БИОЛОГИЯ ПӘНІНДЕ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ЖОЛДАРЫ

Магистрлік диссертация тақырыбы:

“БИОЛОГИЯ ПӘНІНДЕ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ЖОЛДАРЫ”

Ғылыми жетекші: ҚазҰПУ, п. ғ. к. профессор,

Ізбасарова Р. Ш.

Орындаған: ҚазҰПУ 2 курс магистранты

Аликеева А. Е.

МАЗМҰНЫ:

1 бөлім ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ САЛТ-ДӘСТҮРІНІҢ МАҢЫЗЫ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРІН ТӘРБИЕ БЕРУДЕ ҚОЛДАНУ

2 бөлім БИОЛОГИЯ САБАҒЫНДА ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІ ПАЙДАЛАНУ КЕЗІНДЕ ОҚУШЫЛАРДЫҢ ТАНЫМДЫҚ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚТАРЫН АРТТЫРУДЫҢ ЖОЛДАРЫ

3 бөлім БИOЛOГИЯ CAБAҒЫНДA ЭТНOПEДAГOГИКA ЭЛEМEНТТEPIН ПAЙДAЛAНУ ЖOЛДAPЫ

№

Мақала атауы

Ғылыми журнал, конференция атауы

Жарияланған мерзімі, №, күні

Применение элементов этнопедагогики на уроках биологии

Биология пәнінде этнопедагогикалық элементтерді пайдаланудың қажеттілігі

Применение элементов этнопедагогики в предмете биологии

Сборник статей международной научно-практической конференции, «Актуальные проблемы и результаты исследований в области биологического и экологического образования», «РГПУ имени А. И. Герцена» Санкт-Петербург, 2015

Журнал «Хабаршы-Вестник: естественные науки» №6, Алматы, 2016

Сборник статей и тезисов международной научно-практической конференции студентов и аспирантов, «Биология», «Академия Поморска в Слупске» г. Львов, 2016 год

24-26 ноября 2015 года.

басылымда

19-21 апреля 2016 года.

ЖАРИЯЛАНЫМДАР ЖОСПАРЫ:

«Бір тал кессен он тал ек »,

«Аққуды атпа»,

«Бұлақтың көзін бітеме»,

«Құмырсқаның илеуін бұзба»,

«Сабаққа кешікпе»,

«Үлкендердің сөзін бөлме»,

«Жалғыз ағаш орман болмас»,

« Ақыл басқа бітеді, қына тасқа бітеді»,

« Жігіттің екі сөйлегені өлгені, еменнің иілгені сынғаны»,

«Дәрі шөптен шығады, дана - көптен шығады»,

«Қорада малың болсын, көшеде талың болсын»,

«Қыз өссе елдің көркі, гүл өссе жердің көркі»,

«Жел соқпай шөптің басы қозғалмас».

Ұлттық

тәлім-тәрбиенің

әдіс-тәсілдері

Дидактикалық талап

Әлеуметтік-этикалық талап

Ырымдар мен тыйым сөздер

Тұрмыс-салттық талаптар

Жаттау, санау. Айтқызу, үйрету, үйрену. Ақыл кењес беру және баулу. Бақылау, қайталау Және салыстыру. Ойындар мен жұмбақтар. Жазу-сызу және оқыту.

Тәртіпті, ұқыпты болу. Кемшілігін айту. Талап қою және сендіру. Мақтау, мадақтау және сендіру. Талпындыру және жігерлендіру. Мінез -құлық пен жас ерекшеліктерге мән беру

Керегеге керілме. Жағыңды таянба. Шашыңды жайма. Саусақты шошайтпа. Табалдырықты баспа. Таңдайыңды қақпа. Бүйіріңді таянба. Көлді баспа.

Үлгі-өнеге. Қызығушылығын арттыру. Жазалау және зеку. ұлттық дәстүрлерді пайдалана отырып шара қолдану. Түсіндіру. Көз жеткізу. Ар-намысын ояту. Ойландыру. Тапсырма беру. Еңбегін және білімін бағалау.

“Аламан бәйге”

Бұл ойынға сынып оқушыларының барлығы қатысады. Әрбір оқушы қағазға тақырыпқа байланысты теориялар мен анықтамалар жазады. Ойынға 5-7 мин уақыт беріледі. Уақыт біткенде кім көп жазса сол оқушы аламан бәйге жеңімпазы атанады.

