ҚҰҚЫҚТЫҢ МАЗМҰНЫ МЕН ҚҰРЫЛЫМЫ

Презентация қосу

ҚҰҚЫҚТЫҢ
МАЗМҰНЫ МЕН
ҚҰРЫЛЫМЫ
Құқық – мемлекет
орнатқан және
оның күшімен
қорғалатын,
жалпыға бірдей
қоғамдық
қатынастарды
реттейтін тәртіп
ережелерінің
(нормалардың )
жиынтығы.
Құқық мазмұнының
негізгі элементтері:

- қоғамның және адамдардың мүдде-
мақсатын қорғау, орындау;

- қарым-қатынастарды реттеп, басқару;

- қоғамды дағдарысқа ұшыратпай,
экономикалық, саяси, әлеуметтік, мәдениеттік
т.б. бағытын дамытып, нығайту;

- мемлекеттік органдардың, ұйымдардың
құзіретін, ара-қатынасын реттеп басқару.
Заң ғылымында «құқық» термині
бірнеше мағынада қолданылады.
«Құқық»-ресми түрде танылған жеке
және заңды тұлғалардың ,заңға сүйене
отырып әрекет етуі.
Мысалы,азаматтардың еңбек ету
бостандығы,білім алу , меншік иесі
болу,кәсіпкерлікпен шұғылдану құқығы.
Заңды тұлғалардың да құқықтық
мүмкіндіктері болады.
Құқықтың дамуы – адам қоғамының дұрыс өмір
сүруінің негізгі обьективтік заңдылықтарының бірі.
Ол – әлеуметтік нормалардың қалыптасып,
қоғамдағы қарым-қатынастарды реттеп, басқаруы
және әлеуметтік нормалардың (әдет-ғұрып, салт-
дәстүр, мораль, діни нормалары) қоғамның даму
процесінде бірте-бірте құқықтық нормаларға
айналуы. Сонымен, қоғамда мемлекеттің өзі
қабылдаған, бекіткен құқықтың жаңа түрлері пайда
болды: заң, заңға тәуелді келісімдер, шарттық
нормалар, заң күші бар соттың шешімдері.
Құқық екі жолмен дамыды. Біріншіден,
мемлекеттік қоғамдық меншікті реттеу
моралдық-діни нормаларға сүйенді. Мысалы,
Индияда Ману заңына сүйенді, ал мұсылман
елдерінде – Құран заңы.
Екіншіден, жеке меншік бағытындағы
қатынастарды мемлекеттік органның өзі бекіткен
нормалар арқылы реттеп, басқарды.Адам
қоғамы мыңдаған жыл өмір сүріп келеді. Жеке
адамдар тиісті мемлекеттің азаматы болып, сол
мемлекеттің билігіне, құқықтық тәртібіне
бағынып, өзінің іс-әрекетін, мінезін, тәртібін
қоғамдық мүдде-мақсатты орындауға жұмсап
келеді. Адамдар ежелгі заманнан мемлекет пен
құқық қашан пайда болды, қалай дамып
келеді?-деген мәселелермен шұғылданып,
ғылыми зерттеулер жасап келеді.
Қоғамның әр саласныа қарай
өндірістік, ауылшаруашылық,
құрылыс, мәдениет, экономика,
әлеуметтік, білім, ғылым т.б.
бағыттағы нормалар. Құқықтың әр
саласныа қарай мемлекеттік,
әкімшілік, қаржы, еңбек, отбасы,
азаматтық, қылмыстық,
азаматтық-прцессуалдық,
қылмыстық-процессуалдық, т.б.
саладағы нормалар.
Атқаратын жұмысына қарай құқықтық
нормалар екіге бөлінеді:

•реттеуші нормалар,

•қорғаушы нормалар.

Мазмұнына қарай құқықтық нормалар үшке
бөлінеді:

•міндеттеуші,

•тыйым салушы,

• ерік беруші нормалар.

Ұқсас жұмыстар

ҚҰҚЫҚ ЖҮЙЕСІ

Құқықтық қатынастардың субъектілері

Құқықтық қатынастың субъектілері

Мемлекет функцияларын жүзеге асырудың негізгі сипаты

Құқық нормаларының құрамы және мемлекеттерін мазмұндау тәртібі

МЕМЛЕКЕТТІҢ ПАЙДА БОЛУ ТАРИХЫ

Құқықтың пайда болуы және қалыптасу жолдары туралы

Құқық нысанының мазмұны

Құқық бұзушылық белгілері

ӘКІМШІЛІК ҚҰҚЫҚ ТҮСІНІКТЕРІ

Пәндер