Қадағалау басқару функциясы ретінде




Презентация қосу
ӘЛ- ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Философия және саясаттану факультеті
Әлеуметтану және әлеуметтік жұмыс кафедрасы

№8 лекция
Тақырыбы:Қадағалау басқару функциясы
ретінде

Орындаған: Таймуратова Ә.Қ
Махмудуллаева
Г.Т
Қабылдаған: Дуйсенова С.М
Лекция жоспары
I. Қадағалау, бсқару функцияларында орны мен
маңызы
II. Қадағалау процесінің кезеңдері
III.Қадағалау түрлері: алдын ала, ағымдағы
және соңғы
IV. Қадағалаудығ мінез-құлық аспектілері
V. Тиімді ұйымдастырушылық қадағалаудың
сипаттамасы
VI.Сапаны бақылау тәсілдері:
-бюрократиялық,
орталықсыздандырылған
-интеграцияланған сапаны басқару
VII.Контроллинг ішкі қадағалау жүйесі ретінде
Қадағалау – бұл
процесс
1. Ұйым мақсаттарына жету
2. Жоспарланған нақты нәтижелерді
салыстыру / салыстыру
3. Олардың шаруашылық қызметтегі
процедураларында белгіленген
құндылықтар мен іс-әрекеттерден
ауытқулар жасайды
4. Оның көмегімен басшылар ұйымның
қызметін реттеп, жоспарларға,
мақсаттарға және реттеуші
көрсеткіштерге сәйкестігін қамтамасыз
етеді
Қадағалау қажеттілігі:
• Белгісіздік
• Дағдарыстық жағдайлардың пайда болуын
болдырмауға ұмтылу

Қадағалау процесінің
кезеңдері:
• Стандарттар мен өлшемдерді әзірлеу
• Нақты нәтижелермен салыстыру
• Қажетті түзету шараларын қабылдау
Қадағалау үдерісінің
кезеңдері
Нысанның және қадағалау субъектісінің анықтамасы
Стандартты параметр

1 кезең

Қадағалау түрін анықтау
(алдын-ала, ағымдағы, соңғы)
Түзетулер жасау

Қол жеткізілген нәтижелерді салыстыру 2 кезең
белгіленген стандарттарға сәйкес

Нәтижелер туралы ақпаратты бағалау 3 кезең
Түзету әрекеті
Алдын-ала қадағалау
жұмыстың нақты басталуына дейін жүзеге асырылады

міндет - ережелерді, рәсімдерді және мінез-құлық
бағыттарын іске асыру (жасау емес!)

адам, материалдық және қаржылық ресурстар

2 түрі бар:

диагностикалық бақылау
терапиялық бақылау
(қадағалау) - өлшеуіштер,
(қадағалау) -
стандарттар, ескерту
стандарттардан
сигналдары және т.б. сияқты
ауытқуларды анықтауға
санаттарды қамтиды, бұл
және түзету шараларын
ұйымда бір нәрсе дұрыс
қабылдауға мүмкіндік береді
емес екенін көрсетеді
Ағымдағы қадағалау
жұмыс барысында жүзеге асырылады

объект - қызметкерлер, пәндік басшы

нақты өнімділікті өлшеуге негізделген

міндет - жоспарлы жоспарлар мен
нұсқаулардан ауытқуларды

уақытылы анықтау және уақытылы
бұзу

ішкі және сыртқы факторларды
өзгертуге уақтылы жауап беруге
Қорытынды қадағалау /
Нәтижелер бойынша
қадағалау
Жұмыс аяқталғаннан кейін жүзеге асырылады

Мақсат болашақта қателерді болдырмау
функциялары: - әрі қарай іс-қимылдарды
жоспарлау үшін ақпарат беру
- өнімділікті өлшеуді қамтамасыз
етеді
қызметкерлердің қажетті сыйақысын
анықтайды
Тиімді қадағалау
бойынша ұсыныстар:

Қызметкерлердің қабылдаған объективті
стандарттарын белгілейді

Бағындырушылармен екі жақты байланыс
орнату

Шамадан тыс бақылаудан аулақ болыңыз

Қатаң, бірақ нақты стандарттарды белгіледі

Сыйақы нормативі
Сипаттамалары тиімді
қадағалау:
стратегиямен байланысты

нәтижелері бағдарлау

қатысушылардың қабылдауы

объективті және субъективті деректердің
балансы

дәлдігі

икемділік

заманауилық

экономды
Бюрократтық
қадағалау:

• ережелерді пайдалану

• белгіленген саясат

• билік иерархиясы

• жазбаша құжаттама
бонустық жүйелер мен қызметкерлердің мінез-
құлқына әсер етудің басқа да ресми тетіктері
және қол жеткізілген нәтижелерді бағалау
Бюрократиялық

қадағалаудың
Қадағалаудың
• элементтері:
басқарушылық
• ережелер мен

жүйесі
рәсімдер
• қуат иерархиясы
• іріктеу және
• сапаны қадағалау
оқыту
бөлімі
• технология
Орталықтандырылма
ған қадағалау
• негізделген
әлеуметтік құндылықтар
• дәстүрлер
• қызметкерлердің ортақ көзқарастары мен сенімділігі,
• ұйымдастырушылық мақсаттарға қол жеткізуге
жәрдемдесу

Орталықсыздандырылған
қадағалауды жүзеге асыру
салалары:

