Адам эволюциясы




Презентация қосу
“Адам эволюциясы”

Орындаған: Марденова Гауһар
Тексерген: Саимова Рита
Антропогенез-Адамның шығу
тегін, дамуын,қалыптасуын
зерттейтін антропология
ғылымының бір тарауы

Жер бетінде адамдар қайдан
пайда болды?
Адам систематикасы
- отряд: приматтар (primates)
- отряд тармағы: жоғары
приматтар(anthropoidea)
- тұқымдас: гоминоидтар (hominoidea)
- (hominidae)
- Туыс: адам(homo)
- Түр: саналы адам (sopiens)
Өте ертедегі адамдар-
австралопитектер
(епті адамдар)(Homo habilis)
• Бассүйегінің ми сауыты едәуір үлкен,миының
көлемі 450-600 см3;
• Бойының ұзындығы 120-130 см,салмағы 30-40 кг;
• Тістері мен жамбас сүйегінің құрылысы қазіргі
адамға ұқсас;
• Бұған дейін 3.5-4 млн жыл бұрын тіршілік еткен;
• Қаңқалары табылған жерден кесуге,шабуға
арналған тастан жасалған құралдар- чопперлер
табылған;
• Табылған жері-Эфиопиядағы Афар шөлі, оңтүстік,
оңтүстік-шығыс Азия.
Архантроптар-ежелгі адамдар

Епті адам– Homo habilis
Ежелгі адамдар-тік жүретін
адамдар (Homo erectus)
• Миының салмағы үлкен 750-900 гр.көлемі 800-1220 см3 бас
сүйегі қалың,ми сауыты кішілеу;
• Ірі денелі, маңдайы жазық, жақсүйектері үлкен,бет сүйегі
кішілеу,шүйде сүйегі артқа қарай шығыңқы және шүйде
тесігі ортасына қарай орналасқан;
• Үлкен ми сыңарының маңдай,самай,төбе бөліктері жақсы
дамыған;
• Бойының ұзындығы 165-170 см,сүйектері,тістері қазіргі
адамға ұқсас,пішіні парабола тәрізді, иегі алға қарай
шығыңқы емес;
• Аң терісін киім ретінде пайдаланған,үңгірлерде өмір сүрген;
• Табылған жері-1891 жылы Эжен Дюбуа Ява аралынан,
Чжоукоудянь үңгірі, Қытай,Индонезия,Батыс Германия,
Солт.Африка(Алжир).ҚазақстандаМаңғыстау,Қаратау,
• Көкшетау,Нарын-бұқтырма,Ертіс маңында табылған.
Үлкен шүйде тесігінің ортасына қарай
орналасуы- тік жүруіне байланысты.

1 – тартылу күшінің бағыты
2 – бұлшықет тартылу күшінің бағыты
3 – иық тартылу күші
4 – иық бұлшықетінің тартылу күші
5 – тірек нүктесі

3 4

1 5 2
Питекантроп және синантроп

Питекантроп

Тік жүретін адам – Homo
erectus

Питекантроптар мен синантроптар
отты пайдаланған (Чжоукоудянь
үңгірінен 3 метр қалыңдықта күл
қабаты табылған. Синантроп
Палеантроптар – ертедегі адамдар
(неандертальдар)
(Homo sapiens neanderthalensis)
• Қазіргі адамдардың тікелей арғы тегі,олардың тіршілік
әрекеті,ақыл-ойы,өмір сүру жағдайы қазіргі адамға ұқсас;
• Бойының ұзындығы 155-165 см.миының көлемі
1400 см3;миының салмағы 1500 гр.
• Алдыңғы ми сыңарларының самай бөлігі жақсы дамыған,астыңғы
жақ сүйегі кішірейген;
• Еңбек құралдарының жасалуы күрделенген,тері өңдейтін құрал
жасай білген;50-100 ден топтасып өмір сүрген;
• Тасқа,сүйекке сурет салу,өлген адамды жерлеу салты болған,ойлау
қабілеті дамыған,бірігіп аң аулап, өсімдік бөліктерін жинаған;
• Ірі сүйектерден баспана сала білген; Европада 1,5 млн-500 мың
жыл бұрын өмір сүрген, шамамен біздің дәуірімізден 50 мың жыл
бұрын жойылып кеткен;;
• Алғаш рет 1848 жылы Еуропада,1856 жылы Батыс Германиядағы
Неандерталь өзенінің аңғарынан,Африканың солтүстігінен,1958-62
жылдары Қазақстанның Қаратау өңірінен, Қазақстанның
орталық,батыс,шығыс өңірінен,, Бетбақдала,Сарыарқадан
табылған;
Неандертальдар

