Ортақ меншік туралы

Презентация қосу

Тақырыбы:
Ортақ меншік
Орындаған:Аманбай Д.Ю-201
Тексерген:з.ғ.к Смағұлова А.С
Мүлік меншік қүқығында бір немесе
бірнеше адамда бола алады. Белгілі
бір мүліктің меншік құқығында
тиесілі бола алатын субъектілерінің
(тұлғаларының) санына қарай бұл
құқық бірсубъектілік және
көпсубъектілік болып бөлінеді. Екі
немесе бірнеше адамның
меншігіндегі мүлік оларға ортақ
меншік құқығымен тиесілі болады,
-делінген АК-ның 209-бабының 1-
Ортақ меншікті АК-те екі түрге: үлесті
меншікке және бірлескен меншікке бөледі
(209-башың 2-тармағы)

Ортақ
меншік

Ортақ Ортақ
үлесті бірлескен
меншік меншік
Мүлiкке ортақ меншiк үлестiк меншiк болып
табылады, бұған мүлiкке ортақ меншiк құру
заңда көзделген реттер қосылмайды.
Ортақ меншiк екi немесе бiрнеше адамның
меншiгiне мүлiк түскен кезде пайда болады,
оны өзiнiң мақсаты өзгертiлмейiнше бөлуге
болмайды (бөлiнбейтiн заттар), өйткенi ол
заңға сәйкес бөлiнуге жатпайды.
Бөлiнетiн мүлiкке ортақ меншiк заң
құжаттарында немесе шартта көзделген
реттерде пайда болады.
Бiрлескен меншiкке қатысушылардың келiсiмi бойынша, ал
келiсiмге қол жетпеген жағдайда - сот шешiмi бойынша
ортақ меншiкке осы адамдардың үлестi меншiгi белгiленуi
мүмкiн.
Жылжымайтын мүлiкке меншiк кондоминиум нысанында
пайда болуы мүмкiн, бұл жағдайда жылжымайтын мүлiктiң
жекелеген бөлiктерi азаматтардың және (немесе) заңды
тұлғалардың дара (бөлек) меншiгiнде болады, ал
жылжымайтын мүлiктiң бөлек меншiкте емес бөлiктерi
ортақ үлестiк меншiк құқығымен жылжымайтын мүлiк
бөлiктерiнiң иелерiне тиесiлi болады.
Әрбiр меншiк иесiнiң ортақ мүлiктегi үлесi оның
жылжымайтын мүлiктiң өзiне тиесiлi бөлiгiне бөлек
меншiгiнен ажырағысыз.
Әрбiр меншiк иесiнiң ортақ мүлiктегi үлесiнiң мөлшерi мен
оны ұстауға арналған шығындарға қатысу дәрежесi, егер
заң актiлерiнде немесе шартта өзгеше көзделмесе,
жылжымайтын мүлiктiң дара (бөлек) меншiктегi
ОРТАҚ ҮЛЕСТІ МЕНШІК
Ортақ үлесті меншік құқығында оның әрбір
қатысушысының белгілі бір үлесі болады. Бұл ортақ
мүліктегі немесе оның қүнындағы үлес емес, деп ортақ
меншік құқығындағы үлес. Бұл үлес ортақ үлесті
меншіктің барлық басқа қатысушыларының үлестеріне
қатысты бөлшекпен өлшенеді, мысалы, үлесті
менпгіктің барлық ортақ құқығына қатысты 1/4, 1/2,
3/5, т.с.с. Сонымен, ортақ мүлік үлесті меншіктің
қатысушылары арасында бөлінбейді, ортақ мүліклің
қүнындағы үлес бөлініп алынбайды.
Қатысушылардың ортақ меншік құқығындағы үлестері
тең де, тең емес те болуы мүмкін. АК үлестердің теңдік
презумпциясына сүйенеді. Егер заң құжаттарында
немесе үлесті меншіктің барлық қатысушыларының
келісімдерінде озгеше көзделмеген болса, олар тең
(АК-ның 210~бабының 1-тармағы).
Қатысушылардың ортақ меншік құқығындағы үлесін
үлесті меншіктегі қатысушылардың өздері емес, заң
актілері немесе осы құжаттарда белгіленген төртіпте
үшінші жақ аныктайтын жағдайлар көп емес.
Мысалы, әрбір ортақтас меншік иесінің
кондоминиумдағы ортақ мүлікке құқығындағы үлесі
бөлек (жеке) меншіктегі тұрғын жайдың пайдалы
алаңының немесе тұрғын емес жайдағы алаңның
түтастай үйдің жалпы алаңына қатынасымен
анықталады (Тұрғын үй қатынастары туралы Заңның
31-бабының 3-тармағы). Өсиет бойынша мүраға
қалдырғанда өсиет қалдырушы өсиетке қалдыратын
жылжымайтын мүлікке мүрагерді анықтауға құқылы.
Үлесті меншік құқығындағы үлестердің мөлшері,
көбіне, оның қатысушыларының өзара келісімімен
анықталады. Бұл ретте үлесті меншіктін;
қатысушылары ортақ мүлікті қүру мен көбейтуге
қосқан сальщдарына қарай қатысушылардың
Үлестi меншiктегi мүлiкке билiк ету оның барлық қатысушыларының
келiсуiмен жүзеге асырылады.
Үлестi меншiкке әрбiр қатысушы өзiнiң үлесiн өз қалауы бойынша сатуға,
сыйға тартуға, өсиет етуге, кепiлге беруге, не осы Кодекстiң 216-бабында
көзделген шарттарды сақтай отырып, оған өзгеше түрде билiк етуге құқылы.

