Қаржы нарығы




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛІКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ
«ҚАРЖЫ» КАФЕДРАСЫ

Қаржы нарығы

ОРЫНДАҒАН: Сайлаубай Диана
ТОБЫ: Эф-15-2к
ҚАБЫЛДАҒАН: Сапаралиев Т.Ж.

Шымкент, 2016ж
1. Қаржы нарығының экономикалық
мәні мен функциясы
2. Қаржы нарығының құрылымы
3. Қор биржасы
Қаржы нарығы – бұл, ең алдымен дербес
экономикалық категория ретінде бағалы
қағаздарды сату мен қайта сату жөніндегі
операцияларды жүзеге асыру жолымен
кәсіпорындардың, фирмалардың, банктердің,
жинақтаушы зейнетақы қорларының, сақтық
институттарының, мемлекеттің және халықтың
уақытша бос ақшасын жұмылдыруды, бөлуді
және қайта бөлуді қамтамасыз ететін нарықтық
қатынастардың жиынтығы. Қаржы нарығы
қаржы ресурстарын үздіксіз қалыптастырып
отырудың, оларды неғұрлым тиімді
пайдаланудың, ұлттық шаруашылықта ақша
қозғалысына ұтымды ұйымдастырудың
айырықша нысаны болып табылады және
бағалы қағаздар нарығы, сондай-ақ несие
нарығы түрінде де іс-әрекет етеді.
бөлу - қаржы нарығы
реттеушілік -
құралдарының оның көмегімен
айналысы ақша қа-
акпараттық -
мемлекеттік
ражаттарының қаржы нарығына
басқару
экономиканың бір қатысушылардың
саласынан екіншісіне, органдарынын
барлығын
нарықтың бір және өзін-өзі
қатысушысынан ақпараттармен
реттеу
екіншісіне, бір толық және
аймағынан екіншісіне ұйымдарының
теңдей қол
өтуін қамтамасыз етеді тарапынан
және сонымен бірге
жеткізуін
нарықты реттеу
қаржы ресурстарының қамтамасыз етеді;
жүзеге
бөлінуіне әсер етеді;
асырылады;
Қаржы нарығының негізгі функциялары мыналар:
баға белгілеу - коммерциялық - қаржы
қаржылық құралдардың нарығындағы жүзеге
бағасы нарықта еркін асырылатын
бәсекелестік операциялар мәмілеге
жағдайындағы сұраныс қатысушылардың
пен ұсыныстың әсерімен барлығына қандайда бір
қалыптасады. табыс әкеледі;
мыналар:
Қаржы нарығының негізгі функциялары
• бюджет тапшылығын қаржыландыру үшін елдегі орталык
банктің ссудалық қорын пайдалануды тоқтатып, бұл мәселелерді
мемлекеттік займдарды, яғни облигациялар және басқа да
міндеттемелерді айналысқа шығару арқылы шешу
• бағалы қағаздарға инвестициялануы мүмкін
шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халықтың
ақшалай табыстарының тұрақты өсуі
• монополияны шектеу және бәсекелестікті дамыту мақ-
сатында барлық меншік түріндегі шаруашылық жүргізуші
субъектілердің толық дербестігін қамтамасыз ету
• қаржы ресурстарын қайта бөлуде мемлекеттің рөлін
барынша азайту
болады:
алғышарттарға мына факторларды жатқызуға
Қаржы нарығының функциясын анықтайтын
Қаржы нарығы - елдің барлық ақша
ресурстарының, сонымен қатар
экономиканың әр түрлі субъектілерінің
тарапынан осы ресурсқа деген сұраныс пен
ұсыныстың ықпалымен ұдайы қозғалыс
үстінде болатын ақша ресурстарының
жиынтығын білдіреді. Алайда ақша
ресурстары мен шаруашылық жүргізуші
субъектілер - қаржы нарығы емес, ол ақша
ресурстары мен шаруашылық жүргізуші
субъектілер арасында тікелей қатынас
орнағанда ғана пайда болады. Сонымен,
қаржы нарығы - бұл ең алдымен
экономиканың әр түрлі субъектілерінің
арасындағы бос ақша капиталы мен
ақшалай жинақтарды мәміле жасау
жолымен қайта бөлу және олардың
Қор биржасы- бұл құнды қағаздар қалыпты айналысына қажетті
жағдай жасау, бұлардың нарықтық бағасын анықтау және олар
жөнінде ақпараттар тарату өз қызметінің ерекше тақырыбы
болып табылатын ұйым.
Қор биржасы құнды қағаздардың екінші нарығын
ұйымдастырады. Биржадан тыс нарық әлбетте құнды
қағаздардың шығарылымын қамтиды. Онда несие-қаржы
институттары ұжымдық салушы ретінде іс — әрекет жасайды.
Биржадан тыс нарыққа көбінесе облигациялардың үлкен бөлігін
орналастырады. Биржада керісінше құнды қағаздардың
бұрынғы шығарылымдары, негізінен акционерлік қоғам
акциясының бағасы белгіленеді.
Қор биржасы жабық акционерлік қоғам формасында құрылады
және кемінде үш мүшесі болуы тиіс. Тек қор биржасынығ
акционері ғана оның мүшелері бола алады. Ол коммерциялық
емес ұйым, оның мақсаты пайда табу емес, өзін — өзі өтеуге
негізделген және өз қызметінен өзінің мүшелеріне табыс
төлемейді. Қор биржасы инвестиция институты қызметімен
шұғылданбайды, бірақ биржаға құқық беретін өз акцияларынан
шығарып, сата алады. Қор биржасы кәсіпорындар туралы заңға
сәйкес тіркеліп, Қаржы министрлігінде құнды қағаздармен биржа
жұмысын жүргізуге лицензия алады.
Қор биржасының қаржы қызметін
мыналардың есебінен жүзеге асырылуы
мүмкін:
Қор биржасының оған
мүшелікке ену құқығын беретін
акцияларын сату
Қор биржасы мүшелерінің
мүшелік жарналары
Биржада жасалған әрбір
мәміледен алынатын биржа
алымы
Биржа қызметінен түсетін басқа
табыстар
Сақтандыру нарығы Ақша нарығы

