Ауқымды компьютерлік желі - Интернет



Ауқымды компьютерлік желі - Интернет

Интернет дегеніміз не?
InterNet
inter - «аралық»
net, network - «тор»
Интернет - компьютерлік желілерді біріктіретін ауқымды желі.
Байланыс арналары:
кабельдік
талшықты-оптикалық
спутниктік радиобайланыс
Провайдер - қарапайым қолданушылардың Интернетке шығуын қамтамасыз ететін фирма

Интернетке қосылу
Интернет серверімен спутниктік немесе талшықты-оптикалық байланысу арнасы
модем
жиіліктерді
бөлуші (сплиттер)
телефон станциясы
модем
ADSL-модем
ADSL-модем
dial-up
ADSL
ерекшеленген желі

Интернет қалай пайда болды?
1958 АҚШ-та ARPA-ның құрылуы (Advanced Research Project Agency) .
1960-жылдар ARPANet компьютерлік желісінің жобасы
желінің орталығы жоқ - өміршеңдік;
жаңа желіні қосқанда оны қайта жасаудың
қажеті жоқ;
желілер бір-бірімен арнайы тораптар - шлюздар арқылы байланыстырылады;
деректерді пакеттеп тасымалдау әдісі;
1968 4 компьютерден тұратын компьютерлік желінің жаңа типі.
1972 Желі 50 университет пен лабораторияны біріктірді .
1974 TCP/IP ақпаратты тасымалдау протоколы жасап шығарылды
Алғашқы қызмет түрлері:
TelNet - компьютерді командалық қатарлар режимінде қашықтан басқару
FTP (File Transfer Protocol) - файлдарды қабылдау мен жеткізу
Электронды пошта (e-mail, electronic mail) - хат-хабар алмасу

Интернет қалай пайда болды?
1982 Европалық UNIX-желі (бұған дейін - АҚШ, Канада, Англия)
1983 Желі екі бөлікке бөлінген:
MilNet - АҚШ-тың соғыстық мақсаттары үшін
Internet - қоғамдық желі
1984 Домендік аттар жүйесі (DNS) (www. mail. ru түріндегі адресте
1989 Интернетте 100 000 компьютер.
1991 WWW-тің (World Wide Web) ойлап шығарылуы- Т. Бернес-Ли, деректерді гипертекст түрінде тасымалдау
1991 ТМД елдері Интернетке қосыла бастады.
1994 Алғашқы интернет-магазиндер.
2000 20 млн-нан астам сайт.

Интернет мүмкіндіктері (қызмет түрлері, сервис)
WWW (World Wide Web) - гипермәтіндік құжаттар.
Гипермәтін - әрбір сөзі немесе сөз тіркесі басқа құжатқа сілтеме бола алатын мәтінді айтады.
Гипермедиа - ішінде мәтін, сурет, дыбыс, видео болатын активті сілтемелерден тұратын құжаттар.
Электронды пошта (e-mail)
FTP (файлдарды тасымалдау)
Форумдар (жаңалықтар топтамасы, конференциялар, телеконференциялар)
Жаңалықтарға жазылу
Іздеу жүйелері
Чаттар (chat - әңгіме-дүкен құру)
Нақты мезгілде сөйлесу
ICQ (I Seek You) - жеке немесе топ түрінде сөйлесу, файлдармен алмасу
Интернет-телефон
Skype + колонкалар + микрофон

Интернет протоколдары
Протокол - компьютерлік желілер арасында ақпарат тасымалдауды анықтайтын келісімдер мен ережелер жиынтығы.
TCP/IP протоколы (1974)
TCP (Transmission Control Protocol)
файл өлшемі 1, 5 Кб-тан аспайтын пакеттерге бөлінеді
пакеттер бір-бірінен тәуелсіз түрде жеткізіледі
белгіленген жерге жеткізілген соң осы пакеттер бір файлға жинақталады
IP (Internet Protocol)
пакеттердің ең тиімді қозғалыс маршрутын анықтайды

