Молекулалардың массасы және салыстырмалы молекулалық масса (Mr)

Молекулалардың массасы

Молекула (лат. moles - масса) - жай немесе күрделі заттың негізгі химиялық қасиеттерін сақтайтын және өздігінен өмір сүретін ең кіші бөлшек.

Молекула ұғымы ғылымға 1860 ж. енгізілген. Молекуланы тәжірибе жүзінде 1906 ж. француз ғалымы Жан Перрен броундық қозғалысты зерттеу кезінде дәлелдеген.

Халықаралық Карлсруэ Конгресінде 1860 жылы молекулалар мен атомдар анықтамалары қабылданды. Молекулалардың химиялық қасиеттері бар барлық химиялық заттар, ең аз бөлшектер ретінде анықталды.

Молекулалық масса

Молекулалардың негізгі сипаттамаларының бірі олардың өлшемі мен массасы болып табылады.

Молекулалар мен атомдардың өлшемдері өте кіші болғандыөтан оларды тек салыстыру жолымен ғана көрсетуге болады.

Молекулалар өлшемін бағалау үшін неміс физигі В Рентген мен ағылшын физигі Д Релей тәжірибе жүргізді.

Молекулалардың өлшемі өте кіші болғандықтан, олардың саны кез келген денеде өте көп болады. Мысалы 1см3 ауада қалыпты атмосфералық қысым мен 00 С температура кезінде 2, 7 *1019 молекулалар болады. Массасы 1г су тамшысындағы молекулалардың жуық саны - 3, 7*1022 . сонда судың бір молекуласының массасы:

Макраскопиялық денелердегі молекулалар саны сияқты үлкен сандарды немесе молекула массасы сияқты өте аз сандарды тәжірибеде пайдалану ыңғайсыз. Сондықтан қолайлы болу үшін атомдардың саны мен массаларын көрсеткенде олардың салыстырмалы мәнін пайдадану қабылданған.

Халықаралық келісімге сай барлық молекулалардың массаларын көміртек атомы массасының 1/12 бөлігімен салыстырады.

Заттардың Мr салыстырмалы массасы деп берілген заттың молекуласының m0 массасының көміртек атомының m0 C массасының 1/12 бөлігіне қатынасын айтады.