Бастауыш сыныптарда дене мәдениетін қалыптастыру жолдары




Презентация қосу
Бастауыш сыныптарда дене
мәдениетін қалыптастыру жолдары

Орындаған:Тоқтақын Талшын
Ғылыми жетекші:п.ғ.м Арынова Г.Ғ
Қазақстан Республикасының Президентi
Н.Ә.Назарбаев: «Спорт - игiлiктi iс. Спортта
мiнез – құлық, мәдениет қалыптасады.
Спортпен айналысқан адам ар ұятқа тиетiн iс
жасамайды. Жастайынан дене тәрбиесімен
шұғылданған адам бүкiл ғұмыр бойы табыска
жетуге талпынады. Мен мұны өз
тәжiрибемнен бiлемiн», - деуi тарих
сахнасының төрiнен спорт қозғалысының
өзiндiк орны бар екендiгiн дәлелдейдi.
Ежелгі Римдағы дене тәрбие тек тәжірибелік мақсатта
жүрді, және ол спартандықтарға ұқсас болды.
Ежелгі Грецияда дене мәдениеті құлиеленушілік қоғамда Балалар он екі жасқа дейін отбасында тәрбиеленген.
дамыды. Оның көркеюі б. з. д. VI-V ғ. ғ. болды. Әкесі ұлын үй шаруашылығын жүргізуге, қару
Сондықтан да дене мәдениетінің ерекшеліктерін қолдануға қолданған, Отанға деген патриоттық
көбінесе ежелгі грек елдерінде, яғни Афины мен сезімді тәрбиелеген. Денені шынықтыруда дәстүрлі
Спартадан көруге болады. ойындар мен жаттығуларды қолданған. Үйінде тәрбие
Ежелгі грек мәдениетінде, әсіресе, б. з. д. V-VI ғ. ғ. алған римдық жасөспірімдер 16-17 жасқа келгенде
адамзат денесінің физикалық және табиғи сұлулығын әскерге алынған. Әскери дайындық өзінің
рухани және интеллектуалдық қасиетін біріктірген кереметтілігімен ерекшеленген. «Войско» атауы
«жаттығу», ал «легион» термині «таңдап алу» деген
сөздерден шыққан

Біздің дәуірімізге дейінгі VI-V ғасырларда осы Қазақстан жерінде тұрып, өмір сүрген
біздің арғы ата-бабаларымыз сақтар кезінде өз заманына сай дене тәрбие жүйесі
болған. Сақтардың дене тәрбие жүйесінің негізгі әскери-жауынгерлік және жарыс-
сайыс бағытында болды. Ашық аспан астында киіз үйлерде тұрып негізгі кәсіптері
мал өсіру мал өсіру болған сақтарға кенеттен келген жауларынан от басын, елін,
жерін қорғау үшін сезімтал, епті, төзімді, батыл болу керек болды. Сондықтан да
олар бала кездерінен атқа міну, садақ ату, күрес жаттығуларымен айналысқан.
Сақтардың балалары 4-5 жастарынан атқа шауып 7-8 жасынан ат үсті дене
жаттығуларына үйреніп, меңгере бастаған.
Дене мәдениетінің жүйесi
спорт. Мемлекеттi немесе
Дене мәдениеті — адамның
белгiлi бiр ұлтты күллi әлемге
денсаулығын нығайтып, күш —
танытатын да спортшылар мен
жiгерiн арттыруға, козғалыс
олардың жетiстiктерi,
белсендiлiгiн жетiлдiру
көрсеткiштерi. Әлемдiк
мақсатында қоғамның
қауымдастықта елеусiз
жасайтын және пайдаланатын
мемлекет жазушылары,
рухани, материалдық
ғалымдарымен ғана емес,
құндылықтарының жиынтығы.
сонымен катар осы спорттың
арқасында да бүкiл елге
танылады.

Дене мәдениетІ - қоғамда салауатты
өмiр салтын калыптастырудың ең
басты құралы болып табылады
Жаңа қимыл – қозғалыстар талаптарын бұл алғышарттар қанағаттандырады, сәйкес келеді немесе жеткіліксіз болады.
Жеткіліксіз жағдайда оқу процесі созылып кетуі мүмкін. Сондықтан берік морфофункциялық іргетас қалауды жаңа
қимыл – қозғалыстарға үйретудің ең тиімді жолы ретінде қарастыру қажет. Қандай жағдайда болсын біртұтас
организм үшін көздеген мақсатқа тиімді және үнемді жолдармен жету ережелері өздерінің маңызын жоймайды

Күрделі қимыл – қозғалыстар үйретудің әдістемесін алдын ала мұқият жасауды талап етеді.
Ондай әдістеме балалардың қимыл – қозғалыс функцияларының реттелуі мен қалыптасуының
жалпы заңдылықтары жөніндегі білім негізінде құрылады. Күрделі қимылдарды орындаған
кезде оларға бағытталған саналы да,жігерлі бақылаулар,қимылдардың табиғи формаларын
меңгеруге қарағанда,ұзағырақ сақталуы керек. Жеке бөлшегі не болмаса тұтас қимыл –
қозғалыс автоматтандырылған сайын,оны санамен бақылау әлсірей береді.