Интернет қызметтерінің протоколдары
HTTP (HyperText Transfer Protocol) - WWW қызметі
FTP (File Transfer Protocol) - FTP қызметі
SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - электронды поштаның хабарламаларын жөнелту
POP3 (Post Office Protocol) - электронды поштаның хабарламаларын қабылдау (парольді білу қажет)
TCP/IP
HTTP
FTP
SMTP
POP3

IP-адрестер
193. 162. 230. 115
0. . 255
0. . 255
0. . 255
0. . 255
IP-адрес:
w. x. y. z
желі нөмірі + компьютердің желідегі нөмірі
Желі кластары
w
Желі нөмірі
Компьютер нөмірі
Желілердің саны
Компьютерлердің саны
A
1. . 126
w
x. y. z
126
16777214
B
128-191
w. x
y. z
16384
65534
C
192-223
w. x. y
z
2097151
254
D және E кластары қызметтік мақсатта қолданылады.

Домендік адрестер
Домен - ортақ қасиеті бойынша біріктірілген компьютерлер тобы.
www. qqq. microsoft. ru
1-деңгейдегі домен
2-деңгейдегі домен
3-деңгейдегі домен
4-деңгейдегі домен
1-деңгейлі домендер (домендік аймақтар)
Ұйым түрі
Ел аты
. com коммерциялық ұйымдар
. ru Ресей
. edu білім беру
. ua Украина
. gov АҚШ үкіметі
. by Белоруссия
. mil АҚШ-тың әскери ұйымдары
. uk Ұлыбритания
. org, . net әр түрлі ұйымдар
. it Италия
. info ақпараттық сайттар
. jp Жапония
. biz бизнес
. cn Қытай

Адрестердің түрленуі
DNS (Domain Name Service) - домендік адрестерді IP-адрестерге түрлендіретін домендік аттар қызметі.
www. google. com
www. google. com сайтының IP-адресін алу үшін DNS серверіне сұраныс жіберу
жауап күту
алынған 66. 102. 9. 47 IP-адресі бойынша Web-параққа сұраныс жіберу
DNS-сервер
193. 124. 85. 210

Құжаттың Интернеттегі адресі
URL (Uniform Resource Locator) - құжаттың Интернеттегі әмбебап адресі.
http: // www. vasya. ru / images/new/ qq. jpg
сайт адресі
каталог (қапшық)
Файл аты
http: // www. vasya. ru
сайттың бастапқы беті : index. html, index. htm
ftp: // files. vasya. ru / pub / download / qq. zip
FTP-сервердегі файл
протокол

WWW қызметі
WWW (World Wide Web) - деректерді гипермәтін түрінде тасымалдау қызметі.
Гипермәтін - басқа құжаттарға сілтеме жасайтын мәтін.
Гипермедиа - құрамында басқа құжаттарға сілтеме жасайтын мәтін, сурет, дыбыс, видеосы бар құжат.
Браузер (броузер, browser) - Web-парақтарды экранда көруге арналған программа:
Mosaic (1993-1995), Иллинойс университеті, США
Netscape Navigator ( 1995-тен 2002 жылға дейін)
Internet Explorer (6. 0, . 7. 0 версиялары), Windows құрамында, 70%
Mozilla FireFox (2. 0 версиясы), http://www. mozilla. org, 15%
Opera (9. 0 версиясы), http://www. opera. com, 15%
Толығырақ келесі тараудан білуге болады.

