Эмбриондарды трансплантациялау әдістері

Презентация қосу

Эмбриондарды
трансплантациялау
әдістері

Орындаған:Ибрагимова Г
Тобы:хт-16-5к3
Қабылдаған:Лесбекова С
Жоспар
•1.Кіріспе
•1.1.Трансплантация дегеніміз
•2.Негізгі бөлім
•2.1.Алғашқы эмбриондарды трансплантациялау
•2.2. Эмбриондарды тасымалдаудың негізгі мақсаты
•2.3. Эмбриондарды тасымалдау биотехнологиясы
кезеңдері
•2.4. Эмбриондарды үш тәсіл арқылы шығаруға болады:
•3.Қорытынды
•4.Пайдаланылған әдебиеттер
Трансплантация
(көшіру,тасымалдау)
деп генетикалық
тұрғыдан жоғары
бағалы аналық
малдың(донордың)бірне
ше эмбриондарын басқа
аналық
малдардың(реципиентте
рдің)жыныс жолына
тасымалдауды түсінеді.
Алғаш рет эмбриондарды трансплантациялау туралы хабар 1890 жылы Хип
қояндарға ұрықтанған аналық жыныс клетканы тасымалдап,көжектер алғаннан
кейін алынды.Алайда бұдан кейінгі көп жылдар бойында эмбриондарды
тасымалдау идеясын мал тұқымын жақсарту мақсатына қолдануға оншалықты
мән берілмеді.Сондықтан біздің ғасырымыздың 70-ші жылдарына дейін
эмбриондарды трансплантациялау әдісі тек зерттеу мақсатына ғана
қолданылды.70-ші жылдардың бас кезінен бастап мал эмбриондарын
трансплантациялау проблемасы ғалымдар мен малшаруашылық мамандарын
қызықтырды.Қазіргі кезде ғылыми дамыған елдерде мал эмбриондарын
трансплантациялау арқылыжыл сайын жүздеген мың бұзау,бірнеше мың қозы
алынуда.
Эмбриондарды тасымалдаудың негізгі мақсаты
Эмбриондарды тасымалдаудың
болып генетикалық негізгі
құндылығы өтемақсаты
жоғары
болып генетикалық құндылығы өте жоғары
ұрғашы малдың жылына барынша көп ұрпақтар
ұрғашы
арқылымалдың жылынаасылдандыру
мал тұқымын барынша көпжұмысының
ұрпақтар
арқылы мал тұқымын асылдандыру
тиімділігін жұмысының
арттыру болып
тиімділігін арттыру болыпсиырдан 3-6
саналады.Әдетте,біз,мысалы,бір
саналады.Әдетте,біз,мысалы,бір сиырдан 3-6
бұзау алатын болсақ, онда эмбриогенетикада
бұзау алатын болсақ,
биотехнология онда эмбриогенетикада
көмегімен алынатын ұрпақтың
биотехнология
санын ондаған және жүздеген есеұрпақтың
көмегімен алынатын көбейтуге
санын ондаған және жүздеген есе көбейтуге
болады.Теориялық есеп бойынша жалғыз донор
болады.Теориялық
сиырдан 500-ден есеп бойынша
астам жалғыз
бұзау алуға донор
болады.
сиырдан 500-ден астам бұзау алуға болады.
Эмбриондарды тасымалдау биотехнологиясы
кезеңдері:

Донорларды
таңдау

Донорлардың Донорларды
суперовуляциясы
н іске асыру ұрықтау

Эмбриондарды
Донорлардан Эмбриондарда
реципиенттерге
эмбриондарды арнайы ортада
көшіріп
шығару және өсіру және
отырғызу(тасыма
оларды бағалау оларды сақтау
лдау)
Трансплантация
тәжірибесінде донор-
сиырларды таңдау екі
сатыдан тұрады:1-
ші,донордың қасиеті оның
өзінің басты белгілері-
сүттілігі және сүтінің
майлылығы бойынша
бағаланады.Бағалаудың
келесі кезеңінде желіннің
және емшектің пішіні,сүт
беру
қасиеті,төзімділігі,сүйек
және тұяғының беріктілігі
және көбею функциясы
бойынша бағаланады.
Хирургиялық
жуу

Арнайы
ерітінділер
Донорларды
көмегімен
сойысқа жығу
жуу(хирургиял
ық емес)

