Әкімшілік құқық туралы ақпарат




Презентация қосу
Әкімшілік құқық

Мемлекетті басқарудағы қоғамдық
қатынастарды реттейтін және әкімшілік
құқық бұзушылық жасағаны үшін

жауаптылыққа белгілейтін нормалардың
жиынтығы.
Әкімшілі

к құқық

Құқы
Оқу қ
пәні Ғылы салас
м ы
Әкімшілік-құқық

Әкімшілік-құқық – ұлттық құқықтың бір саласы
және құқық жүйесінде жетекші позицияда болады.
Осыған орай Қазақстан өзін демократиялық,
зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет
ретінде жариялаған жағдайда әкімшілік – құқық
нормаларының қажеттілігі арта түседі. Себебі бұл
нормалардың көмегімен үкіметтің және басқа
атқарушы мемлекеттік органдардың құқықтық
жағдайы реттеледі.
Атқарушы билік органдары қызметінің негізгі функциялары мыналар болып табылады:

– Болжау. Қолда бір ақпараттың, оның ішінде ғылым негізінде қандай болса да
оқиғалардың немесе процестердің дамуындағы өзгерістерді алдын ала болжайды.
– Жоспарлау – әлде бір басқарылатын қызметтің бағыттарын, мақсаттарын, міндеттері
мен күтілетін нәтижелерді, пропорцияларды, қарқындар мен нақты сандық және
саналық көрсеткіштерді анықтау; басқарушы және басқарылушы кіші жүйелерді
ұйымдастыру.
– Құқықтық реттеу– қандай да болмасын бір қызметтің және тиісті құрылымдардың
жұмыс істеуінің құқықтық тәртібін белгілеу.
– Жалпы басшылық жасау және жедел үкім етушілік жұмыс –
әртүрлі басқару органдарының, лауазымды адамдардың, ұйымдардың іс –
қимылдарын алдын ала және күнделікті үйлестіру.
– Бақылау – заңдарды, жоспарларды, бағдарламаларды орындаудағы
бұзушылықтарды табу және жою және шаралар, оның ішінде белгіленген тәртіпті
бұзушыларға, қолдану үшін істің нақты жағдайын тексеру.
– Атқарушы – өкім етуші қызметті және, оның ішінде түрлі нәтижелерін жүзеге
асыру үшін адам, материалдық, қаражаттық және өзге де құралдарды ескеру;
әдістемелік басшылық жасау.
Құқық саласы

Бір тектес қоғамдық
қатынастарды реттейтін
нормалардың жиынтығы.

Құқықтық
жүйе

Халықаралық Ұлттық
жүйе жүйе
(мемлекет (Әкімшілік
аралық) құқық)
Әкімшілік құқықтық
нормалардың

жүйесі
Мемлекетті басқарудың қағидаларын
айқындайтын нормалар
Атқарушы билік органдардың мәртебесін
айқындайтын
Жеке тұлғалардың мәртебесін анықтайтын
нормалар

Мемлекеттік қызметшілердің мәртебесін
анықтайтын
Экон, әлеу-мәдени, әкімші-саяси жүйесін
реттейтін нормалар
Құқықтық
нормаладың күрделі
жүйесі
• Басқарудың түрлері мен

Жалп мәжбүрлеуді, заңдылықты
әдістерін, әкімшілік

қатамасыз ететін тәсілдерді
ы реттейтін құқықтық
нормалар.
• Мемлекетті басқарудың
нақты салаларындағы (ауыл
Ерек шаруашылық, білім мен
ғылымды, денсаулық
ше сақтау) қоғамдық
қатынастарды реттейтін
нормалар.
Әкімшілік құқықтық
норманың
құрылымы

Гипотеза

Диспозиция

Санкция
Ынталанды
ру
Гипотеза – бұл құқық нормаларын қолдану
жағдайлары. Әкімшілік құқықтық қатынастарды
тудыратын, өзгертетін және тоқтатын заңды
фактілер болып табылады. Мысалы: адамның
әкімшілік құқық бұзушылық жасауы, соның

нәтижесінде заңды жауапкершілікке тартылуы.

Диспозиция -бұл мінез-құлық ережелері,
бұнда субъектілердің құқықтары мен
міндеттері көрсетіледі. Диспозиция -бұл
ұйғарымдар, бұйрықтар, жарлықтар, тиым
салушылықтарлар, рұқсат берушіліктер.

Санкция – бұл мінез құлық ережелерін
бұзғаны үшін нормамен қарастырылған
жағымсыз зардаптарды көрсететін құқық
нормасының элементі.
Құқық нормасы

— үлгі, ереже, шара, жүріс-
тұрыс масштабы.
Нормаларды жүзеге
асыру сипаттары

Әкім. құқық. норм.
реттеу пәніне
байланысты

Материалды (Не? деген
сұрақтарға жауап береді)

Процессуалды (Қалай?
деген сұрақтарға жауап
береді)
Заңды құқықтық
мазмұнына
байланысты

Міндеттеуші

Тыйым Өкілеттік
Ұйғарушы
салушы беруші
Бұл тиісті құқық Белгілі бір
нормасымен іс-
қандайда бір іс- әрекеттерді
әрекет жасауға жасаудан

тікелей заңдық бас тартуға
міндет жүктеу. тікелей
(Міндеттеу, заңдық
Нұсқам
ұйғарушы)
Тыйым
міндет
а жүктеу.

Қандай да бір іс-
әрекетті өзінің
қалауы
бойынша заңды
түрде рұқсат
беру. (Өкілеттік
беру)
Ерік
беру
Әрекет ету уақыты
бойынша
Мерзімді

Мерзімсіз

Әрекет ету кеңістігі

бойынша
Жалпы мемлекеттік
Жергілікті немесе локальды
Ерік білдіру
формасы бойынша

Ауызша
Жазбаша
Конклюдентті
Георг Вильгельм
Фридрих Гегель

«Мемлекеттің бәрі
заңға бағыну керек,
кім заңға бағынбаса
бәрі соған бағынады.»
Назарларыңызға
рақмет!


Ұқсас жұмыстар
ӘКІМШІЛІК ҚҰҚЫҚ БҰЗУШЫЛЫҚТЫҢ ҰҒЫМЫ, БЕЛГІЛЕРІ
Әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамы
"Әкімшілік құқық бұзушылық және оның түрлері"
Әкімшілік құқықтың қайнар көздері
Құқық бұзушылық түрлері
Құқық бұзушылықтың түрлері
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КЕДЕН ОРГАНДАРЫ
Ішкі істер органдарының міндеттері
Қылмыстық құқық бұзушылық туралы арыз, хабар
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексі
Пәндер