Суспензияларға жалпы сипаттама және дайындау технологиясы туралы

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы:Суспензияларға жалпы сипаттама және
дайындау технологиясы

Тақырыбы:
Орындаған: Куатбек М.М.
Тобы: ВМ-503
Тексерген: Тойкина Г.Н
Жоспар
ы:
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
1. Дәрілік түрдің сипаттамасы. Анықтамасы.
2.Суспензияның түзілу жағдайлары. Қасиеттері.
3.Суспензияларды дайындау әдістері: дисперсиялық,
конденсациялық..
4.Суспензия түзетін
дәрілік заттар.

III Қорытынды
IV Пайдаланған әдебиеттер
Артықшылықтары:
суспензия түрiнде ерiткiштерде
ерiмейтiн дәрiлiк заттарды
босатуға болады, әсер ету
эффективтiлiгi бойынша
суспензиялар ерiтiндiлер мен
майда ұнтақтар арасынан орын
алады. Ұнтақтармен
салыстырғанда суспензиялардағы
бөлшектердiң жоғары
дисперстiлiгiнен дәрiлiк заттар тез
терапевтiк әсер көрсетедi. Суда
ерiтiлген дәрiлiк заттардың сулы
ерiтiндiлерi ағзадан тез
шығарылады, ал суспензиялар
ұзақ әсер етедi.
Кемшiлiкте
рi:
технологиясы қиын, тұрақсыз, сақтау
мерзiмi қысқа дәл дозаланбайды.
Сондықтан суспензия түрiнде улы және
күштi әсер ететiн дәрiлiк заттарды босату
мүмкiндiгi жоқ.
Құрамына және дайындау тәсiлiне
байланысты суспензиялар: Iрi суспензиялар
(бөлшектерiнiң өлшемдерi 1-100 мкм
аралығында), майда суспензиялар
(бөлшектерiнiң өлшемдерi 0,1-1 мкм
аралығында) болып бөлiнедi.
Суспензия технологиясында қолданылатын
дәрiлiк заттар

гидрофобты гидрофильдi
Гидрофильдi-iсiнбейтiн
заттарға: висмуттың негiзгi
нитраты, ақ балшық, тальк,
мырыш тотығы, магний
тотығы, крахмал, кальций
карбонаты, кальций
глицерофосфаты жатады.
Бұл заттар суда ерiмейдi,
бiрақ сумен жеңiл
шыланады. Сондықтан осы
препараттармен суспензия
дайындау кезiнде
тұрақтандырғыштар
қолданылмайды.
Гидрофобты заттар - бетi сумен қиын
шыланатын заттар.
айқын
байқалатын

айқын
байқалмайтын
Суспензияның түзiлу жағдайлары:
дәрiлiк түр құрамына дисперстiк ортада ерiмейтiн
заттар енгенде (күкiрт, камфора, ментол, мырыш
тотығы және т.б. - суспензия физикалық әдiспен
дайындалады);
егер дәрiлiк заттың мөлшерi ерiгiштiк шекарасынан
асып кетсе, (суспензиялар физико-химиялық
әдiспен дайындалады);
ерiткiштi алмастырғанда суспензияның түзiлуi.
(физико-химиялық әдiс);
жеке еритiн дәрiлiк заттарды бiр дисперстiк ортада
ерiткен кезде, әрекеттесiп ерiмейтiн қоспа түзiледi
(химиялық әдiс).
Суспензиялардың сапасын бағалау басқа
сұйық дәрiлiк түрлер секiлдi, сыртқы түрi
мен органолептiк қасиеттерi, дұрыс
орамдалуы және безендiрiлуi бойынша
жүргiзiледi. Сонымен қатар
суспензияларға тән ерекше қасиеттерiн
талдайды: бiркелкiлiгiн және
ресуспендирлiгiн. Жалпы мөлшерiндегi
ауытқулар қатты фазаның мөлшерiне
байланысты анықталады.
Суспензияларға қойылатын
Бөлшектердiң өлшемдерi талаптар:
50-100 мкм болуы, суспензиялар
термодинамикалық тұрақты болуы керек, ол дәрiлiк заттың
жеткiлiктi дәл дозалауын қамтамасыз етедi. Ресуспендирлену
қасиетін - суспензияны қатты шайқау жолымен анықтайды.
24 сағат сақталған суспензияны 15-20 секунд шайқағаннан
соң, ал 3 тәулiк сақталған суспензияны 40-60 секунд
шайқағаннан соң бөлшектерi дисперстiк ортада бiртектi
таралуы.
ҚР ДСМ 15.12.04 жылғы «Дәрiлiк құралдарды дайындау
Ережелерi туралы» бұйрығының 1 бөлiмiнiң 8 тармағына
сәйкес суспензиялар дисперстiк фазаның концентрациясы 3%
төмен және дисперстiк ортаның табиғатына (сулы, спирттi-
сулы) байланыссыз салмақ-көлемдiк әдiспен дайындалады.
Дисперстiк фазаның концентрациясы 3% және одан жоғары
болса, суспензиялар салмақтық әдiспен дайындалады.
Суспензияларды түссiз құтыда босатады. Ескерту
«Қолданар алдында шайқа» этикеткасымен безендiредi.
Суспензияның түзілу
жағдайлары.