АК 211 бабының 1,2 тармағы бойынша
Үлестi меншiктегi мүлiкке билiк ету оның барлық қатысушыларының
келiсуiмен жүзеге асырылады.
Үлестi меншiкке әрбiр қатысушы өзiнiң үлесiн өз қалауы бойынша сатуға,
сыйға тартуға, өсиет етуге, кепiлге беруге, не осы Кодекстiң 216-бабында
көзделген шарттарды сақтай отырып, оған өзгеше түрде билiк етуге құқылы.
Үлестi меншiктiң әрбiр қатысушысы ортақ мүлiк бойынша өз
үлесiне сәйкес салықтар, алымдар және өзге де төлемдер
төлеуге, сондай-ақ оны күтiп ұстау мен сақтауға байланысты
шығындарға қатысуға мiндеттi.
Үлестi меншiк құқығындағы үлестi бөгде адамдарға сату кезiнде
сатылатын үлестi оның сатылатын бағасы бойынша және жария
саудаға салып сату реттерiнен басқа тең жағдайларда үлестi
меншiктiң қалған қатысушыларының сатып алуға басым құқығы
болады.
Үлестi меншiкке барлық қатысушылардың келiсiмi болмаған
жағдайда үлестi меншiк құқығындағы үлестi сату үшiн жария
саудаға салу осы Кодекстiң 222-бабының 2-тармағында
көзделген реттерде және заң құжаттарында көзделген өзге де
реттерде жүргiзiлуi мүмкiн.
Үлесiн сатушы оның сату бағасын және оны сатудың басқа да
шарттарын көрсете отырып, үлестi меншiктiң басқа
қатысушыларына өз үлесiн бөтен адамға сату ниетi туралы
жазбаша түрде хабарлауға мiндеттi. Егер үлестi меншiктiң басқа
қатысушылары сатып алудан бас тартса немесе қозғалмайтын
мүлiкке меншiк құқығындағы сатылатын үлестi бiр ай iшiнде, ал
басқа мүлiк жөнiнен - хабар алған күннен бастап он күн iшiнде
сатып алмаса, сатушы өз үлесiн кез келген адамға сатуға
ОРТАҚ БІРЛЕСКЕН МЕНШІК
ерлi-
зайыптылард
ың ортақ
меншiгi

