Үй құстарының бұлшық ет жүйесінің құрылысы

Презентация қосу

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым минисстрлігі Семей қаласының Шәкәрім
атындағы мемлекеттік университеті

Үй құстарының бұлшық ет жүйесінің
құрылысы.

Орындаған: Болаханов Н.Ғ
Тексерген: Сатиева К.Р
Тобы: ВМ-705

Семей қаласы
2018-2019 оқу жылы
ЖОСПАР:
Құстар класының сипаттамасы
1. Құстар класы
2. Жалпы құстар туралы мәліметтер

Құстар ерекшелігі және құс топтары
Үй құстарының бұлшық ет жүйесі
ҚҰСТАР КЛАСЫ
Құстар- омыртқалы жануарлар тип тармағының бір класы. Құстар —
жылықанды омыртқалы жануарлар (омыртқасы бар жануарлар). Олардың
қауырсындары жылуды сақтауға және ұшуға көмектеседі. Олар артқы екі
аяқтарымен жүреді, ал алдыңғң аяқ-қолдары қанаттарға айналған. Құстардың
барлығы жұмыртқа салады. Құстардың денелері жеңіл болғанымен, мықты және
ұшуға ыңғайлы болады. Дегенмен ұшпайтын құстар да кездеседі.Құстар 2 класс
тармағына: бір ғана отряды бар кесірткеқұйрықтылар (жойылып кеткен) және 34
отрядқа бірігетін 9 мыңдай түрі (оның 28 отряды осы кезде де кездеседі)
желпуішқұйрықтылар немесе нағыз құстар деп бөлінеді. Құстар Арктикадан
Антарктика жағалауларына дейінгі барлық табиғи белдемдерде таралған.
ЖАЛПЫ ҚҰСТАР ТУРАЛЫ
Қазақстанда құстардың 18 отрядқа жататын 489 түрі бар. Оларды мекен ететін
орындарына қарай орман, ашық дала, батпақты-шалшықты және су құстары деп
бөледі. Алғашқы құстардың дене тұрқы 1,8 м-ге дейін жеткен, тістері жақсы
жетілген, ұша алмаған. Тіссіз, жақсы ұшатын ихтиорнистер қазіргі құстарға өте
жақын болған. Құстардың басқа омыртқалы жануарлардан айырмашылығы –
олардың ауада ұша алатындығы. Атап айтқанда, алдыңғы аяғы қанатқа айналған,
төс, сан және мойын бұлшық еттері жақсы жетілген, сүйектері жұқа, көбінің іші
ауаға толы қуыс болғандықтан және бір-бірімен жіксіз тұтасатындықтан,
қаңқасы жеңіл әрі берік. Құстарда тек құйымшақ безі ғана болады (ол су
құстарында жақсы жетілген). Жүрегі 4 камералы. Зат алмасу процесінің тез және
қарқынды жүруі – олардың ұшуына қажетті энергия бөлінуін және дене
температурасының тұрақты әрі жоғары болуын (38 – 41°С) қамтамасыз етеді.
ҚҰСТАРДЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
Құс қанаты, қауырсыны ұшу, қозғалу құралы ғана емес, денедегі жылылықтың
бірқалыпты болуын қамтамасыз етеді және шамадан тыс салқындаудан немесе
қызып кетуден сақтайды. Ас қорыту органдары қоректі көп мөлшерде қабылдап,
тез қорытуға бейімделген. Ұшу кезінде құстардан көп энергия бөлінетіндіктен,
жоғары калориялы қоректі қажет етеді. Тыныс алу жүйесі ұшуға байланысты
ерекше өзгеріске ұшыраған. Құстардың ішкі органдары мен бұлшық еттері
арасында және тері астында жалпы көлемі өкпеден едәуір үлкен 9 – 10 ауа
қапшықтары болады. Олар өкпемен кеңірдек арқылы байланысқан. Сондықтан
құстар ұшу кезінде қанатын жайғанда кеуде қуысы кеңейіп, өкпеге енген ауа осы ауа
қапшықтарына өтеді. Ал қанатын қомдағанда кеуде қуысы кішірейіп, ауа
қапшығындағы ауа өкпе арқылы сыртқа шығады. Құстардың
өкпесінде қан оттегімен екі рет (дем алған кезде және дем шығарған кезде де)
тотығады. Оны қосарлы тыныс алу деп атайды. Бұл тек құстарға ғана тән
қасиет.
Құстарды дене құрылысына, тіршілік әрекетіне байланысты 3 топқа бөледі.
Олар: қыртөссіздер (жүгіретін құстар); жүзетін құстар (пингвиндер); қыртөстілер (ұшатын құстар).

