АЯҚТЫҢ ЕРКІН БӨЛІГІН ЖІКТЕП-СЫЛУ ТӘСІЛДЕРІН МЕҢГЕРУ




Презентация қосу
Оңтүстік Қазақстан медицина академиясы
Қалыпты анатомия және гистология кафедрасы

СӨЖ
ТАҚЫРЫБЫ: АЯҚТЫҢ ЕРКІН БӨЛІГІН ЖІКТЕП-СЫЛУ
ТӘСІЛДЕРІН МЕҢГЕРУ

Орындаған:
Тобы: 102А ЖМ
Қабылдаған:
ЖОСПАР

• Кіріспе
• Негізгі бөлім
Алғышарттары
Санның алдыңғы беті
Сирақтың алдыңғы беті
Табанның үсті
Санның артқы аймағы, тізе шұңқыры
Сирақтың артқы аймағы
Табан
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиет
КІРІСПЕ

• Аяқтың еркін бөлігінің қаңқасы (skeleton membri
inferioris) ортан жілік, асықты жілік, табан және башпай
сүйектерінен тұрады.

Мықын сүйегі

Ортан жілік

Тізелік тобық

Асықты жілік

Кіші жілік

Табан
НЕГІЗГІ БӨЛІМ. ПРЕПАРАТТАУДЫҢ
АЛҒЫШАРТТАРЫ
• Аяқтың алдыңғы аймағын препараттау үшін денені
арқасымен, ал артқы аймағы үшін ішімен
жатқызады(ішіне тақтайша қояды)
• Аяқ ұштарын ажыратып, сырт жаққа ротациялайды.
• Препаратты дайындаушы адам дененің жанына
орналасқаны ыңғайлы, тек табанды сылу кезінде қарама-
қарсы тұрады.
• Жіктеп-сылу проксималдыдан дисталды бағытта жүреді.
САННЫҢ АЛДЫҢҒЫ БЕТІН СЫЛУ

• Терідегі түктерді жойып, кесу сызықтарын жүргізеді.
• Бірінші кесу – шап аралықта параллель 1 см жоғары
қашықтықта қисық жүреді.
• Екінші кесу – горизантальды түрде асықты жіліктің
бұдырмағы бойымен ішінен сыртына қарай жүргізіледі.
• Үшінші кесу – санныі жоғарғы бөлігінен төменгі бөлігі
бағытында бойлай жүреді. Осы кесу сызығы мен бірге сан
үшбұрышы сылынады.
Мықын бұлшықеті. Алдыңғы бөлігі

Тігіншілік
бұлшықет

Аралық жалпақ
бұлшықет

Медиальді жалпақ
бұлшықет
Функциясы: Мықынды
бүгеді және жазады

Латеральді жалпақ
бұлшықет

Тіке бұлшықет
САН ҮШБҰРЫШЫН СЫЛУ

• Бұл үшбұрыш жоғарыда - шап байламы, латеральды –
тігінші бұлшықет, медиальды – әкелетін ұзын
бұлшықетпен шектеседі.
• Бірінші тері асты венасын,сосын үшбұрыштың жоғарғы
бөлігінде орналасқан артерияны, нервтерді
препараттайды. Лимфа тамырларын толығымен
препараттау мүмкін емес, себебі тері асты шел қабатымен
бірге алынып тасталынады.
СИРАҚТЫҢ АЛДЫҢҒЫ БЕТІН СЫЛУ

• Логикалық тұрғыдан қарастырғанда сирақтың алдыңғы
бетін препараттау табан сыртымен бірге жүргізуге болады.
Себебі табан сыртында орналасқан барлық түзілістер
сирақтан бастау алады.
• Алдымен сирақты дұрыс позаға келтіріп аламыз, яғни
асықты жілік сүйегінің медиальды беті столға беттеседі,
табан иіледі.
СИРАҚТЫҢ АЛДЫҢҒЫ БЕТІН СЫЛУ

