1917 ЖЫЛҒЫ АҚПАН, ҚАЗАН ТӨҢКЕРІСІ

Тақырыбы:1917 жылғы ақпан, қазан төңкерісі

Қазақстан Республикасы білім және Ғылым министрлігі Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Инженерлік - технологиялық факультеті

Орындаған: Сагындыкова Ж. А., Советжанова Ж. Ә., Қайратқызы М.

Тексерген: Ибраева М. Б.

Ақпан төңкерісі

1917 жылғы 27 ақпанда Ресей империясында патша үкіметін құлатып, елде буржуазиялық-демократиялық республика орнатқан төңкеріс .

Ақпан төңкерісінің жеңісі саяси жүйенің жоғарғы сатысы - республикалық құрылысқа көшуге жағдай туғызумен қатар отаршыл жүйенің күш - қуатын әлсіретуге де мүмкіндік берді.

Ақпан төңкерісінің алғышарттары:

Экономикалық күйзеліс;

Майдандағы орыс әскерінің жеңілісі;

Жұмысшы қозғалысының күшеюі;

Ұлт аймақтарындағы 1916жылғы көтерілістер;

Революция - белгілі бір топ адамдардың билікті басып алу немесе ескі биліктің орнына жаңа биліктің келуі.

Ақпан төңкерісінің тарихи маңызы және кемшіліктері.

1917 жылғы Ақпан төңкерісінің тарихи маңызы:

Патша үкіметінің геноцид саясатын тежеді.

Ұлт саясатындабостандықты, халықтардың теңдігін қолдайтынын мәлімдеді.

Кемшіліктері:

Ұлттық - аймақтық өзін - өзі билеу құқығын беруден тартынды;

Отаршылдық басқару органдарын жомады;

Геноцид - бір ұлтты жою мақсатындағы әрекет

Монархия - мемлекетті басқару жүйесінің бір түрі, мұнда билік бір адамның қолында болып, атадан балаға мұра ретінде беріліп отырады.

Қос үкімет жүргізген шаралар

1917 жылы құрылған партиялар

№

Партияның аты

Мерзімі

Партия басшысы

Газеттері

Шыққан қаласы

«Алаш»

1905, 1917

Әлихан Бөкейханов

«Қазақ»

Орынбор

«Кадет»

1917

Либерал - демократтар

«Еркін сөз» (Свободная речь)

Семей

«Үш жүз»

1917-1918

Көлбай Тоғысов

«Үш жүз»

Омбы

«Шуро - и - ислам»

1917-1918

Мұстафа Шоқай

«Шуро-и- ислам»

Ташкент

Мұстафа Шоқай - аса көрнекті саяси, қоғам және мемлекет қайраткері, публицист, журналист, демократ, Петербург университетінің заң факультетін үздік бітірген, Түркістан автономиясының төрағасы болған, 1941жылы Берлинде жұмбақ жағдайда қайтыс болған

Әлихан Бөкейханов - аса көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, ғалым, аудармашы. Әлихан Бөкейханов 1917ж Ақпан төңкерісінен кейін - «Туысқандық, теңдік және бостандық күні туды»-деп Минскіден сәлем жолдаған.

Мұхамеджан Тынышбаев - ХХ ғасырдың басындағы қазақ ұлт-азаттық қозғалыс жетекшілерінің бірі, Алаш қайраткері, тұңғыш кәсіби-техникалық маман-инженер, тарихшы-ғалым Қоқан қаласында өткен төртінші Төтенше мұсылман сьезінде Түркістан Уақытша үкіметінің төрағасы, кейінен ішкі істер министрі болып сайланған

1917 жылғы ақпан көтерілісінің нәтижесі

1917 жылғы 24-27 ақпанда Ресейдегі буржуазиялық - демократиялық төңкеріс нәтижесінде, монархия құлатылып, патша тақтан тайдырылды(ІІ Николай) .

1917жылы Ресейдегі ақпан төңкерісінен кейін елде Қосөкімет орнады:

Уақытша үкімет;

Жұмысшы, шаруа және солдат депутаттарының кеңесі;

Қазан төңкерісі (1917 жыл )

1917 ж. 24 қазанда (6 қарашада) Петроградта қарулы көтеріліс басталды. Қазан төңкерісі қарсаңында бұрынғы империядан Уақытша үкіметке ауыр мұра қалды:

Таптық, әлеуметтік, экономикалық, діни қайшылықтар.

Империалистік соғыстың ұзаққа созылуы

Ашаршылық қаупі.

Еңбекшілердің уақытша үкімет саясатына наразылығы күшейді. Сырдария, Жетісу облыстарының көптеген аудандарын аштық жайлады.

Қазан төңкерісінің алғышарттары:

Қарар қабылдау - алқалы орган мәжілісінде немесе қоғамдық бірлестікте шешім қабылдау.

Қазан төңкерісі жылдарындағы Қазақстан

Елде жалпы ұлттық дағдарыстың күшейе түсуінің белгілері:

Монархияның ауыр мұрасы;

Ашаршылық пен күйзеліс;

Уақытша үкімет бітім, жер, 8сағаттық жұмыс күні, ұлттар теңдігі мәселелерін шешпеді.

Қазан төңкерісінің нәтижесі:

1917 жылғы 24-25 қазанда Петроградта большевиктер қарулы көтеріліс арқылы билікті жеңіп алып, Қосөкімет жойылды.

Буржуазиялық Уақытша үкімет құлады.

Кеңес үкіметі жеңіске жетті.

1917жылы 25-26 қазанда «Жер мен бітім» туралы декреттердің қабылдануы, ұлт саясаты бағдарламасының жариялануы революцияның бүкіл елде тез арада жеңіске жетуінде шешуші рөл атқарды.