Пестициттер әсерінен туындайтын уланулар

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Пестициттер әсерінен туындайтын уланулар.

Орындаған: Куатбек М. М.

Тобы: ВМ-503

Тексерген:Хамзин Д.

Семей 2018

Жоспар

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім

Жалпы сипаттама.

Патогенезі.

Симптомдары.

Патоморфологиясы.

Диагностикасы.

Емдеу шаралары.

Алдын алу шаралары.

ІІІ Қорытныды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

Фосфорорганикалық қосылыстар - фосфор қышқылының күкірттік немесе азоттық туындылары. Олар инсектицидті, акарицидті және фумигантты әсер етеді.

Мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығында ФОҚ-дың жанаса және жүйелі түрде әсер ететін 25-тен аса күрделі түрлері бар.

Көптеген фосфорорганикалық пестициттер ағзаға терілік- резорбтивті әсер етеді. Мұндай препараттар: метилмеркаптофас, бутифос, циодрин, тиодан.

Жүйке жүйесіне әсер ету ерекшеліктеріне, клиникалық белгілеріне қарай фосфорорганикалық қосылыстарды 3 топқа бөледі:

ФОҚ-дың жанаса әсер ететін препараттары

Дифос- ақ түсті кристалды зат. Суда нашар, толуолда жақсы ериді. Жылы қанды жануарларға уытты әсері әлсіз. ЛД12 тышқандар үшін 2000-3000 мг/кг, қояндарға 970-1930 мг/кг .

Хлорофос -ақ түсті, суда және көптеген органикалық ерітінділерде жақсы еритін кристалды ұнтақ. Мал щаруашылығы мен өсімдік препарат. Мақтаның, күнбағыстың, жүгерінің, картоптың, қызылшаның және т. б. Дәнді-дақылдардың зиянкестеріне, онымен қатар жануарлардың эктопаразиттеріне, оқыраға қарсы пестициттер ретінде қолданылады.

Карбафос- сұрғылт түсті, органикалық ерітіндерде жақсы еритін, иісі шіріген тұрып иісі секілді, жағымсыз, қоюлау сұйықтық. Сумен нашар әрекеттеседі. Жануарлар үшін уыттылығы орташа.

Тиофос- күңгірт-қоңыр түсті. Иісі сарымсақтікі секілді, қою майлы сұйықтық. Сумен жақсы араласып, сарғыш жасал түстіэмульсия түзеді. Қайнатқан кезде уыттылығ жоғарылайды. Малдар үшін уытты. Өлтіре әсер ететін мөлшері 13-25 мг/кг.

Циодрин- керсинде, ацетонда және т. б. Органикалық ерітінділерде жақсы, суда нашар еритін, ашық-сары түсті сұйық. Өте уытты препарат.

ФОҚ-дың жүйелі түрде әсер ететін препараттары.

Гардона-ақ түсті, суда нашар, органикалық ерітінділерде жақсы еритін кристалды зат. Тышқандарға уытты әсері төмен, араларға орташа уытты әсер етеді. Мақтаның және көкөністердің кеміргіш жәндіктеріне қарсы қолданылады.

Селекрон- органикалық ерітінділерде жақсы еритін, сумен әрекеттесуі нашар, ашық-сары түсті сұйық.

Токутион-толуол және циклогексанмен жақсы әркеттесетін, ал сумен әрекеттесу дәрежесі 1, 7 мг/л, ашық түсті, майлы сұйықтық. Тышқандарғаорташа уытты, араларға және жәндіктерге ууытты әсер етеді.

Неоцидол / базудин, диазол, гром/- диазинон эмульсиясының 60 пайыз -ды қоспасы. Өте улы пестицид. Құрамындағы әсер етуші заты- ацетонда, бензолда, этанолда және хлороформда жақсы еритін, түссіз майлы зат. Мал шаруашылығында тек қойларды тоғыту үшін, яғни псороптоз ауруын алдын алу және емдеу иақсатында 0, 05-ды сулы эмульсия түрінде қолданылады.

Фосфамид- Би 58 деген атпен белгілі. Суда және органикалық еріткіштерде жақсы еритін ақ түсті кристал. Өсімдіктерді зиянды жәндіктерден және кенелерден қорғау үшін препараттың 0, 05-0, 2 пайыз сулы эмульсиясын 0, 5-2, 5 м/га мөлшерінде бүркіп қолданады.

Патологиялық- анатомиялық өзгерістер. Көптеген авторлардың айтуынша уланудан өлген малды сойып зерттегенде, тіршілікке қажетті мүшелерде, соның ішінде бауырда, бүйректе, өкпеде, жүректе қалқанша және ұйқы бездерінде қан толулар байқалады. Сонымен қатар, осы мүшелерде түйіршікті дистрофия қалыптасады. Көкбауырда гемоглобин мөлшері көбейіп, бауыр ұлпаларында гикоген азаяды. Осы көрсеткіштердің барлығы ФОҚ-мен уланғанда орталық жүйке жүйесі мен қан тамырларының зақымдалынатнын білдіреді.

Фосфорорганикалық қосылыстардан улануды балау- жүйке жүйесінің салдануының клиникалық белгілеріне, патологиялық-анатомиялық сою нәтижесіне, ішек-қарындағы азық қалдықтарынан, май ұлпаларынан, мидан азық құрамынан химиялық-токсикологиялық зерттеу барысында ФОҚ-ды табу арқылы жүргізіледі.

Емдеу. : Фосфорорганикалық қосылыстармен уланғанда, алғашқы күндері атропин сульфатының және платифилин препараттарының емдік әсері нәтижелі. Антидот ретінде фосфолитин жеке түрінде немесе ТМБ-4 препараттарымен бірге қолданылады. Жекелеген түрде ТМБ-4 препараттары ФОҚ-дан уланған малдарға емдік қасиет көрсете алмайды, біірақ фосфолитиннің фосфорға қарсы белсенділігін арттырады, уланған малдың тез жазылуына септігін тигізеді.