А Б В

Г Д Е
Бассүйектердің салыстырмалы
Реконструкция Реконструкция
құрылысы:
А. Горилла. Б. Австралопитек. В.
Питекантроп. Г. Неандерталец. Д.
Прогрессивный неандерталец. Е.
Современный человек.
Осы заманғы алғашқы адамдар-
неоантроптар
• Кроманьон адамы
(көпшілікке арналған әдебиеттердегі атауы)
1868 жылы Франциядағы Кро-Маньон
үңгірінен табылған.
Бұдан 30-50 мың
жыл бұрын өмір сүрген.
Қазақстанның көптеген жерлерінен
табылған.

Саналы адам(Homo sapiens)- қазіргі адамның
пайда болуы мен дамуы,қалыптасуы
ұзақ уақытқа созылған өте күрделі
құбылыс.Бұдан 35-40 мың жыл бұрын
пайда болған.Қаңқа қалдығы
Антарктидадан басқа құрлықтардан
табылған.Тікелей арғы тегі-
кроманьондар деп есептеледі.
Неоантроптарға тән ерекшеліктер
• Бойының ұзындығы 170-180 см, 30-40 жыл өмір сүрген.
• Ми сауытының көлемі 1400-1600 см3
Алдыңғы ми сыңарының самай,маңдай бөлімдері жақсы
дамыған.Бассүйегі онша биік емес.
• Маңдай сүйегі алға шығыңқы,көз шарасы үлкен,сүйектері
қалың,иегі айқын білінеді.
• Өздеріне баспана салып,түрлі құралдар жасау білген.
• Тайпа,ру,отбасы болып өмір сүріп, олар үшін күресе білген.
• Қыштан ыдыс жасап, қолөнер түрімен айналыса бастаған.
• Алғаш рет жануарларды қолға үйретіп,егіншілікке қадам
жасаған.
• Ептілігі, батылдығы,тапқырлығы арқылы жаңа өмір сүруге
көшкен.
Адам эволюциясындағы басты
морфологиялық өзгерістері
• Адамның қол,аяқ,тұлға сүйектерінің өзгеруі арқылы
тік жүріп тіршілік етуге көшуі.
• Миының күрделеніп, дамуы және оның көлемінің
ұлғаюы.
• Адамның жақ сүйектерінің кішірейіп,сөйлеу
қабілетінің пайда болуы.
• Еңбек құралдарын жасап, жетілдіре түсуі.
• Қоғамдасып тіршілік етіп,айқын сөз арқылы қарым-
қатынас жасауы.
• Ақыл-ойы мен мәдениетінің дамуы.
Назарларыңызға рахмет!!!
Орындаған: Марденова Гауһар
Тексерген: Саимова Рита

Ұқсас жұмыстар
Ноосфераның пайда болуы мен дамуы
Мейіргер ісінің эволюциясы, теориясы және философиясы
Адам эволюциясы кезеңдерінің сипаттамалары
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ЗАҢНАМАНЫҢ ЖАЛПЫ
Ауыл шаруашылық жануарларының шығу тегі
Адамның шығу тегі туралы көзқарастар
Рельеф туралы ілім эволюциясы
Жүйелеу Адамның Жүйелеу себептері қатары жүйелеу қатары
Бағдарламалау және бағдарлама
Жұлдыздың пайда болуы және олардың эволюциясы
Пәндер