Жетісу қалаларындағы шарап жасалған аймақтары




Презентация қосу
Жетісу қалаларындағы шарап
жасалған аймақтары.
Ежелгі шарап жасаушылар мен
жүзімшілер
Орта ғасырлық Құлан қаласы маңынан археологтар тағы
бір төбешікті қазды. Оның сырт пішімі сопақша кеоген,
ал диаметрі 25 метрге жуық. Биіктігі 5 метр. Төбешіктің
үсті дөңгелене тегістеліп жасалған алаңқай. Төбені арши
келе, оның қойнауында ауыл шаруашылығымен
айналысқан үй қожалығы көміліп жатқаны анықталды.
Бұл шаруыжый сарайдың құрылыс әдістерінің үлгісімен
салынған. Үй қожалығы бір бірімен арқылы дәліздер
арқылы жалғасып жатқан бірнеше бөлмеден тұрады
Төбе аршыла бастағаннан ақ бір ерекшелік көзге түсті
ыдыс сынықтарына қарағанда, бұл жерде үлкен
ыдыстар арқылы немесе сүйық заттарды сақтауға
арналған хумдар өте кең тараған
Шараптың дайындалу барысы
Шырынды дайындауда алдымен қазан
түбуне тал бұтақтарын төсеп, оның
үстіне жүзімдерді төккен, сонан соң
оны аяқтарымен езген. Бөлініп шыққан
шырын астаушалар арқылы қазан
шұңқырға ағып барған. Қазан
толғаннан кейін оның үстіне бір шелек
ұсақ сары топырақ төккен. Топырақ
бірден өзімен бірге барлық лас
қоқысты сүзіп алып, ыдыс түбіне
шөгеді. Содан соң барып тазаланған
шырынды пеш үстіндегі қазанға
Құлан қаласы
Құлан сарайындағы шарапхана
Ыдыстарға қарай еңкейде жасалған жұзім сығатын
орынның көлемі 2,7x2 (м). Оның жалпы көрінісін
былайша суреттейді. Алдымен оның бетіне
тығыздалып, қалың етіп ұсақ тастар төселге, содан
кейін үстінен алебастрдың ылғал өткізбейтін ерекше
түрі қырмен салынған жүзім сығатын орын науалар
арқылы сүзгі ыдыстармен жасалған.
Сүзгі ыдыстар қырмен сыланған бұл ыдыстарды сабан
кірпіштерден қаланған биік қабырғалы ванналар деуге
болады. Ыдыстардың қабырғалары түбі ұсақ тастармен
жабылып алебастрмен сыланған бұ ыдыстарда жүзім сөлі
тұндырылып, содан кейін сүзіліп қыш қүбырлар арқылы
жерден қазылған құдыққа ағып баратын болған.
Құдықтың жоғары бөлігі 2x2 м , ал тереңдігі 2,2 м
құрайды.
Дерек көздер
Жүзім өсіру мен шарап жасаудың
Жетісуда кең тарағаны туралы
деректер Сюань Цзяньнның
жазбаларында келтіреді. Ол түркі
қағанының ордасындағы тойды
суреттей келіп, тағамдарының
арасында шарап пен жүзім
шырынының болғанын айтып
өтеді.
Ақтөбе қаласындағы шарапхана
Үй екі бөліктен жүзім сығатын орыннан және мойнының
тарыла келе қайта кеңейген түсына дейін еденге көмілген
хумы бар шоланнан тұрады. Бұл екеуінің арасы қабырға
арқылы бөлініп қалқа жасалған.
Жүзім сығатын орын көлемі 2,8 1,5 метрді құрайтын
төртбұрышты алаң етіп жасалған.
Оның еденіне күйдірілген текше кірпіштен төселген.
Кірпіштердің бетіне күйдірілгенге дейін саусақпен түрлі
нақштар түсірілген. Кей біреулерінде оның қарама қарсы
бұрыштарын бір бірімен диагоналы бойынша қосатын екі
паралелл сызық және кресттер бар.
Шарапзананың есігі оңтүстік тарапта орналасқан. Жүзім
сығатын орын мен хум тұрған бөлік бір бірімен қабырға
арқылы қалқаланғандықтан олардың сыртында қалған бос
жер дәліз ретінде пайдаланғанға ұқсайды. Яғни оны жүзім
төгу, жүріп түру үшін қолданған.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Қазақстанның ежелгі қалалары Карл
Байпақов 2005 ж 124-128 б
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ

Ұқсас жұмыстар
VІ-ІХ ғасырдағы қалалық мәдениет
Ежелгі Тараз қаласы
Жетісу өңірі
Тамақ өнеркәсібінің шикізатты пайдалануына қарай бөлінуі
Қалалық мәдениеттің дамуы
Оңтүстік Қазақстан және Жетісу өңірі
Санитарлық қорғау аймақтарын талдау
ХІІІ ғ-ХУ ғ. бірінші жартысында қалалық мәдениеттің дамуы
Шарап алуда қолданылатын жүзім шикізатын өңдеу технологиясының негізі
Көшпелі қауым - малшаруашылығы саласындағы еңбек бірлестігі қағидасына негізделген көшпелілердің ұйымы
Пәндер