындағы үшінші кезеңі. Ұзақтығы 27,7 млн. жылды қамтып,
осыдан 444 млн. жыл бұрын басталып, 416 млн. жыл бұрын аяқталған.
Силур жүйесін ғылымға алғаш 1835 жылы ағылшын геологы
Р.Мурчисон (1792 — 1871) енгізген.
Силур кезеніңдегі тіршілік
ДЕВОН КЕЗЕҢІ
Девон — палеозой заманын құрайтын алты кезеңнің төртіншісі және
үстіңгі палеозой субзаманының алғашқысы. 416 млн жыл бұрын басталып,
359,2 млн жыл бұрын аяқталған.
Еуропада теңіздік пен құрылықтық фацияларының екеуі де бар.
Құрылықтық фациясы кәрі қызыл құмдақ деген атымен белгілі.
Девон деген жерде орналасқан тау жаныс аймағының есімімен аталғанына
қарамастан, теңіздік девон стратиграфиялық жағынан Бельгияның Арден
деген жеріндегі қазбалы сүйекке бай шөгінділер негізінде айқындалған
қабаттарға бөлінеді. Теңіздік шөгінділердің бөлімшелеуі литологияға және
гониатит пен спириферид брахиоподтары бар мол омыртқасыз фаунаға
негізделеді. Құрылықтық кәрі қызыл құмдақ шөгінділеріне примитивті
псилофит тобына жататын жақсыз балық фаунасы мен өсімдіктер кіреді. Кеш
силур уақытындағы каледон орогенезі нәтижесінде Британ аралдарының
талай жерін қызыл қабат фациялары басқан.
ДЕВОН КЕЗЕҢІ
ТАСКӨМІР (КАРБОН)
Карбон немесе Тас көмір жүйесі — палеозой заманын
құрайтын алты кезеңнің бесіншісі, палеозой эратемасының
пермьнен кейінгі, девонның алдыңғы кезеңі. Ұзақтығы 60,2
млн. жылды қамтиды, 359,2 млн. жыл бұрын басталып, 299
млн. жыл бұрын аяқталған. Тас Көмір Жүйесін қазіргі
көлемінде 1839 ж. ағылшын геологтары А.Седжвик (1785 –
1873) пен Р.Мурчисон (1792 – 1871) анықтаған.
КАРБОН КЕЗЕҢІ
ПЕРМЬ КЕЗЕҢІ
1. Пермь жүйесі, перм дәуірі — палеозой дәуірінің ақырғы
кезеңі.
2. Ұзақтығы 48 млн. жылды қамтиды, 299 млн. жыл бұрын
басталып, 251 млн. жыл бұрын аяқталған.

3. Перм жүйесін алғаш ағылшын геологы Р.Мурчисон (1792
— 1871) Батыс Орал бойынан (бұрынғы Перм
губерниясының аумағында) бөліп, губерния атымен
атады. Геологиялық картаға 1841 Г.П. Гельмерсен
түсірген. Перм жүйесі екі бөлімге жіктеледі (кестені қ.).
ПЕРМЬ КЕЗЕҢІ

Ұқсас жұмыстар
Тіршіліктің тарихи дамуы туралы ілім тарауы бойынша қорытындылау
Өсімдіктерді қорғауға арналған машиналар
Протерозой - ерте өмір дәуірі
Өсімдіктер эволюциясының кезеңдері
Бафетидтер осы кезеңнің суларында өмір сүрді - бауырымен жорғалаушылар мен сүтқоректілер пайда болған жануарлар
Органикалық әлемнің қалыптасуы мен дамуы
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТАУ МҰЗДЫҚТАРЫ
Қар сызығы
ҚҰРМАНҒАЗЫ САҒЫРБАЙҰЛЫ
Эволюциялық идеялардың даму тарихы
Пәндер