Коферменттердің құрылысы мен биологиялық функциясы. Изоферменттер. Мүше- спецификациялық ферменттер туралы




Презентация қосу
ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы: Коферменттердің
құрылысы мен биологиялық
функциясы. Изоферменттер. Мүше-
спецификациялық ферменттер.
Жоспар
O I.Кіріспе:
O Коферменттер туралы жалпы түсінік
O II.Негізгі бөлім:
O б)Коферменттердің
түрлері
O в)Коферменттердің
химиялық құрылымы мен қызметі
O с)Коферменттердің классификациясы
O III.Қорытынды
O IV.Пайдаланылған әдебиеттер
O Коферменттер-құрамында белок жоқ
органикалық қосылыстар көптеген
ферменттер витаминге жатады
немесе витаминдер туындысы болып
табылады.Коферменттерге активтік
тобы бар витаминдер
тиаминпирофосфат (в1 витаминнің
туындысы ),никотинамидті
коферменттер (РР витамині бар)
жатады.
I.Витаминдық
коферменттер:
II. Витаминдік емес
1.Никотинамиднуклеотид
коферменттер:
тік (НАД,НАДФ)
1.Нуклеотидтер(УДФ-
2.Флавиндік(ФАД,ФМН) глюкоза,көмірсутектердің,
3.Тиаминдық(ТМФ,ТДФ,ТТ спирттердің нуклеотидтық
Ф) туындылары ж/е т.б)
4.Кобамидтық 2.Моносахаридтердің фос
(метилкобаламин, фаттары(глюкоза-1,6-
дезоксикобаламин) дифосфат,2,3-
5.Пиродиксиндік(ПАЛФ,ПА дифосфоглицерат)
3.Металлпорфириндер(гем
МФ)
дер,хлорофилдер)
6.Фолаттық(ТГФК) 4.Пептидтер(глутатитон)
7.Хинондық(убихинон,пла
стохинон)
O Витаминдық емес коферменттер:
O 1.Никотинамиднуклеотидті коферменттер
O НАД+ және НАДФ+ (НАД+
никотинамидадениндинуклеотид, НАДФ+
никотинамидадениндинуклеотидфосфат).Бұл
коферменттердің активті бөлігі никотинамид (РР
витамині) болып табылады.
O НАД+ пен НАДФ+ тотықсызданған кезде
придиннің төрт валенті азот үш валенттіге
ауысады және субстраттағы гидрид-ион С4
күидегі никотинамидтік сақинаға ауысады.
O НАД пен НАДФ-тің тотықсыздану реакциясы:
O НАД +Н +Н НАД-Н+Н
O НАДФ +Н +Н НАДФ-Н+Н
O Витаминдық емес коферменттер:
O 1.Никотинамиднуклеотидті коферменттер
O НАД+ және НАДФ+ (НАД+
никотинамидадениндинуклеотид, НАДФ+
никотинамидадениндинуклеотидфосфат).Бұл
коферменттердің активті бөлігі никотинамид
(РР витамині) болып табылады.
O НАД+ пен НАДФ+ тотықсызданған кезде
придиннің төрт валенті азот үш валенттіге
ауысады және субстраттағы гидрид-ион С4
күидегі никотинамидтік сақинаға ауысады.
O НАД пен НАДФ-тің тотықсыздану
реакциясы:
O НАД +Н +Н НАД-Н+Н
O НАДФ +Н +Н НАДФ-Н+Н
O Тиаминдық коферменттер(ТПФ,ТДФ,ТТФ)
O H3C олар апоферменттпен мықты
баиланысқан болады және простетикалық
топ деп саналады. ТПФ молекуласындағы
активті бөлік-тазол сақинасының – CH тобы
сол топтың көмегімен ол субстаратпен
байланысады.
O ТПФ
апоферментпен байланысып,декорбаксилаз
а түзеді.ТПФ – коферменті в1 витаминінің
туындысы, оның тиазол сақинасында
күкірт бар. Ол апоферментпен мықты
баиланысқан.
O Кобамидтік коферменттер.
O Бұлардың пайда болу көзі-
витамин В
O Цианкобаламиннің орталық
бөлігінің (1) және оның
екі туындысы-коб- амидтік
коферменттердің:
метилкобаламин(2) мен 5’-
дезоксиаденозилкобаламинні
ң (3) құрылыс нобайы. R’-5’-
дезоксиаденозил; R-5,6-
диаметилбензилимидазолилр
иботид
O 5.Пиридоксиндік коферменттер.