Ерікті қимыл – қозғалыстардың қалыптасуы оқытудың алғашқы кезеңдерінде шартты
рефлекстік әрекеттердің жалпы заңдылықтарна тәуелді.Дәл осы жаттығуларды орындау
арқылы физикалық жан –жақты даму, проприоцепция аппаратын жетілдіретін дұрыс
техникамен қабаттасуы керек.
Туристік жаттығулары Гимнастикалық жаттығулары

Дене мәдениетін
қалыптастыру
жаттығулары.

Спорттық жаттығулары Ойын жаттығулары
Дене мәдениетін қалыптастыруда
мұғалімнің міндеті

Шәкірттерге оқу, еңбек
және демалыс ырғағын
Спортпен шүғылдануға
ұтымды пайдалануды Негізгі қозғалтқыш сапаларын оқушылардың тұрақты
үйрету, оқушылардың дамыту қызығуын және қабілетін
денсаулығын үнемі дамыту
бақылау, оларға жағдай
туғызып, қамқорлық жасау.

Оқу күні және оқу жылы
бойында қозғалыс жасау,
Шәкірттің денсаулығын Оқушылардың бойында қозғалтқыш әрекетке үйрету
нығайту, жұмыс қабілетін жоғары адамгершілік және қозғалтқыш сапаларын
көтеру сапаларын тәрбиелеу дамыту, дене шынықтыру және
сауықтыру жұмысын тиімді
өткізу
Дене мәдениетінің қызмет ету жүйесі дене тәрбиесі деп аталады. Дене
тәрбиесі адамның дене сапаларын жетілдірудің педагогикалық жүйесі.
Қозғала білуді, дағдыларды, арнайы білімді, қимыл-қозғалыс қабілеттерін,
дене сапаларын дамыту және ағзаның құрылысы мен түрлерінің қызметін
жетілдіру үшін дене тәрбиесі жүйесінде жан-жақты жаратылыс күштерімен
және гигиеналық қозғаушы күштерімен үндескен дене шынықтыру
жаттығуларының жиынтығы, яғни дене мәдениетінің қызмет ету жүйесі
қолданылады. Дене тәрбиесінің міндеті әрбір адам өзінің мүмкіндігі жететін
дене мәдениетінің мазмұнын игеруден тұрады
• Дене тәрбиесінің мазмұнында оқушыларды дене шынықтыру және спорт жайындағы білімдер жүйесімен
қаруландыруды көздейді. Мұндай білімдер оқушылардың ақыл-ой және адамгершілік ой-өрісін кеңейтеді,
олардың бойында жалпы мәдениетті дамытады.
• Кеңестік дәуірге дейін дене тәрбиесінің ғылыми негізін қалаған аса көрнекті педагог, әрі дәрігер П.Ф.Лесгафт
болды. Ол адам денесінің жекелеген мүшелерін дамытуға бағытталған жаттығулар арқылы әсер етуді ұсынады

• Дене тәрбиесі жүйесінің негізгі міндеттері:
• Қимыл-қозғалыстың жалпы бір кешенді түрлерін жасауға дағдыландыру;
• Оқушылар әрбір қимыл-қозғалыстың жылдамдығын, ырғақтығын қамтамасыз етіп,
оның элементтері жайында түсініктерін қалыртастыру;

• Дене тәрбиесін ұйымдастыру жүйесіне мыналар:

• Дене шынықтыру сабақтары;
• Факультативті сабақтар;
• Дене шынықтыру және сауықтыру жұмыстары
Мектеп оқушыларының дене
мәдениетін қалыптастыру бұл:
Үшіншіден,
- белсенді қозғалыс нәтижесінде
организмді шынықтыру дене
- Біріншіден, жеке тұлғаның өзін Екіншіден, дене мәдениеті – ол тәрбиесі немесе спортпен
қоршаған жансыз және жанды денсаулықтың үйлесімді дамып, шұғылдану;
табиғи ортамен жан – жақты сақталуы мен орнығуын - физикалық еңбектің гигиеналық
үйлесім тауып, өз ғұмырын қамтамасыз ету мақсатында талаптарын жүзеге асыру;
Отаны, елі, отбасы және өзі үшін денсаулықты нығайтуға - жеке және әлеуметтік
барынша пайдалы өткізу бағытталған іс – шараларды гигиеналық талаптарын жүзеге
дағдысын қалыптастыру жүргізу асыру;
- қарым – қатынас және
экологиялық мәдениетке жету;
- зиянды әдеттерден аулақ болу

Ұқсас жұмыстар
Бастауыш сыныптарда қазақ тілі пәнінен мазмұнды суреттермен жұмыс
2008-2009 оқу жылында жүргізілген тәрбие жұмыстары
КІШІ ЖАСТАҒЫ МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНА ИНФОРМИКАНЫ ОҚЫТУДЫҢ МАҚСАТЫ
Кіші мектеп жасындағы оқушылардың эстетикалық тәрбиесін қалыптастыру
БАСТАУЫШ СЫНЫПТА ЗАТ ЕСІМДІ МЕҢГЕРТУДІҢ ЖОЛДАРЫ
Бастауыш сыныпта етістікті оқыту тәсілдері
БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ПРОБЛЕМАЛЫҚ ОҚЫТУДЫҢ ТӘСІЛДЕРІ
Есту бұзылыстары бар балалардың оқыту ерекшеліктері
Тәрбие жұмысының ерекшеліктері
Балалардың практикалық психологиясы
Пәндер