дәрiлiк түр
құрамына
дисперстiк егер дәрiлiк жеке еритiн
ортада заттың дәрiлiк
ерiмейтiн мөлшерi ерiткiштi заттарды бiр
заттар енгенде ерiгiштiк алмастырғанда дисперстiк
(күкiрт, шекарасынан суспензияның ортада ерiткен
камфора, асып кетсе, түзiлуi. кезде,
ментол, (суспензиялар (физико- әрекеттесiп
мырыш физико- химиялық ерiмейтiн
тотығы және химиялық әдiс); қоспа түзiледi
т.б. - суспензия әдiспен (химиялық
физикалық дайындалады); әдiс).
әдiспен
дайындалады);
Суспензияның қасиеттері:

суспензиялардың осмостық қысымы жоқ;
бөлшектер мөлшерiнiң үлкендiгiнен жартылай
өткiзгiш мембранадан диффузия құбылысы
жүрмейдi;

сондықтан сүзу немесе фильтрлеу процессi
жүргiзiлмейдi;

кинетикалық тұрақсыз, суспензияларға седиментация құбылысы
тән, ауырлық күшi әсерiнен бөлшектер тұнбаға түседi, егер
бөлшектер бiр-бiрiне жабыспай еркiн тұнса, суспензияны агрегаттық
тұрақты деп атайды, ал егер бөлшектер молекулалық iлiнiсу күшi
әсерiнен жабысып үлпектер түзiп тұнса, суспензияны агрегаттық
тұрақсыз деп атайды.
Суспензияларды дайындау әдістері

дисперсиял
ық конденсациял
ық
Дисперсиялық тәсiлдің мәні механикалық диспергирлеу, ерiмейтiн iрi
заттарды сұйық ортада майдалау процессi. Технологиясы келесi
сатылардан тұрады: дисперстiк фазаны майдалау (дәрiлiк зат),
дисперстiк ортаға енгiзу (ерiткiшпен араластыру), тығындау және
безендiру. Сүзу немесе фильтрлеу сатысы жүргiзiлмейдi. I-шi саты.
Майдалау. Дисперсиялық тәсiлде пульпа алу қажет. Ол үшiн дәрiлiк
затты судың аз мөлшерiмен ысқылайды. Ысқылау кезiнде дәрiлiк заттың
бетiнде микрожарықтар түзiледi, микрожарықтарға су кiреді де
ажыратқыш әсер көрсетедi, бөлшектер майдаланады. Академик
Б.В.Дерягин, сұйық ортада 1 г қатты затқа 0,4-0,6 мл су қосқанда,
диспергирлеу эффектiсi байқалатындығын дәлелдедi. Осы қатынас
Дерягин ережесi деп аталады. II-шi сатысы. Араластыру. Дисперстiк
ортамен араластыру үшiн, лайлау тәсiлiн қолданады. Майдаланған жұқа
пульпаға 5-10 есе мөлшерде су қосады, мұқият араластырады. Қоспаны
1-2 минутқа тұндырады, жүйе екi қабатқа бөлiнедi: iрi дисперстi және
майда дисперстi. Iрi, жеткiлiксiз диспергирленген бөлшектер тез
тұнады, ал майда бөлшектер қалқыған күйiнде қалады.Суспензияның
майда дисперстi қабатын босататын құтыға құяды, қалған тұнбаны
қайтадан осындай көлемдегi сұйықтықпен ысқылайды. Тұндырады.
Тағыда беткi қабатын құтыға бөлiп алады. Осындай операция тұнба
түгелiмен лайлы күйге өткенше жүргiзiледi. Дерягин ережесiн және
лайлау тәсiлiн осы дәрiлiк түрдiң технологиясында қолдану, жұқа
дисперстi суспензия алуға мүмкiндiк бередi. Сонда: суспензияның
Конденсациялық тәсiлмен
суспензиялар екi жағдайда түзіледі:

- ерiткiштi ауыстырған кезде;
- химиялық тәсiл - суда жеке еритiн
дәрiлiк заттар бiр дәрiлiк түрде
бiрiккен кезде, нәтижесiнде
әрекеттесiп, ерiмейтiн тұнба түзiледi.
Конденсация тәсiлімен суспензия
технологиясы келесi сатылардан тұрады:

