Мал шаруашылығында органикалық қосындыларды биотрансформациялау және жұқа биосинтездеу

Органикалық қосылыстар - құрамында негізгі элемент ретінде әрдайым көміртек атомы болатын химиялық қосылыстар .

Биотрансформация- қоректік ортада өскен жасушалардың ферменттері қатысуымен арзан жəне қоры мол бастапқы заттардан биологиялық активті қосылыстарды синтездеу (биологиялық жолмен бір затты басқа затқа айналдыру) .

Микробты трансформация - бұл микроорганизмдер ферменттерінің əсерінен органикалық қосылыстардың жартылай өзгеріп, ортада жиналуымен жүретін үдеріс. Осындай үдеріс нəтижесінде қандай да бір өнімнен басқадай, яғни өндірістік қажеттілікке байланысты құнды өнімдер алынады.

Биосинтез- тірі ағзаларда ферменттердің (биокатализаторлардың) әсерімен қарапайым қосылыстардан (CO2, H2O, NH3) органикалық күрделі заттардың (ақуыз, нуклеин қышқылдары, полисахаридтер) синтезделуі;

Трансформациялау реакциясына негізделген өндіріс үдерісінде көмірсулар, стериндер, стероидтар, кейбір амин қышқылдары, нуклеотидтер, антибиотиктер, алкалоидтар, простогландиндер сияқты күрделі молекулалы заттардың жеңіл өзгерісі қажет болған жағдайында ғана тиімді болып саналады.

Органикалық қосылыстардың микробиологиялық трансформациялануын келесі топтарға бөлуге болады:

тотығу реакциясы

Тотығу-тотықсыздану,

декарбоксильдену,

дезаминдену,

метильдену,

изомерация жəне т. б.

Егер де, трансформацияланатын зат суда ерімейтін болса,

оны алдымен бейтарап органикалық еріткіште ерітіп,

кейіннен қарқынды түрде араластыру арқылы негізгі ортамен араласып кетуін қамтамасыз етеді.

Трансформация үдерісі стерильді, рН оптималды көрсеткіші қамтамасыз етілген, температура жəне т. б. қажетті жағдайлары сақталған ортада жүргізіледі. Т

рансформация үдерісі көбінесе 1-2 тəулікке созылады.

Микробтық трансформация үдерісі өтіп болғаннан кейін, ертіндіден қажетті өнім химиялық жолмен бөлініп алынады.