Эмбриондар
ды үш тәсіл
арқылы
шығаруға
болады:
Қазіргі уақытта негізінен соңғы екі тәсіл қолданылуда.Көпшілік
жағдайда эмбрионды донордан шығарудың нақты тәсілінің қолданылуы
мал түріне байланысты болып келеді.Ірі қара мен жылқыда негізінен
хирургиялық емес тәсіл,ал қой мен шошқада арнайы операция өткізу
арқылы эмбриондарды аналық жыныс жолынан жуып шығарады.Кейінгі
кезде қой эмбриондарын хирургиялық емес тәсіл арқылы бөлуге
болатын мүмкіндіктер пайда болды.Жалпы бұл тәсілдің артықшылығы
донор малды бірнеше рет қолдану мүмкіндігін туғызуынан тұрады.
Мал эмбриондарын сақтау

д а ры н с ү тқоректі
Мал эмбр
ион
ү ті гін е т а сымалдау
ы қ т а р д ы ң жын ыс т л м а қ с а т пен үй
анал ұ
с а қ т ау ғ а болады.Б ы ңғайлы.
арқылы пайдал а н у ө т е
қояндарын т ү т іг і н д е гі сиыр
ы қ о я н н ың жы н ыс нттерге
Ұрғаш ары р ец и п и е
эмбрионд д ы с а т ы ғ а дейін
а с ы м а л д ауға жарам аға шейін өсе
т ластоцист
л а ж ә н е б д і .Р .Л аусон
мору мдар дәл е л д е
алаты н ы н ғ а л ы
р ғ а ш ы қ о ян жыныс
1972) ұ алған ірі
және т.б.( б о й ы с а қ т
т іг ін д е 3-4 тәулік ц и п и ент –
тү н р е
иондары
қара эмбр т а сы м а лдағанда
сиырларғ а е кендігін
ы 7 3 %
п л а н т т а р дың шығу ін д е я ғ н и in
транс қоян орга
н и зм
с е т т і .Ә р і талатын
көр ай ы н д а с а қ
vivo жағд ұ за қ қ а ш ықтыққа
арды тым
эмбрионд и ы н ғ а с оқпайды.
жеткізі қ
Эмбриондарды трансплантациялау негізінен мынадай
мақсаттарды шешу үшін қолданылады:
-ерте эмбриондарды бөлу арқылы бір-бірінен ешқандай айнымайтын
малдар(монозиготалы)алу;
-генетикалық тұрғыдан бағалы мутантты малдарды сақтап,олардың санын
көбейту;
-шағын популяцияны және жойылуға жақын тұқымның генофондын
сақтау;
-генотипі бойынша генетикалық бағалы бірақ табиғи жағдайда тұқым
бере алмайтын малдан ұрпақтар алу;
-генетикалық кемістіктерді тарататын малды табу;
-климаты басқа-шетелден әкелінген малды жерсіндіру;
-эмбрионның кариотипін зерттеу арқылы жыныс проблемасын реттеу;
-эмбриондарды түрлер арасында тасымалдау;
-химерлі(аллофенді)және трансгенді малдар алу үшін.
Пайдаланылған әдебиеттер
• 1. Аубакиров Х.Ә. Биотехнология. – Алматы: ЖШС РПБК
«Дәуір», 2011. – 368 бет.
• 2. Аубакиров Х.Ә., Әділбаев Н.Н., Кенжеходжаев М.
Жануарлар биотехнологиясы. - Алматы: 2014. – 504 бет.
• 3. Әбилаев С.Ә. «Молекулалық биология және генетика».
Шымкент – «Асқаралы» , 2008 ж. - 424 бет.
• 4. Әлмағамбетов Қ.Х., Мұхаметжанов Қ.М., Махамбетов
К.О., Досмағамбетов М.Ө. Биотехнология. – Алматы,
«Эверо», 2015. - 316 бет.
• 5.Тұрашева С.Қ. Клеткалық биотехнология: Оқулық.
Алматы: ЖШС РПБК «Дәуір», 2011 – 260 бет.

Ұқсас жұмыстар

Донор мен реципиентті анықтау және оны дайындау

Малшаруашылығында қолданылатын биотехнологиялық әдістер

Эмбрионды трансплантация жасаудың маңызы

Донорлардың күйге келгенін анықтау

Эмбрионды реципиентке қондыру

Эмбриондарды витрификаттау

Көбейту биотехнологиясының әдістері

Жануарлар репродукциялық аппаратының мәні

Тәжірибелерге тоқталу

Жасанды ұрықтандырудың дамуы

Пәндер