Зейнетақы Қаржы нарығы Депозит нарығы
нарығы

Бағалы қағаздар
нарығы Валюта нарығы Несие нарығы
Сақтандыру нарығы - сақтандыру бойынша қызметтер
көрсету саласы, яғни сақтандыру қызметтерін көрсетуге
сұраныс пен ұсыныстың қалыптасу аясы.
Несие нарығы - банктердің орташа және ұзақ мерзімді
несие жөніндегі банктік несие операцияларына
байланысты, бұған коммерциялық несие жатады.
Валюта нарығы шет ел валютасымен (сатып алу, сату,
айырбастау) және шетел валюталарындағы төлем
құжаттарымен (чектер, вексельдер, телеграф және пошта
аударылымдары, аккредитивтер) жасалатын
операциялардың жүзеге асырылуына байланысты
экономикалық қарым-қатынастардың айрықша саласы.
Зейнетақы нарығы – бұл зейнетақы активтерін
жинақтау, сақтау және оларды орналастыру және
басқарумен байланысты экономикалық қатынастар
жиынтығы білдіреді.
Ақша нарығы дегеніміз – ұлттық несие немесе
депозит рыноктарының жиынтығы.
Құнды қағаздар нарығы, бағалы қағаздар
нарығы — құнды қағаздарды шығару, айналысқа
жіберу, құнды қағаздар нарығын құру және сол
бойынша кәсіпқой қатысушылардың қызметі
барысында туындайтын қатынастар жиынтығы.
1 Құлпыбаев С., Ынтықбаева С.Ж., Мельников В.Д.
«Қаржы». Оқулық, Алматы, 2011ж
2 Ілясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. «Қаржы». Алматы ,
2005ж
3 Блеутаева К.Б. «Қаржы». Оқулық, Алматы, 2007ж
Назар аударғандарыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Қаржы нарығының міндеттері
Қаржы нарығының құрылымы
Қаржы нарығының құрамдас бөліктері
Қазақстанның қаржы нарығын мемлекеттік реттеу
Әлемдік қаржы нарығының дамуы мен қалыптасуы
Қаржы нарығының негізгі қатысушылары
Қазақстан қор биржасының даму тенденциялары
Кәсіпорын экономикасына қатысты класстар және анықтамалар
Қаржы және валюта нарығы
Өндіріс факторларының нарығы
Пәндер