Бірлеск
ен
меншік

шаруа
жекешелендi
қожалығы
рiлген
мүшелерiнi
тұрғын үйге
ң ортақ
ортақ меншiк
меншiгi
Бiрлескен меншiкке қатысушылар, егер олардың арасындағы
келiсiмде өзгеше көзделмесе, ортақ мүлiктi бiрлесiп иеленедi
және пайдаланады.
Мүлiкке билiк ету жөнiндегi мәмiленi қатысушылардың
қайсысы жасағанына қарамастан бiрлескен меншiктегi
мүлiкке билiк ету барлық қатысушылардың келiсiмi бойынша
жүзеге асырылады.
Егер барлық қатысушылардың келiсiмiнен өзгеше
туындамайтын болса, бiрлескен меншiкке қатысушылардың
әрқайсысы ортақ мүлiкке билiк ету жөнiнде мәмiлелер
жасасуға құқылы. Бiрлескен меншiкке қатысушылардың
бiреуi ортақ мүлiкке билiк етуге байланысты жасаған мәмiле
басқа қатысушылардың талап етуiмен мәмiле жасаған
қатысушының қажеттi өкiлеттiгi болмады деген себеппен
мәмiледегi екiншi тарап бұл жөнiнде бiлгенi немесе көпе-
көрiнеу бiлуге тиiс болғандығы дәлелденген ретте ғана
жарамсыз деп танылуы мүмкiн.
Нотариаттың куәландыруын немесе мемлекеттiк тiркеудi
1. Ерлi-зайыптылардың некеде тұрған кезде жинаған мүлкi, егер
бұл мүлiк ерлi-зайыптылардың үлестi меншiгi болатыны, не
олардың әрқайсысына тиесiлi немесе меншiк құқығында тиiстi
бөлiктерде ерлi-зайыптылардың әрқайсысына тиесiлi екенi олардың
арасындағы шартта көзделмесе, олардың бiрлескен меншiгi болып
табылады.
2. Ерлi-зайыптылардың некеге тұрғанға дейiн тиесiлi болған,
сондай-ақ олардың некеде тұрған кезiнде сыйға тартылған немесе
мұрагерлiк тәртiппен алған мүлкi олардың әрқайсысының меншiгi
болып табылады.
Қымбат бағалы және басқа әсемдiк заттарын қоспағанда, жеке
пайдаланудағы заттар (киiм-кешек, аяқ киiм және т.б.), некеде
тұрған кезде ерлi-зайыптылардың ортақ қаражатына сатып
алынғанымен, оларды пайдаланған жұбайдың меншiгi деп
танылады.
Егер некеде тұрған кезде ерлi-зайыптылардың ортақ мүлкiнiң
есебiнен сол мүлiктiң құнын едәуiр арттырған қаражат жұмсалғаны
(күрделi жөндеу, қайта жаңғырту, қайта жабдықтау және т.б.)
анықталса, ерлi-зайыптылардың әрқайсысының мүлкi олардың
бiрлескен меншiгi деп танылуы мүмкiн.
3. Ерлi-зайыптылардың бiрiнiң мiндеттемелерi бойынша жаза өз
меншiгiндегi мүлiкке ғана, сондай-ақ бұл мүлiктi бөлiсу кезiнде
1. Шаруа қожалығының мүлкi, егер оның мүшелерiнiң арасындағы
шартта өзгеше белгiленбесе, оларға бiрлескен меншiк құқығында
тиесiлi болады.
Бiрлескен қызмет туралы шарт негiзiнде жай серiктестiк нысанында
ұйымдастырылған фермер қожалығының мүлкi оның мүшелерiне
ортақ үлестiк меншiк құқығында тиесiлi болады.
Өзiндiк кәсiпкерлiкке негiзделген фермер қожалығының мүлкi оған
жеке меншiк құқығында тиесiлi болады.
2. Шаруа немесе фермер қожалығы мүшелерiнiң меншiгiнде жер
учаскелерi, жер учаскесiндегi екпелер, оның iшiнде жеке орман
қорындағы екпелер, ерiксiз және (немесе) жартылай ерiктi
жағдайларда өсiрiлiп, ұсталатын жабайы жануарлар,
шаруашылыққа арналған және өзге де қора-қопсылар,
мелиорациялық және басқа да құрылыстар, өнiм беретiн және жегiн
мал, құс, ауыл шаруашылығына арналған және өзге де техника мен
жабдықтар, көлiк құралдары, құрал-саймандар және қожалық
мүшелерi берген және (немесе) қожалық үшiн оның мүшелерiнiң
ортақ қаражатына сатып алынған басқа да мүлiк болуы мүмкiн.
3. Шаруа немесе фермер қожалығының қызметi нәтижесiнде
алынған жемiстер, өнiм мен кiрiстер шаруа немесе фермер
Жекешелендiрiлген тұрғын үйге ортақ
меншiк
Қазақстан Республикасының мемлекеттік
мүлік және тұрғын үй қатынастары туралы
заңнамасына сәйкес жалдаушы сатып алған
немесе тегiн алған мемлекеттiк тұрғын үй
қорының үйiндегi тұрғын жай, егер олардың
арасындағы шартта өзгеше көзделмесе,
жалдаушының және онымен бiрге тұрақты
тұратын отбасы мүшелерiнiң, соның iшiнде
кәмелетке толмаған және уақытша
тұрмайтын мүшелерiнiң бiрлескен меншiгiне
көшедi.
Жекешелендiрiлген тұрғын үйге бiрлескен
меншiк құқығының ерекшелiктерi тұрғын үй
Кондоминиум-жылжымайтын мүлік меншігінің
айрықша түрі, онда жылжымайтын мүліктің жеке
бөліктері жеке және (немесе) заңды тұлғалардың
бөлінген (дара) меншігінде болады, ал жылжымайтын
мүліктің жеке бөлінбеген бөліктері, оның ішінде жер
телімдері жалпы үлес меншік құқығына жатады
(өзгеше құқық) және бөлінген (дара) меншігіне
жататын бөлік құқықтарымен (өзгеше құқық) біртұтас.
Кондоминиум объектісі болып жер учаскесінен (жер
учаскелерінен), бастапқы және кейінгі объектілерден
тұратын, Қазақстан Республикасының заңнамасына
сәйкес жылжымайтын мүлікке меншік белгіленетін
кондоминиум нысанындаєы мүліктік кешен саналады.
ҚР «Тұрғын үй қатынастары туралы» Заңының 32 бабы
1 тармағына орай, жылжымайтын мүлікке құқықтарды
мемлекеттік тіркеу туралы заңнамаға сәйкес
кондоминиум объектісі аумақтық әділет
органдарынмен жылжымайтын мүліктің орналасқан
Кондоминиум объектісін мемлекеттік
тіркеу үшін қажетті құжаттар:

