Организмнің бейспецификалық қорғаныс факторлары

Орындаған:Тұрманбек М. А.

Қабылдаған:Мусабай Қ. Н.

Ш. И. Сарбасова атындағы микробиология, виросология кафедрасы

Бейспецификалық факторлардың ағзадағы тұрақтылығы, сыртқы жане ішкі барерлері Фагацитоз. Киллер жасушалары жане жедел ақуыз фазалары. Гуморальды бейспецификалық қорғаныс факторларының ағзаны микробтардан қорғауы. Цитокиндер жане интерферондар

Ағзаның бейспецификалық тұрақтылығының факторлары

Ағзаның бейспецификалық тұрақтылығын сақтауда тері, шырышты қабықша, ферменттер, фагоциттер, комплемент, интерферон, және қан сарысуының тежеуші ақуыздары негізгі рел атқарады.

imm_gal Активация наивных CD8 Т-клеток

Тері және шырышты қабықшалар (механикалық қорғаныс)

Сау терінің көпқабатты эпителясы микробтар мен макромолекулалар үшін механикалық кедергі болып саналады. Бірақ, микро жарақат, жәндіктер шаққан орын, күйікке шалдыққан тері және шырышты қабық микробтар мен макромолекулалардың адам денесіне өту мүмкіншілігін тудырады. Вирустар мен бакгерияның кейбір түрі макроорганизмдерге жасуша арасындағы саңлау, жасуша арқылы, не фагоциттердің көмегімен шырышты қабықтан ағзаға енуі мүмкін.

Тұрақтылықтың бейспецификалық факторларына жататындар:

- механикалық(тері, шырышты қабықтар)

- физико-химиялық (ферменттер, ортаның реакциясы т. б)

-Қалыпты имунды емес жасушалармен (фагоциттер табиғи киллерлер) жане гуморальды компоненттер (компонент интерферон қанның кейбір ақуыздары) жузеге асырылатын иммундыбиологиялық қорғаныш

Цитокин

Физикалық-химиялық қорғаныс

Таза және зақымдалмаған теріде микробтар саны аз, өйткені тер және май бездері бактериоцидтық заттарды (сірке, қүмырсқа және сүт қышқылдары) үнемі шығарып отырады. Ауыз қуысы арқылы енген бактерияларға, вирустарға, антигендерге асқазан күрделі кедергі жасайды, өйткені олар асқазанның қышқыл сұйығымен, ферменттермен залалдансыздырылады Ішекте залалдансыздыру факторларына ішектің калыпты микробтары бөліп шығаратын ферменттер, бактериоциндер, трипсин, панкреатин, липаза, амилаза және өт жатады.

Цитокиндер

Иммунды биологиялық қорғаныс Фагоцитоз

Фагоцитоз (грек. рһаgos- обимын, жұтамын. суіоз - жасуша), организмді бөгде заттардан қорғауды қамтамасыз ететін негізгі ең бір қуатты фактор. Бұл фактор алғашында ішекқуыстыларда құрылған ертеде пайда болған иммундық корғаныстың бір түрі. Құбылысты И. И. Мечников ашып зерттеген.

Фагоцитоз процесін арнайы мамандалған фагоцит деп аталатын жасушалар атқарады. Фагоцитоз - фагоциттердің бөгде затты обып, қорытып және залалдансыздыруына негізделген. И. И. Мечников фагоцитозды атқаратын жасушаларға макрофагтар мен микрофагтарды жатқызған

Қазіргі уақытта фагоцитозды атқаратын барлық фагоциттер түрі мононуклеарлық жүйе деп аталатын топқа жинақталған. Ол топқа тін макрофагтары (альвеоларлық, перитонеалдық т. б. ), Лангерганс және Гренстейн жасушалары (терінің эпидермоциттері), Купфер жасушалары (жұлдызша ретикулоэндотелио- циттер), эпителиодты жасушалар, нейтрофилдер мен қанның эозинофилдері және баска жасушалар кіреді.

Фагоциттердің негізгі функциясы

1) өлген : мен олардың құрылыс құрамын ағзадан шығарады (эритроцит-тер, қатерлі ісіктің жасушалары) ;

2) әр жолмен еніп қорытылмаған органикалық емес заттарды тысқа шығарады (мысалы, тыныс жолдарымен енген көмірдің бөлшектері, минералдық және басқадай шаң) ;

3) микробтарды (бактериялар, саңырауқұлақтар) олардың қалдықтарын жояды және заласыздандырады;

4) организмнің төзімділігін қамтамасыз ететін биологиялық белсенді заттарды бөліп шығарады (комплементтің кейбір комплементтері лизоцим, интерферон, интерлейкиндер т. б. ) ;

5) иммундық жүйенің реттелуіне қатынасады;

Фагоциттер бір жағынан ағзаны табиғатына қарамастан тегі бөгде заттардан' «сыпырындыны жыйнаушы» болса (бейспецификалық функ-циясы), екінші жағынан спецификалық иммунитетке антигендерді иммунды-компетентті жасушалар (Т-хелперлерге) танысу және белсенділігін реттеу арқылы қатынасады.

Фагоцитоздың өту сатылары.

Фагоцит физиологиясының ерекшеліктері

Фагоциттердің қүрамына тотықтар мен ион қорытуға қатынасатын ферменттер жинағы кіреді. Иондар мен тотықтар фагоцитоз процесін кол Фагоциттердің цитоплазмалық мемебранасында комплементтермен, иммунды глобулиндердің гистамин және тағы да басқа заттармен байланысатын рецепторлар бар. Жасушаның лизосомаларында қандай да болмасын заттарды қорытатын 100-ден астам ферменттер түрі кездеседі

Пайдалынған әдебиеттер

1. Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. - Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5-630-0283-X

2. Вернер, Дэвид. Халыққа медициналық жәрдем көрсету жөніндегі (Анықтамалық) . Қазақ тіліне аударғандар: Айымбетов М, Бермаханов А. -Алматы: "Демалыс", "Қазақстан", 1994- 506 бет. ISBN 5-615-01453-9

3. О. Д. Дайырбеков, Б. Е. Алтынбеков, Б. К. Торғауытов, У. И. Кенесариев, Т. С. Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0

Ұқсас жұмыстар

Түрлік иммунитет

Вирусты инфекциялардың ерекшеліктері

Фагоцит физиологиясының ерекшеліктері

Ауыз қуысының жергілікті иммунитеті

Ауыз қуысы сұйықтығының қасиеті мен құрамы

Стресстің белгілері

Бүйректің созылмалы шамасыздығы

Микробтардың микроорганизмге енуі

Патогенділігі бойынша микроорганизмдердің жалпы сипаттамасы жайлы

Жасушалар мен тіндердің патологиясы

Пәндер