• корпоративтік мәдениет
• құрбылар тобы

Сапаны кешенді
қадағалау
Total Quality Management
(TQM) –
ұйымдық стратегия,
нақты әдістермен
байланысты
тұтынушыларға сапалы
тауарларды немесе
қызметтерді ұсынуға
мүмкіндік береді
Ұйымдық
құндылықтар TQM
жүйесінде
Клиенттердің (1):үшін кез-
қанағаттануын іздестіру
келген шығындар.
Ішкі тұтынушылар сыртқы тұтынушылар сияқты
маңызды.
Жұмыс күнінің соңына дейін кез келген клиенттің
өтініші мен шағымына жауап беру.
Телефонды екінші сигналдан кешіктірмей алып
тастаңыз.
Клиент әрдайым дұрыс.
Клиенттердің үміттерін қанағаттандыруға ғана
емес, оларды қызмет көрсету процесінде қуантуға
да мүмкіндік береді.
Ұйымдық
құндылықтар TQM
жүйесінде (2):
Топтық жұмыс және ынтымақтастық
жеке әрекеттер мен саяси ойындарға
қарағанда маңызды.
Әрқайсысы сапалы күреске қатысады;
ешқандай ерекшелік немесе алып
тастау рұқсат етілмейді.
Бір апта ішінде сапаны жақсарту туралы
кез-келген қызметкердің ұсыныстарына
жауап беріңіз.
Қол жеткізілген сапа деңгейімен
ешқашан қанағаттанбаңыз; үнемі
үздіксіз жетілу үшін күресті.
TQM әдістері мен
тәсілдері:
1)сапалы кружкалар
2)мүмкіндіктерін кеңейту
3)сілтеме салыстыру
4)сыртқы көздер
5)циклдің уақытын азайту
6)үздіксіз жақсартулар
7)реинжиниринг
TQM (1) әсер ету
(оң)
факторлары:
Қызметкерлердің кәсібилігіне деген
жоғары талаптар

Жұмыс мазмұнын байыту және
қызметкерлерді ынталандыру

Қызметкердің проблемаларын шешу
дағдыларын жетілдіру

Мәселелерді шешудің негізгі әдісі ретінде
басқару және топтық жұмысқа қатысу
TQM (2) әсер ету
факторлары:
(теріс)
Басқарудың күткендегідей
үміттері
Орта менеджерлердің жолын
азайту
Ұйымдасқан өмірдің әртүрлі
аспектілерімен қанағаттанбаған
жұмыс
Басшылық түбегейлі өзгерістерге
арналған.
Контроллинг -
ішкі
бақылаудың
кешенді
XX ғасырдың 80-жылдарында дағдарыстың
алдын алу құралы ретінде дамыды

жүйесі.
Бақылаудың негізгі қағидасы -
«ауытқуды басқару»
Контроллинг- бұл кәсіпорын
қызметінің басым бағыттарында
басқару функцияларын
шоғырландыруды қамтамасыз ететін
басқару жүйесі, жүйенің қалыпқа
келтірілуін қамтамасыз ететін жедел
SD-ді көздейтіндерден нақты
нәтижелердің ауытқуын уақтылы
анықтау.
Контроллинг (Германия:
controlling)
≈ Басқару есебі
(АҚШ:management
accounting)
Контроллинг жүйесін
құру кезеңдері:
2. объектіні анықтауды басқару

3. бақылау түрлерінің түрлері мен көлемін анықтау

мониторингтік көрсеткіштер бойынша
4. басымдықтар жүйесін қалыптастыру

5. сандық бақылау стандарттарын әзірлеу

бақылау индикаторларының мониторинг
6. жүйесін құру

ауытқуларды жоюға арналған алгоритмдер
жүйесін қалыптастыру
ҚАДАҒАЛАУДЫҢ БАСҚА
ФУНКЦИЯЛАРМЕН
жоғары
АРАҚАТЫНАСЫ
ҚАДАҒАЛАУ ДЕҢГЕЙІ

Қадағалаудың
орталықсыздандырылуы

Орталықтандырылған
қадағалау

төмен
бірқалыптылық турбуленттілік
ҚАДАҒАЛАУ ПРОЦЕСІНІҢ
БАҒЫТТАРЫ

уточнение уточнение
если не соответствует
нормативов результатов

сравнение осуществл.
установлен. установлен. измерение
результатов корректи-
стратег. нормативн. фактическ.
с ровки
целей показателей показателей
нормативами

если соответствует

Обратная связь отсутствие
корректирующего
воздействия
Пайдаланылған
әдебиеттер:
1) Веснин В.Р. Менеджмент: учебник для студентов /
В.Р. Веснин. – М.: Проспект, 2012. – 616 с.
2) Виханский О.С. Менеджмент: учебник для студентов
/ О.С. Виханский, А.И. Наумов – М.: Магистр: ИНФРА-М,
2010.- 576 с.
3) Дорофеев В.Д. Менеджмент: учебное пособие для
студ. вузов / В.Д. Дорофеев, А.Н. Шмелева, Н.Ю.
Шестопал – М: ИНФРА-М, 2008. – 440 с.
4) Кабушкин Н.И. Основы менеджмента: учебное
пособие для студентов вузов / Н.И.Кабушкин. – М.:
Новое знание, 2009. – 336 с.
5) Менеджмент: учебник / под ред. Н.Ю. Чаусова, О.А.
Калугина. – М.: КНОРУС, 2010. – 496 с.

Ұқсас жұмыстар
Қаржының мәні,функциясы,жүйесі
Баскару алгоритмі
Педагогикалық менеджменттің принциптері
Еңбек құқығының функциясы
Германия
Басқару əдістері
ОМӨЖ БАСҚАРУ ФУНКЦИЯСЫ
Мемлекеттік кәсіпорын
Басқару функциялары
Басшы тұлғасы ұйымды басқару субъектісі ретінде
Пәндер