араласты
ру,

Орамдау Безендіру
а) Ерiткiштi ауыстыру сулы ерiтiндiлерге
экстракттар, тұндырмалар және басқа спиртте
дайындалған галендi препараттарды қосқанда
түзіледi.
Спирттiң және заттың концентрациясы төмендейдi,
суда ерiмейтiн заттар (эфир майы, шайыр) жұқа
суспензия түрде бөлiнiп шығады. Мысалы,
микстуралар. Ол күрделi жүйеге жатады.
б) Құрамына жеке-жеке суда еритiн, бір дисперстік
ортада әрекеттесiп тұнба түзетiн, заттары бар
суспензияны дайындау.
Орамдау және безендiру суспензиялардың
құрамындағы дәрiлiк заттардың қасиеттерiне
сәйкес жүргiзiледi. Суспензияларды олардың
көлемiне сәйкес келетiн түссiз флаконда
босатады. Флаконды (құтыны) полиэтилен
тығынымен тығыз жабады. Флакон негiзгi және
ескерту этикеткаларымен «Қолданар алдында
шайқа», «Салқын жерде сақта» безендiрiледi.
Суспензиялардың сапасын бағалау.
Суспензиялардың сапасын бағалау басқа сұйық дәрiлiк түрлер
секiлдi, сыртқы түрi мен органолептiк қасиеттерi, дұрыс орамдалуы
және безендiрiлуi бойынша жүргiзiледi. Сонымен қатар
суспензияларға тән ерекше қасиеттерiн талдайды: бiркелкiлiгiн және
ресуспендирлiгiн. Жалпы мөлшерiндегi ауытқулар қатты фазаның
мөлшерiне байланысты анықталады. Суспензиялардың теориялық
негiздерi - суспензиялық линименттер, жағар майлар,
суппозиторийлер технологиясында қолданылады. Мұндай жағдайда
Дерягин ережесiн қолданады. Ал лайлау әдiсi қолданылмайды. Себебi
қолданылатын негiз тұтқыр немесе тығыз зат, олар суспензия
тұрақтылығын қамтамасыз етедi.
Дәрiханада суспензия технологиясын
жетiлдiру:

кiшi механизациялық құралдар, майдалағыштар (электрлiк
араластырғыштар) енгiзу, өнiмдiлiгi төмен қол енбегiн
жеңiлдету, суспензия сапасын жақсарту;

тұрақтандырғыштар ассортиментiн кеңейту. Дәрiлiк
заттардың тұрақтылығын жоғарылату;

суспензиялар сапасын бағалауға инструменталды
әдiстер енгiзу. Дисперстiк фазаның бөлшектерiнiң
мөлшерiн микроскоп көмегiмен (МФ ГДР) анықтау;

суспензиялық дәрiлiк түрдiң перспективтi дамуы «құрғақ суспензия» дайындау болып
табылады, ол - дәрiлiк заттар мен тұрақтандырғыштар қоспасы, кейде оған консерванттар
қосылады, көбiнесе түйiршiктер түрiнде дайындалады. Қолданар алдында құрғақ
суспензияларға тазартылған су қосылады. Құрғақ суспензиялар тасымалдауға ыңғайлы және
ұзақ уақыт сақталады.
*Суспензиялардың табиғаттағы алар орны ерекше. Айталық
гео-логиядағы және жер қыртысындағы көптеген процестер
суспензия құбылысымен байланысты: седиментациялық
құбылыс салдарынан таутастан түрлі жыныстардың пайда
болуы, әзен сулары арнасы-нан асқанда олар өзімен бірге
көптеген сазды балшық пен құмды, қоқысты сыртқа
шығарады және олар қоюлана келіп, қатты дене-ге айналады.
Сол сияқты суспензиялар техникада да үлкен роль атқарады.
Мысалы, табиғи не синтетикалық каучуктен резина алу үшін
әуелі күкірттің каучуктегі суспензиясын дайындау керек; түр-
лі құрылыс және баспа бояулары олифа майында не
органикалық еріткіштерде тұрақталған суспензия. Ал
құрылыста жиі қолданы-латын цемент пен ізбестің судағы
“ерітінділері” де суспензия; саз балшықтын судағы
суспензиясы керамика өндірісінін, негізгі шикі-заты.
Пайдаланған
әдебиеттер
1.Государственная Фармакопея Республики Казахстан. Т.1. –
Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2008. – 591 с.
2. Государственная Фармакопея Республики Казахстан. Т. 2. –
Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2009 – 804 с.
3. Сағындықова Б.А., Анарбаева Р. М. Дәрілердің дәріханалық
технологиясы: оқулық. Шымкент, 2008.- 436 бет.
4. Р.М. Анарбаева. Дәріханалық дәрілік түрлер технологиясы
бойынша зертханалық сабақтарға арналған оқу құралы.–
Шымкент.– 2013.– 329 б.
қосымша:
Назар аударғандарыңыз
үшін рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Суспензияларды дайындау технологиясы және жалпы сипаттама

Суспензияларға жалпы сипаттама және дайындау технологиясы

Технология лекарственных форм

Дипломалды тәжірибе есебі

Арақ өндірісінің технологиялық сызбанұсқасы

Мөлшерге бөлінген ұнтақтар

Шөптен сүрлем дайындау және дайындау технологиясы

Сүрлем дайындау технологиясы

Өте ұсақ ұнтақтарды дуст дайындау технологиясы және жалпы сипаттама

Ұнтақтарға жалпы сипаттама

Пәндер