бастапқ жер
ортақ
белгіле ы учаскесіне кондоминиум
мүліктег
нген объектін құқық қатысушыларының
і
нысанда ің белгілейтін уәкілетті өкілінің
үлестер
ғы техника және жеке басын және
дің
жазбаш лық сәйкестенді өкілеттіктерін
мөлшері
а өтініш паспорт ру растайтын құжаттар
н
ы құжаттарын
Кондоминиум нысандары:

егер барлық
меншiк иелерiнiң
саны жиырма
адамнан аспаса,
олардың тiкелей
бiрлесiп басқаруы

кондоминиум
объектісін үшінші
үй-жай (пәтерлер) (бөгде)
иелерiнiң тұлғалардың
кооперативi басқаруы.

Ұқсас жұмыстар

Ортақ меншік

Меншік құқығының ұғымы және түрлері

МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫН ҚОРҒАУ

Жеке кәсіпкерлік

Меншік - ол иелену, билеу, басқару, пайдалану, меншіктену құқығы, яғни мүліктік құқық

КӘСІПКЕРЛІК ҚҰҚЫҚ ЖӘНЕ СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ МӘДЕНИЕТ НЕГІЗДЕРІ

МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫ

Жеке кәсіпкерлік ұғымы

ЖЕР ҚҰҚЫҒЫ НЕГІЗДЕРІ

Меншік құқықтары

Пәндер