O Бұл коферменттердің негізі В6
витамині,коферменттің құрамында
бір-біріне ұқсас үш қосылыс:
пиридоксин,пиридоксаль және
пиридоксиамин кіреді.
O В6 витаминнің негізгі
активті туындысы пиридоксаль-5-
фосфат болып саналады.
O Липой қышқылы коферменті құрамында
дисульфидтік топ бар,ол топ тотығып екі
сульфгидрилдік топ (-SH) құрайды
да,дигидролипой қышқылына
айналады.
O Липой қышқылы
өзінің карбоксил тобы арқылы
лизиннің ε-амин тобымен апоферментпен
пептидтік байланыс жасайды және
декарбоксилаза ферменті түзіледі.
O Коферменттер
O Оксидоредуктаза
O Трансфераза
O Гидролаза
O Лиаза
O Изомераза
O В1 дәрумені (антиневриттік)
O В1 дәрумені – тиамин.
Антиневриттік дәрумен. 1912
жылы Функ алғаш рет кристалл
түрінде бөліп алып,В1
дәруменінің құрамында
аминотоптан басқа күкірт атомы
болғандықтан, тиамин
депаталады.
O В1 дәрумені –тиаминохлорид
O В1 дәруменінің биологиялық белсенді түрі
тиаминдифосфат (ТДФ) болып табылады. ТДФ
күрделі екі ферменттік жүйенің – пируват және
а – кетоглутаратдегидрогеназалық комплекстің
құрамына кіреді. Пируватдегидрегиназалы
полимерфттік комплекс ацетил –SkoA және СО2
түзілетін пирожүзім қышқылының тотыға
декарбоксилденуін катализдейді.
O а – кетоглутаратдегидрогеназалы
полимерфтік комплекс сукцинил- SkoA және
СО2 түзілетін а – кетоглутараттың тотыға
декарбоксилденуін катализдейді.
O В1 авитаминозының алғашқы белгілеріне тәбеттің
төмендеуі ішек-қарын қабырғаларының толқын тәрізді
жиырылу қасиетінің кемуі, мінез-құлықтың өзгеріп, еске
сақтау қабілетінің төмендеуі, көзге елес пайда болуы
жатады. Тиамин авитаминозында пирожүзім қышқылының
мөлшері қанда, бұлшық ет ұлпаларында бірсыпыра
көбейеді, нерв жүйесі зақымданып, полиневрит «бери-
бери» ауруы пайда болады. «Бери-бери» ауруының белгісі
бірнеше түрлі, құрғақ «бери-бери» шеткі нерв жүйесін
зақымдағанда, бұлшық еттер тартылып, солып қалады,
ауырған жердің сезіну қабілеті нашарлайды, сал ауруы
пайда болады. «Бери-беридің» істіктік түрінде полиневрит
пен қатар жүрек және қан тамырлары зақымданып, ақыры
өлімге дейін әкеледі. Бұл аурумен адамдардан басқа
құстар, иттер, егеу- құйрықтар және т.б. жануарлар да
аурады.
O В2 дәрумені –рибофлавин.
O Өсу дәрумені 1953 жылы Кун
бөліп алған. Рибофлавин
молекуласының
негізгі гетероциклді қосылыс-
изоаллоксизиннен тұрады. Ондағы
9-Nтомына бес атомды рибитол
байланысқан.
O Рибофлавин
O В2 дәруменінің биологиялық белсенді
түрі флавинмононуклеотид (ФМН)
және флавинадениндинуклеотид
(ФАД). ФМН- рибофлавиннің
фосфатпен комплексі, ал ФАД
рибофлавиннің аденил қышқылымен
комплексі болып табылады.
O В2 авитаминозының белгілері
O Рибофлавиннің ас арқылы жеткіліксіз түсуі организмдегі
органикалық заттардың тотығуын нашарлатып, зат
алмасу процесін, әсіресе белоктар мен амин
қышқылдарының алмасуын төмендетеді. В2 витамині
авитаминозында адам шаршағыш келеді, бұлшық
еттерден әл кетеді, жүрек еті әлсірейді, балалардың
бойының өсуі тежеледі, салмақ қосуы төмендейді, шашы
түсіп (алопеция), бас терісі қабыршақтанады
(дерматит). Адам организмінде рибофлавин
жетпегенде көздің мөлдір қабығы мен бұршағында
кератит, катаракта сияқты аурулар пайда болады, көз
қызарып, жас ағып, көру процесі нашарлайды. Тілдің
кілегей қабаты қабынады (глоссит), ауызы уылады, екі
езудің терісі жарылып, қабынады (ауыздық ауруы).