• Бірінші сызық – асықты жіліктің бұдырмағымен көлденең
бағытта
• Екінші сызық – тобық негізіне, яғни латеральды тобықтан
3 см.дей жоғары аумақта көлденең жүргізіледі. Асықты
жіліктің медиальды жағынан басталып, шыбықтың артқы
жағынан аяқталады.
• Үшінші сызық – асықты жілік бұдырмағы мен екінші
сызықтың ортасы аралығында жүргізіледі, тері және тері
асты шел қабаты сылынады.
ТАБАН ҮСТІН ПРЕПАРАТТАУ

• Бұл аймақты сылу басқаларға қарағанда жеңілірек, тек
тіндері өте нәзік келгені болмаса.
• Сирақ қалыпты позаға келтіріледі.
• Бірінші сызық – латеральды тобық бойынша көлденең.
• Екінші сызық – саусақ аралықарын проксималды түрде
көлденең.
• Үшінші сызық – асықты жіліктің алдыңғы бетімен бойлай
жүріп дистальды саусақ аралыққа дейін.
САННЫҢ АРТЫ ЖӘНЕ ТІЗЕ ШҰҢҚЫРЫ

• Бірінші сызық – асықты жілік бұдырмағына сәйкес, тізе
шұңқырының дәл астынан көлденең жүргізіледі, тізе асты
венасын зақымдап алу қаупі бар.
• Екінші сызық – бірінші сызық пен жамбас аралығында
бойлай жүреді.
• Сан бұлшықеттерін препараттауды жоғарыдан төмен
бағытта мына реттілікпен жүргізеді: m.biceps femoris ,
m.semitendinosus, m.semimembranosus , m.adductor magnus .
СИРАҚТЫҢ АРТҚЫ БЕТІ

• Кесу сызықтары алдыңғы аймағымен сәйкес келеді
• Бұлшықеттерін сылу реттілігі: m.popliteus, m.flexor
digitorum longus, m.flexor hallucis longus, m.tibialis
posterior. Бұл бұлшықеттер терең орналасқан болып
есептелінеді .
ТАБАН БЕТІН СЫЛУ

• Бұл аймақты препараттау едәуір күрделі болып келеді,
себебі тіндері өте қалың әрі тығыз келген.
• Ыңғайлылық үшін аяқтың астына тіреуіш қойып, табанды
көтереді. Препарат дайындаушы табанға қарама-қарсы
орналасады.
• Табанды кескен кезде асықты сүйек нервінің тармақтарын
зақымдап алу қаупі бар, себебі осы кезде өткірлеу
скальпель қолданылады.
• Теріні кесуді тобықтан бастап табанның латеральды
аймағы бойынша жүргізеді. Кесу кезінде тығыз
орналасқан тері асты шел қабатын да қоса кесіп отырамыз.
ҚОРЫТЫНДЫ

• Жалпы қозғалмалы еркін аяқ бұлшықеттерін жіктеп-
сылу әдісінде өте мұқият болу қажет. Жұмыс барысында
денеге қарама-қарсы бағытта тұру қажет . Және тіннің
жұқа қалын болуына байланысты өткір скалепельді
қолдану қажет . Жіктеп сылу әдісінде нервтермен
қантамырларды зақымдау қауіпі өте жоғары болады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ

• Н. И. ГОНЧАРОВ, Л. С. СПЕРАНСКИЙ.
РУКОВОДСТВО ПО ПРЕПАРИРОВАНИЮ.
Волгоград, 1994. 1994
• Алшынбай Рақышев Адам анатомиясы
• Способы препарирование нижних конечностей

Ұқсас жұмыстар
Білімді, іскерлікті, дағдыны меңгеру процесі
Жұп коэффициенті бар теңдеуді шешу
Пән оқытушысы
Остеон қан тамырлары
Жоғары мектептегі жаңа білім беру технологиялары
Аяқтың ұшымен жүгірулерін қадағалау
Кеуде бұлшық еті
Ота техникасы
Сын тұрғысынан ойлау стратегиясы
Екпін алудың соңғы бөлігі, лақтыруға дайындалу
Пәндер