FTP қызметі (файлдық архивтер)
Мүмкіндіктері
серверден файлдарды құйып алу (download)
файлдарды, сонымен қоса Web-сайттарды серверге жүктеу (upload)
Қол жеткізу құқығы
login: пайдаланушының кодталған аты
password: құпиясөз(пароль)
Анонимді кіріс (браузерларда - автоматты түрде)
login: anonymous
password: кез-келген
FTP-серверде файл іздеу
dirinfo, readme, index
ftpsearch. com
ftp:// user : asd @ files. vasya. ru
ftp:// files. vasya. ru

FTP арқылы программаларды тарату
freeware - тегін программалар
registerware - электронды почта арқылы тегін тіркелу
shareware (try before you buy) - шартты-тегін программалар (уақыт бойынша шектеу, адамның мазасын алатын хабарлармалар)
демо-версия - программаның мүмкіндіктерін көрсету (функцияларды шектеу)
бета-версия -коммерциялық программалардың алдын-ала шығарылған нұсқасы, мақсат - қателерді анықтау

Электронды пошта (e-mail)
vasya@mail. ru
коммерциялық «at»
«собака» (Ресейде)
«мысық» (Польшада)
«раушан» (Түркия)
XVI ғасыр:
салмағы 10 кг, көлемі 15 л
1972 Р. Томлисон
john@yahoo. com
www. yahoo. com
SMTP
SMTP
POP3
POP3
пошталық сервер
пошта жәшігі
поштолық сервер
пошта жәшігі
@
www. mail. ru
пошталық сервер

Электронды поштаның хабарламасы
john@yahoo. com
vasya@mail. ru
vasya@mail. ru
boss@mail. ru
john2@yahoo. com
Пілді сатып алу жөнінде
Кімге (To) :
Кімнен (From) :
Жауап беру (Reply To) :
Көшірмесі (CC) :
Жасырын көшірмесі (BC) :
Тема (Subject) :
Хаттың тақырыбы
Сәлем, Джон!
Сенің піл сатып алғың
келе ме?
Ізгі ниетпен, Василий Пупкин,
атқарушы директор
ЖШС «Рога и копыта»,
Санкт-Петербург, Рогокопытная көшесі-2
тел. +7 (812) 111-22-33
факс +7 (812) 111-22-34
http://rogakopyta. ru
сәлемдесу
негізгі мәтін
қол қою
фирманың реквизиттері

Пошталық программалар
Outlook Express - Windows-тың құрамында
Outlook - Microsoft Office-тің құрамында
TheBat (http://www. ritlabs. com)
Мүмкіндіктері:
хабарламалар құру, оған файлдарды жалғау
хабарламаларды қабылдау және жөнелту
хабарламаларды кері жөнелту (forward)
көрсетілген мерзім бойынша поштаны автоматты түрде тексеріп отыру
адрестік кітапша (контакттар тізімі)
хабарламаларды қапшықтарға сорттау

Телеконференциялар, форумдар
Телеконференциялар (конференциялар, жаңалықтар топтамасы) - хабарламалар алмасу түрінде болатын дискуссия.
Модератор (администратор) -
деп хабарламаларды:
off-topic (бөгде хабарламалар, жарнама)
басқа қатысушыларды балағаттағаны
ұятты сөздер жазылғаны
үшін алып тастауға құқылы
қатысушыны айтады
FAQ (Frequently Asked Questions)
ЧаВо (жиі қойылатын сұрақтар) - жаңадан үйренушілердің жиі қоятын сұрақтары мен олардың жауаптарының тізімі.
Тред (жіп, thread) сұрақтан, сол сұрақтың жауаптарынан және комментарийлердан тұратын хабарламалардың тізбектелген жиынтығы
аватор
ник (псевдоним)
цитата
Ник (ағылш. nickname) - лақап ат, псевдоним.

Іздеу жүйелері
Индекстер - интернетті үнемі бақылай отырып, деректер базасын толтырып отыратын робот-программалар.
Каталогтар - тәжірибелі мамандардың(гидтер) өз қолымен толтырылатын деректер базасы.
Көптеген сілтемелерді тауып береді
кейбір сілтемелер тақырыпқа сәйкес келмейді
керектісін таңдап алу қиын
сілтемелер каталог тақырыптарына сәйкес келеді
сілтемелердің саны әлдеқайда аз
www. google. com, www. yandex. ru, www. rambler. ru
www. yahoo. com, www. google. com, list. mail. ru, www. yandex. ru
Гибридтік жүйелері - индекс + каталог.

- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz