Термодинамиканың бастамалары

Презентация қосу

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Қ.И.Сәтбаев атындағы
Қазақ ұлттық техникалық зерттеу Университеті

Термодинамиканың
бастамалары.
Пән: «Техникалық термодинамика»

Орындаған: Куандыков М.К.
Қабылдаған:Тұрмұхамбетов
А.Ж.
Энергетика кафедрасы
Мамандық: 5В071700, 2 курс
Алматы 2018
1

Жоспар:
Кіріспе
1.Термодинамиканың бірінші бастамасы
2. Термодинамиканың екінші бастамасы
3. Термодинамиканың үшінші бастамасы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Бақылау сұрақтары
2

Кіріспе
Термодинамика адамзаттың көп жылғы еңбегінің
нәтижесінде пайда болып, тәжірибе жүзінде тағайындалған
екі заңынан: термодинамиканың бірінші және екінші заңы
(бастамасы, сондай ақ Нернсттің жылулық теоремасына,
немесе термодинамиканың үшінші заңынан (бастамасынан),
құрылады.Термодинамиканың заңдары макроскопиялық
жүйелердің әртүрлі жағдайдағы физикалық қасиеттерінен
көптеген мәліметтер алуға мүмкіндік береді.
Термодинамиканың бірінші бастамасы энергияның түрлену
процестерінің сандық және сапалық жақтарын қарастырады;
екінші бастамасы осы процестердің бағытын көрсетеді.
3

Термодинамиканың бірінші заңы
термодинамикалық үдерістердегі энергия
балансын құруға мүмкіндік туғызатын
энергияның сақталу және айналу
жалпыға ортақ заңынан туындайды.
Энергияның сақталу және түрлену заңы
табиғаттың негізгі заңы болып табылады.
4

Термодинамиканың
бірінші бастамасы —
термодинамикалық
жүйелер үшін керек
энергияның сақталу
заңы; бұл заң бойынша
жүйеге берілетін жылу
оның ішкі энергиясын
өзгертуге және
жүйенің сыртқы
күштерге қарсы
жұмысына
жұмсалады .
1.бірінші текті мәңгілік двигатель
2. ПӘК-і η > 1 болатын жылулық машина
5
Термодинамиканың бірінші бастама теңдеуі
мынадай болады:
dQ = dU + dA.
6

Термодинамиканың екінші заңы жұмыс
пен жылудың өзара айналу жағдайларын
белгілейді. Сонымен қатар энергия
алмасуының барлық нақты үдерістерінде
пайда болатын өзгерістердің белгіленген
бағытын көрсетеді.
7

Карно циклімен жұмыс кез-
келген жұмыс машинасы
температурасы Т1 қыздырғыштан
(1), жұмыс денесінен (3) және
температурасы Т2
салқындатқыштан (2) тұрады
(сурет).
Бір циклде жұмыс денесі
қыздырғыштан Q1 жылу мөлшерін
алады, салқындатқышқа Q2 жылу
мөлшері береді және сыртқы
денелермен А жұмыс атқарады.
Термодинамиканың екінші бастамасының өзара 8
эквивалент бірнеше тұжырымдама бар. Келесі екі
тұжырымдаманы талдайық:
1.жылуды толығымен жұмысқа айналдыратын
периодты жылу машинасын жасау мүмкін емес
T1 T2
T1
2. жылу өздігінен температурасы жоғары денеден
температурасы төмен денеге ғана өтуі мүмкін

dS 0
9
10

Термодинамиканың үшінші бастамасы —
абсолюттік нөлге жуық температура маңында,
реакцияның жылу эффектісі мен максимал
жұмысты сипаттайтын қисық сызықтар өзара
бірігіп кетеді, ал олардың ортақ жанамасы
температуа осіне параллель болады дейтін,
химиялық реакцияларға тән эксперименттік
нәтижелерді қорытындылаудан туатын постулат.
11

Термодинамиканың алғашқы екі
бастамасы температурасы
абсолют нөлге жақын жүйенің
күйі туралы айқын сипаттама
бермейді. Бұл жағдай
термодинамиканың үшінші
бастамасыментолықтырылған
(Нернст-Планк теоремасы):
тепе-тең күйдегі барлық
денелердің энтропиясы жүйенің
температурасы абсолют нөлге
жақындағанда нөлге
ұмтылады.

S=0
12
Қорытынды
Техникалық термодинамика осы заманғы энергетиканың
негізін қалайтын жылу машиналарының теориясын құруға
мүмкіндік береді.Термодинамика ғылым ретінде
зерделейтін құбылыстардың өзінің сипаттау тәсілімен
ерекшеленеді,яғни ол қандай да болсын заңдылықтың
ғылыми талдауын табиғаттың объективті заңдары ретінде
қарастырады.Бұл жинақтап қорытылған заңдылықтар
термодинамиканың үш заңы немесе үш бастамасы түрінде
тұжырымдалған.
13

Пайдаланылған әдебиеттер
1. Айтенов К.Ж., Баймаханова С. Техникалық
термодинамика. Алматы.ҚазҰТУ, 2013. -154 б.
2. Қуанышев Ғ.Ы. Техникалық термодинамика: Оқу құралы.
Алматы. ҚазҰТУ,2002. -140 б.
3. Б.А.Мырзахметов,Ж.О.Сазаев.Техникалық
термодинамика: Оқу құралы. Алматы. ҚазҰТУ,2002. -117 б.
4.Юдаев Б.Н. Техническая термодинамика и теплопередача.
М.:1998. -479 с.
5.Мурзаков В.В. Основы технической термодинамики .
М.:1973.
14

Бақылау сұрақтары

1.Термодинамикалық жүйе дегеніміз не?
2.Термодинамиканың І-ші заңының қандай
анықтамаларын білесіз.
3.Абсолют ноль Кельвин температурада
термодинамикалық жүйенің энтропиясы неге тең
болады?
4.Қайтымды және қайтымсыз процестер дегеніміз
не? Мысал келтіріңіз.
5.Термодинамиканың ІІ заңы қалай айтылады?

Ұқсас жұмыстар

Термодинамиканың заңдары

ХИМИЯЛЫҚ ТЕРМОДИНАМИКА

Термодинамикалық жүйе типтері

ТЕРМОДИНАМИКА ЗАҢДАРЫ

Термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерде қолдану

Адиабаттық процесс

Термодинамика анықтамасы

Гиббс энергиясы

ГАЗДЫҢ ІШКІ ЭНЕРГИЯСЫ

Термодинамика - тәжірибелерден жинақталған нәтижелерге сүйенетін феноменологиялық ғылым

Пәндер