Желілік және таратылған операциялық жүйелер: түрлері, талаптары және Windows NT/2000, UNIX мен Linux жүйелерінің салыстырмалы талдауы

Желілік операциялық жүйелер

* Желілік және таратылған операциялық жүйелер * Желілік операциялық жүйелер түрлері * Желілік операциялық жүйелерге қойылатын талаптар

Желілік операциялық жүйе пайдаланушыларға желілің бір компьютерінен басқасына файлдар көшіруге, желінің бір компьютерінен басқасында орналасқан деректерді өңдеуге, ал кейбір жағдайларда басқа компьютер жадында орналасқан программаны қосуға мүмкіндік береді.

Түрлі стандарттарды желілік құрылғылық қолдау

Ethernet,

Token Ring,

ARCnet,

FDDI

желіні басқару стандартын қолдау.

Операциялық жүйені кластарға бөлу

Операциялық жүйені кластарға бөлу параметрлері

Операциялық жүйе түрлері

Бір мезгілде орындайтын міндеттер саны бойынша

Бірміндетті

Көпміндетті

Компьютерде бір мезгілде жұмыс істейтін пайдаланушылар саны бойынша

Бір адам пайдаланатын

Бірнеше адам пайдаланатын

Интерфейс, яғни пайдаланушының коампьютермен қатынас жасау тәсілі бойынша

Командалық интерфейс

Графикалық көптерезелі интерфейс

Windows NT/2000 операциялық жүйесі.

Windows NT 32 разрядты, алғашында 1993 жылы одан саң 1998 жылы жарыққа шыққан бірінші версиясы болып табылады. Бұл жүйе жоғары сенімді және тұрақты болып тек жұмыс жасауға арналған болатын. Сол себептен Windows NT-де түрлі қателіктер өте аз кездеседі. Бұның себебі NT OS/2 сияқты өзінің барлық программаларын басқаруын қадағалап отырады. Windows 3. 1. 95/98/МЕ жүелерінде әрбір іске қосылған программа өзін басты санап және жедел жадтағы кез келген орынға ие болу үшін күресті, сол себептен операциялық жүйенің қызметі нашарлады.

NT бұл жағдайды кеңінен қарастырып әрбір программаға өзіне лайықты жедел жадтан орын береді. Бұл орындарда арнайы адрестер арқылы орнылысты. Бұдан бастап NT Windows 98 қарағанда компьютер ресурстарына кез келген программалардың мүмкіндігін шектеді. Бірақ NT - мен жұмыс жасаудан көптеген программалар бас тартты.

NT артықшылы жүйелік режимде жұмыс жасауда ғана, басқаша айтқанда кез келген компьютерлермен байланыс жасауда белгілі болады.

1998 жылдың аяғында Microsoft корпорациясы 1999 жылы шығуға болжаған Windows NT 5. 0. версиясы жаңа атпен, яғни, Windows 2000 шығады деп жариялады. Бірақ оның тек қана аты өзгеріп қоймай бұл операциялық жүйе тек бірлескен саудада емес, сонымен қатар үйдің дербескомпьютері болуы тиіс еді.

Windows 2000 операциялық жүйесі Windows NT 5. 0 түрінде көрсетеді, бұл Window NT 4. 0 жүйенің қасиетін алған. Бұл толығымен 32-разрядты көпесепті жүйе болып табылады.

Сервистердің дамыған жүйесі: файл-сервис, принт-сервис, деректердің қорғалуы және тұрақтылығы, деректреді архивтеу, хабарлама алмасу қызметі, түрлі деректер қоры.

UNIX

80-ші жылдардың ортасында UNIX операциялық жүйесі мини-компьютерлерде және инженерлі жұмыс станцияларында қолданылды.

UNIX дербес жүйе. UNIX жүйесі С жоғарғы деңгейдегі тілге жазылғаннан кейін, жаңа машинаға көшіру мәселесі жеңіл процесс бола бастады. Жүйені көшіруде алдымен С тілінен жаңа машина үшін компилятор жазу қажет болды. Содан кейін жаңа машинаның еңгізу-шығару құрылғысы үшін, яғни терминалдар, принтерлер және дискілер үшін құрылғылар драйверін жазу қажет болды.

UNIX операциялық жүйесі PDP - 11 машинадан ауыстырылған алғашқы компьютер -Interdate 8/32 мини-компьютері болыды. Мұнда, UNIX жүйесінда бүтін сандар 16-разрядты, адресі 16- битті, және негізгі айнымалыларды сақтау үшін үш регистр болды деген тұжырым пайда болды. Бірақ бұл тұжырымның біреуіде ақиқатты болғанжақ. UNIX жүйені ақиқатты етіп жасау үшін біраз еңбектену керек болды.

UNIX жүйесінде желімен жұмыс істеудің барлық жұмыстары екі машинаны қосудан басталды. Interdate - кейін UNIX жүйесі VAX-қа ауыстырылды, ал содан кейін басқа компьютерлерге ауыстырылды.

1984 жылы АҚШ басшылары AT&T корпарациясын бөлгеннен кейін компания қаржылық инвестицияны компьютерлік өндіріске заңды салуды жүзеге асырды. Ұзамай осыдан кейін AT&T компаниясы UNIX жүйесінің бірінші коммерциялық вариантын нарыққа шығарды. Оның нарыққа шығуы аса сәтті болмады, сондықтан бір жылдан кейін ол жаңа версиясына ауыстырылды.

UNIX жүйесінің негізгісі - процесстер болып табылады. UNIX процесстері классикалық процесстерге ұқсайды. Әр процесс бір программаны жүктейді және басқарудың бір ағымын алады. Басқа сөзбен айиқанда процессте бір командалар счетчигі бар.

UNIX міндеті. UNIX операциялық жүйесі бірнеше процесстерді қолдайтын және бірнеше пайдаланушыларды бір уақытта қолду үшін өндірілген интерактивті жүйе болып табылады. Көп жағдайда программистердің көпшілігі бір жүйені құруда белсіп қызмет етеді, сондықтан UNIX операциялық жүйеде жалпы ақпаратпен бірігіп пайдалануды және программистердің бірігіп жұмыс жасауға мүмкіндік береді.

UNIX утилиттері. Пайдаланушы UNIX интерфейсі тек қабықшадан ғана емес, сонымен бірге стандартты қамтамасыз ету программалардан, яғни утилиттерден тұрады. Жалпы айтқанда бұл программаларды келесідей алты санатқа (категорияға) бөлуге болады:

Файлдар мен каталограрды басқару командалары;

Фильтрлер;

Программаларды өндіру тәсілдері;

Мәтіндік процессорлар;

Жүйелік басқару;

Әртүрлі.