“Нағашы ауылына барар жол”

Бір оқушы нағашы ауылына қыдырп бармақ болады. Шешесі осыған байланысты “тоқым қағар” жасайды. Жолшыбай бала алты рет аялдама жасап берілген сұрақтарға жауап береді.

Еңбек тәрбиесі

Ақыл-ой тәрбиесі

Адамгершілік тәрбиесі

Эстетикалық

тәрбие

Экологиялық тәрбие

Дене тәрбиесі

Табиғатты қорғау дәстүрлері. Аңшылық және саятшылық салты. Экологиялық тақырыптарға арналған тыйым сөздер. Мал өрісі және оны түрлері. Жануарлар дүниесін және өсімдік-топырақ жамылғысын қорғау.

Этномузыкалық аспаптарда ойнау. Халық әндері мен билерінің тарихы. Зергерлік бұйымдар мен әшекейлер жасау. Айтыс дєстүрі. Ою-өрнектердің тарихы. Сурет салу. Таңбалы тастар. Ұлттық қолөнер туындылары. Тән мен жан сұлулығы

Әскери-жауынгерлік өнер. Ұлттық-спорттық ойындар. Ат құлағында ойнау. Төзімділік, қаһармандық һәм батырлық дәстүрлері. Соғыс өнері. Әскери-көшпенділік тұрмыс салты. Дене болмысы.

Күрделі ұғымдарды қабылдау. Ой-пікірлерді жетілдіру. Қоршаған орта мен тұрмыс қайшылықтары туралы көзқарас қалыптастыру. Ойлау және талдау. Жаттау. Есте сақтау. Қайталау

Малды күтіп-баптау. Егін егу және диханшылық. Кесте тігу. Жіп иіру. Киіз үй тігу жєне жинау. Көші-қон салты. Балық аулау. Мал жаю. Бұйымдар жасау. Үй салу (асар) . Мал етін мүшелеу. Малды күтіп-баптау дәстүрлері.

Ұлттық салт-дәстүрлер мен мейрам жораларды қастерлеу. Үлкен адамдарды сыйлау. Жақсы қасиетерді және әдеттерді үйрену.

Әлеуметтік орта және ұлттық

тәлім-тәрбие үрдісі

«Дәрі шөптен шығады, дана - көптен шығады»

Биология пәнінде пайдаланануға болатын этнопедагогикалық нақыл сөздер мен мақал-мәтелдер

«Берген алар, еккен орар».

«Жеті атасын білмеген - жетім»

Малды аяқпен теппейді,

Жылқыны сатқанда немесе сыйлағанда ноқтасымен бермейді,

Малдың бірінші сауылымынан жасалған майды асқа қолданбай онымен жақтауды, табалдырықты майлаған,

Соғымның сүйегін отқа жақпай жинап, босағаның оң жағына көмген,

Кешкісін қорадан мал бермейді т. б.

«Тұз - астың атасы»,

Тұзға байланысты көптеген ырымдар бар. «Шыр» етіп дүние есігін ашқан сәбиді тұзға түсіреді. Тұз денені ширатып, өскенде жара шықпауына көмектеседі. Малдың көптеген індеттерін тұзбен, тұз ерітіндісімен емдеген.

Ұқсас жұмыстар

БОЛАШАҚ ОҚЫТУШЫЛАРДЫҢ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ БІЛІМІНІҢ МАЗМҰНЫ

Қазақ халқының рухани адамгершілік дәстүрлерінің тұлға тәрбиесіндегі аксиологиялық аспектісі

ЭТНОПЕДАГОГИКА ТУРАЛЫ

Этнопедагогиканың зерттеу әдістері

ҚАЗАҚ ЭТНОПЕДАГОГИКАСЫ - ҰЛТТЫҚ ТӘРБИЕ НЕГІЗІ

ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ САБАҒЫНДА

ҚАЗАҚ ЭТНОПЕДАГОГИКАСЫ - ҰЛТТЫҚ ТӘРБИЕ НЕГІЗІ ТУРАЛЫ

Мұғалімнің сабаққа дайындығы

Биология оқу әдістемесінің дамуына үлес қосқан Қазақстандық адіскерлер жане олардың еңбектері

Мұғалімнің этнопедагогикалық құзыреттілігі

Пәндер