O В2 гипервитаминоз белгілері
O Бойдың өспей қалуы, бойдың буылтып қалуы, терінің өзрегуі,
ангулярлық стоматит.
O В3 витамині (пантотен қышқылы, антидерматиттік)
Бұл витамин 1933 жылы белгілі болды, кристалды түрде тек 1939
жылы алынады, 1940 жылы химиялық құрылымы анықталып
жасанды түрде синтезделеді. Пантотен қышқылы химиялық
құрылымы жағынан пантой қышқылы мен β-аланиннен түзілген
дипептид: Д(+) α, g– диокси – β, β – диметилбутирил – β- аланин:
Пантотен қышқылы барлық жан-жануар, өсімдіктер клеткалары мен
микробтар құрамында кездеседі (грек. пантотен – барлық жерде)
және биологиялық активтілігі тек оң жаққа бұрушы Д(+) оптикалық
изомеріне тән.В3 витамині май тәрізді қоймалжың, ашық сары түсті,
су мен сірке қышқылында еритін, жылдам тотығатын, сілтілер мен
қышқылдардың әсерінен пептидтік (-СО-NH-) байланысы гидролизге
түсетін зат.Пантотен қышқылы жұмыртқа сарысында, бауырда,
өсімдіктердің жасыл желектерінде, ашытқыларда, бұршақ
тұқымдас өсімдіктерде, пішен ұнында өте көп болады және аз
мөлшерде түрлі тағамдарда кездеседі, сондай-ақ, организмде ішек
микрофлорасы синтездейтіндіктен авитаминозы сирек кездеседі.
O Биомедициналық қызметі
O Пантотен қышқылы организм үшін
өте қажет күрделі органикалық зат
коэнзим – А-ның (HSKоA) құрамына
енеді:
O Коэнзим – А организмдегі негізгі зат
алмасу процестеріне қатысады: май
қышқылдарының катаболизмі мен
анаболизміне, көмірсулар мен
майлардың бір-біріне алмасуына өте
қажет зат. Егер коэнзим – А организмде
жектіліксіз түзілсе, онда зат алмасу
процесі бұзылады.
O В3 авитаминозының белгілері
O Пантотен қышқылы авитаминозында
адамдар мен жануарлар әр түрлі ауруларға
шалдығады: денедегі түктер мен шаш түсіп,
түсі өзгереді, терісі зақымданып, ішкі
органдардың кілегей қабаты қабынады, жүйке
жүйесі, ішкі секреция бездері зардап
шегеді.В3 витаминінің организмде жетіспеуінің
ең алғаш белгілері мынадай: адамдардың
аяғының саусақтары жансызданып, шанши
бастайды, кейінірек саусақтары мен табаны
өте қатты ауырып, ол тізеге дейін көтеріледі.
Пайдаланылған
әдебиеттер
O П. К. Кенжебеков, «Биологиялық химия», Шымкент,
2005 ж.
O Интернет « www.google.kz »
O « www.yandex.kz »
O Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.
Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007ж;
O Сеитов З.С. Биологиялық химия. -2007ж;
O А.С.Бейсенбеков,С.Е.Келімханова,А.К.Бошкаева,З.К.
Аманғалиева “Фармацевтикалық химия
оқулығы”Алматы 1999ж
O А.А. Петров,Х.Б.Больян,А.Т.Прощенко” Органикалық
химия “ Алматы 1975ж
O goszakup.gov.kz

Ұқсас жұмыстар
Коферменттердің құрылысы мен биологиялық функциясы. Изоферменттер. Мүше-спецификациялық ферменттер
Витаминді коферменттер
Коферменттердің түрлері
Ферменттердің жалпы қасиеттері
Ферменттің активті орталығы
Ферменттер әсерінің теориясы
Ферменттер және коферменттер туралы ақпарат
Ферменттер мен коферменттер жайлы
Ақуыздан қышқылынан
Ферменттер атаулары
Пәндер