Ақуыздардың құрылымы, қасиеттері және биосинтезі

Ақуыз синтезі

Орындаған Тлеуханова А. Қ

Ақуыз биосинтезі

Белок синтезі

Бұл - өте маңызды үдеріс. Мұнда ДНҚ, РНҚ, АТФ және нәруыздардың қызметі бірігеді.

Қасиеті

Ақыздардың қасиеттерін олардың құрамы мен құрылымы анықтайды. Ақуыз молекуласындағы а-аминқышқылдары қалдықтарының саны әртүрлі болады, кейде бірнеше мыңға дейін жетеді. Әр ақуызда а-аминқышқылдары тек осы ақуызға ғана тән ретімен орналасады. Олардың молекулалық массалары бірнеше мыңнан миллионға дейін жетеді. Мысалы, жұмыртқа ақуызының молекулалық массасы 36000, бұлшық ет ақуызының молекулалық массасы - 15, адам гемоглобині 67000, ал көптеген ақуыздардікі > 3 шамасында. Олар, негізінен, көміртек (50-55%), оттек (20-24%), азот (15-19%), сутектен (6-7%) тұрады. Кейбір ақуыздардың құрамына бұлардан басқа күкірт, фосфор, темір кіреді.

Ақуыздар гидролизденгенде а-аминқышқылдарының қоспасы түзіледі. Әрбір организмнің өзіне тән ақуыздары бар. Барлық ақуыздар 20-дан астам әртүрлі а-аминқышқылынан құралады. А-аминқышқылдарының жалпы формуласы:

R-CHNH2-COOH

Ақуыз түзілетін a-аминқышқылдарының радикалды құрамында ашық тізбек те, тұйық тізбекті әртүрлі сақиналар мен функционалдық топтар да кездеседі.

Қорытынды

ДНҚ-да жазылған тұқым қуалау акпараты РНҚ-ның ақпараттык (аРНҚ) молекулаларымен цитоплазмаға беріліп, арнайы органоидтар - рибосомалардың жәрдемімен нәруыз синтезделеді.

Бүған тРНҚ қажетті аминқышқылдарды жеткізіп, аРНҚ-да жазылған тапсырыс жүйесінде сапқа тұрғызады. рРНҚ-дан тұратын рибосома пептидтік байланыс түзе отырып, осы аминқышқылдарды жалғастырып қосады. Қажетті тәртіпте және мөлшерде қосылған осы аминқышқылдар нәруыз деп есептеледі.

Осы үдерістердің барлығына АТФ энергиясы жұмсалады. Реакциялардың барлығына қажетті нәруыз - ферменттер қатысады, онсыз биосинтездің жүруі мүмкін емес.

Нәруыз биосинтезінің үдерісі тұқым қуалау ақпаратын жүзеге асыру үдерісі деп те аталады. Оны мына сызбанұскамен белгілеуге болады: ДНҚ РНҚ нәруыз. Көбінесе былай деп те айтады: «РНҚ ДНҚ-ға жазылған ақпаратты нәруызда нақтылы көрсетіп, іске асырады».

Ұқсас жұмыстар

Ақуыздардың құрылысы, қасиеттері және организмдегі қызметі

Ақуыздардың құрылысы, құрамы және физико-химиялық қасиеттері

Ақуыздардың құрылымы мен қызметі: фолдинг және шаперондардың рөлі

Гормондардың жіктелуі, физиологиялық қасиеттері, биосинтезі және эндокриндік жүйенің қызметі

Жеке ақуыздардың құрылысы: домендік және фибриллярлы ақуыздардың ерекшеліктері мен биологиялық маңызы

Ақуыздардың құрылымы, алмасуы, қоректік көздері және ауыз қуысындағы кариеске төзімділігіндегі рөлі

Ақуыздардың құрылысы, синтезі және биологиялық қызметтері

Клетка қосындылары және клетка орталығы: көмірсулар, майлар және ақуыздардың құрылымы мен қызметі

Ішектегі ақуыздардың ыдырауы және аминқышқылдар алмасуы

Белок биосинтезі: транскрипция, трансляция және молекулалық негіздері

Пәндер