Ибн Халдунның әлеуметтік-этикалық философиясы: қоғамның табиғи дамуы, еңбек бөлінісі және мемлекеттің шығу тегі

Ибн Халдунның әлеуметтік-этикалық философиясы

Әбд Әр-Рахман Әбу Зейд Ибн Халдун 1332-1496 жылдары өмір сүрген. XIV-XV ғасырлардағы математиктердің арасынан бірінші болып қоғам дамуын талдады.

Философ адамның әрекеттерін табиғи, материалдық қажеттіліктерге негізделген әрекеттермен байланыстырып қарастырған.

«Aдамдардың ерекшеліктері қоғамдық өмір болып табылады. Бұл бірлескен өмір, қалада немесе ауылдық жерлердегі бірлескен қоныстану, бұл адамдардың бірігуіне, адамдардың өздерінің кажеттіліктерін бірлесе қанағаттандыруға деген бейімділіктерімен түсіндіріледі, өйткені адам табиғатына өмір сүрудің қажетті құралдарын алуға бір-біріне көмектесуге ұмтылу тән. » Ибн Халдун

“Китаб әл-Ибар уә әл диуан әл-мубтада” (Өсиеттер мен ғибадатты үлгілер кітабы)

Мукаддима кітабының мазмұны

Тарих мағынасы, тарихи қателіктердің пайда болуы

Жердің географиялық көрінісі

Шындықты білу амалдары: отбасы, қоғам және мемлекеттік өмір формаларының эволюциясы

Экономикалық және ақыл дамуы

Мемлекеттегі еңбек түсінігі

Ғылымдар классификациясы

Ибн Халдун әл-Фарабимен мемлекеттің мәні туралы мәселе бойынша пікір таластырады, оның әл-Фарабиден айырмашылығы мемлекетті келісімшарттың немесе келісімнің негізінде пайда болған адамның жасанды туындысы емес, ұдайы қозғалыс пен дамуда болатын қоғамның табиғи дамуының қажетті күрделі және қарама-қайшылыққа толы өнімі деп карады