Тамақтану туралы ғылымының дамуына отандық ғалымдардың рөлі

Презентация қосу

Тамақтану туралы ғылымының
дамуына отандық ғалымдардың
рөлі
ЖОСПАР:
1.Нутрициология (тамақтану ғылымы)
1.1.Тағамтану - сыртқы ортамен байланысы
2. Тағамтану даму тарихы
2.1.Тағам туралы ғылымның дамуына отандық
ғалымдардың рөлі
2.2. Төрегелді Шармановтың қосқан үлесі
Қорытынды
Нутрициология («тамақтану
ғылымы» деген грек
аудармасында) тамақтанудың
әртүрлі аспектілеріне қатысты
мәселелермен айналысатын
ғылыми тәртіп: тағамның құрамы,
тамақтану процесі, тағамның
әртүрлі түрлерінің өзара
әрекеттестігі, тағамның тағамға
әсері.
Тамақтану-организмнің сыртқы ортамен жан–
жақты байланысының көптеген түрлерінің бірі
ретінде, зат алмасудың жалпы тізбегінде жетекші
орын алады. Қоршаған ортадағы қолайсыз
факторлардың 80% – і адамға тағам арқылы әсер
ететіндігі анықталған. Дүние жүзіндегі адамдар
өлімінің 60% өнеркәсіп саласында өндіретін
майлы, тәтті, тұзды азық-түліктерді пайдалану
әдетінен жалпы әлемдік тағам рационындағы
өзгерістерге тікелей байланысты.

Харлем Брутланд ДДҰ Бас директоры 2000
жылы мамырда Дүниежүзілік денсаулық
сақтау ассамблеясында ДДҰ бас директоры
Харлем Брутланд жасаған баяндама елді
елең еткізген сенсация болды. Онда ,
әлемдегі адамдар өлімі себептерінің
арасында 60% тамақтану мәселесімен
тікелей байланысты екендігі айтылған.
ДАМУ ТАРИХЫ

Бұл кезенде
жинақталған Бұл кезеңде халықтың
эмпериялық гигиеналық тамақтануын ұйымдастыру
білімдер жинақталды мәселелері ғылыми-
және антикалық тәжірибелік негізде құрыла
медицинада бастады
қолданылды

Эмпериялық кезең Ғылыми кезең
ТАҒАМ ТУРАЛЫ ҒЫЛЫМНЫҢ ДАМУЫНА
ОТАНДЫҚ ҒАЛЫМДАРДЫҢ РӨЛІ
Тамақ өнеркәсібі индустриялық-инновациялық даму
бағдарламасының басым бағыты саналады. «Өмірдің
мәніндей» болған азық-түлік өндірісі өңдеу өнеркәсібіне
жатады. Тамақ өнеркәсібінің жалпы өңдеу өнеркәсібіндегі
үлесі – 35,6 пайыз. 2016 жылдың қаңтар-шілде айларында
республикада 21,9 млрд теңгеге ас өндірілген.
Т.Ш. Шарманов медицина
ғылымдарының докторы, ҚР
Ұлттық ғылым академиясының
және Ресей медицина
ғылымдарының академигі,
Қазақ тағамтану академиясының
және Профилактикалық
медицина академиясының
президенті. 1973 жылдан бастап
қазіргі уақытқа дейін Т.Ш.
Шарманов Қазақ тағамтану
академиясының негізін
қалаушы және президенті.
Шәміл Сағынұлы Тәжібаев Қазақстан мен
Орта Азия мемлекеттерінің денсаулық
сақтау ісіне айтулы үлесін қосқан.
Емшекпен емізу және емшектен шығару
мәселелері бойынша ұсыныстарын жүзеге
асыру, зерттеу, өңдеу бойынша ана сүтінің
бөгде заттармен ластануы, лактациялық
аменорея әдісін қолдану, әртүрлі
микронутриенттердің, соның ішінде темір,
йод, А витамині, фоли, никотин
қышқылдарының, тиамин, рибофлавиннің
жетіспеушілігі және оларға саплементация
мен тағамдық өнімдерді байыту сияқты 15
ірі халықаралық бағдарламалардың
директоры және координаторы қызметтерін
атқаруда.
ҚОРЫТЫНДЫ
Денсаулық үшін қауіп–қатер факторларын жеңу –
үкіметтің, мемлекет парламентінің және де салауатты
өмір салтын ұстануға міндетті адамдардың
жауапкершілігі екенін қоғам ұғу керек. Сонымен, өзінің
денсаулығына деген жауапкершілікті барлық қауыммен
де, жеке тұлға ретінде де қабылдау қажет. Медициналық
көмек пен ауруға бағдарланған, емдеуге ғана негізделген
әбден қалыптасып кеткен әдет–ғұрыптан арылу керек.
Ауруларға және миллиондаған адамдардың мертігуіне
әкелетін көңіл күй мен мінез–құлықтың өзгеруіне қарсы
күресті бастау қажет.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. С.П.Терехин., А.В.Хан., І.Аманжолулы/ Тағам гигиенасы
бойынша тандамалы лекциялар жинағы/1998жыл;
2. Основы научных исследований: Учеб. для техн. вузов
/В.И.Крутов, И.М.Грушко, В.В. Попов – М.: Высш.шк., 1989.-400с.
3. https:ppt-online.org

Ұқсас жұмыстар

Гигиенаның қалыптасуы және даму тарихы

Гигиенаның Қазақстанда дамуы

Физиология пәні

Қазақстандағы биотехнология ғылымының дамуы

Фарабидің энциклопедиясы

Педагогиканың пайда болуы мен дамуы

Кеңестік психология ғылымының даму бағыттары

Тамақтану концепциялары

Педагогика ғылымы және оның адам туралы ғылым жүйесіндегі рөлі

Токсикологиялық химияның даму тарихы

Пәндер