Бұлардың төс сүйегі жалпақ әрі оның қыры болмайды. Олар ұша алмайды, бірақ құрлықта (ашық алаңқай
жерлерде) өте жылдам жүгіреді. Қанат қауырсындары доғалданып келген, аяқтары өте жақсы жетілген. Бұған
барлық құрлықта кездесетін түйеқұстар жатады. Оларды тіршілік ететін аймақтарын сәйкес жеке
отрядтарға топтастырады. Мысалы: африкалық түйеқус (страус), америкалық түйеқус (нанду), австралиялық
түйеқұстар (эму, казуар) және Жаңа Зеландияда кездесетін қанатсыз түйеқус (киви) деп аталады.
Түйеқұстардың ең ірісі - африкалық түйеқұс (страус). Олардың басқа құстардан басты айырмашылығы -
аяқтарында екі ғана саусақ болады. Өте ірілерінің салмағы 90 килограмға жетелі.
Жүзетін құстар (пингвиндер)
Құстардың ішіндегі ерекше тобы. Олардың
алдыңғы аяқтары ескекке айналған. Ескек
аяқтарының көмегімен суда жақсы жүзеді әрі
жақсы сүңгиді. Төссүйек қыры жақсы жетілген.
Ондағы бұлшықеттер ескек аяқтарын
қозғалысқа келтіреді. Олар ұша алмайды,
қүрлықта теңселіп әрең қозғалады. Аяқтары
қысқа әрі тұлғасының артқы жағында
орналасқандықтан, денесін тік ұстайды.
Пингвиндер оңтүстік жарты шарда ғана
таралған, әсіресе Антарктида жағалауында
көптеп кездеседі. Жұп құрып тіршілік етеді әрі
жұптарын өмір бойы сақтайды. Көбейер кезде
бір жерге мыңдап топтасады. Үядарын теңіз
жағалауындағы тасты жерлерге салады. Ұяда
көбіне 1 - 2 жұмыртқа болады. Жұмыртқаны
қоразы мен мекиені кезектесіп басады.
Көптеген түрлерінің қүрсагында тері қатпарлы
қалтасы бар. Жұмыртқа басқан кезде қалтасы
жұмыртқаны жауып тұрады.
Қыртөсті (ұшатын) құстар
Қазіргі кездегі құстардың ең түрі көп тобы. Төссүйекте жақсы жетілген қыр болады. Қанаттары да ұзын,
сүйірлен келеді. Қаңқа сүйектері жеңіл. Үшатын құстар тіршілік ететін орта жағдайларын байланысты
бірнеше топтарға бөлінеді. Сулы, батпақты жерлердегі құстар құрылысына тән белгілері - саусақтарының
арасында жүзу жарғағы бар. Жақсы жүзіп, жақсы сүңгиді. Көпшілігінің тұмсықтары жалпақ және тұмсығының
жиектерінде араның тісі тәрізді майда «тісшелері» болады. «Тісшелер» негізінен қоректі сүзіл ұстау қызметін
атқарады, оны үйрек, қаз тұмсықтарынан айқын көреміз. Дауылпаздар, шағалалар, су құстарына жатады.
Үй құстарының бұлшық ет жүйесінің құрылысы.
ҮЙ ҚҰСТАРЫНЫҢ БҰЛШЫҚ
ЕТ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ
ҮЙ ҚҰСТАРЫНЫҢ БҰЛШЫҚ
ЕТ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ

Ұқсас жұмыстар

Вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдері, олардың құрылысы мен қызметі

Жануарлар ағзасының өсімдіктер әлемінен бір айырмашылығы - қимыл қызметін атқаратын бұлшық еттердің болуы

Күйістілер монезиозы

Бұлшықет жиырылу биофизикасы

Жүйке жасушалары

Дененің еркін қимылы

Көлденең жолақты бұлшықет ұлпалары

Бірыңғай салалы бұлшықет ұлпалары

Жүйке жүйесінің құрылысы

Бұлшық биомеханикасы

Пәндер