Этникалық тәрбиенің ерекшеліктері және оларды анықтаушы факторлар

Презентация қосу

Тақырып: Этникалық тәрбиенің
ерекшеліктері және оларды анықтаушы
факторлар

Проблемалық сұрақтар:
Тұлғаның қалыптасуына қандай
факторлар ықпал етеді? Олардың
өзара байланысы қандай?
Тәрбиенің этникалық ерекшеліктері
неге байланысты.
Халықтың педагогикалық мәдениеті
дегенді қалай түсінеміз?
Негізгі ұғымдар:
ұлттық мінез, этникалық тұлға,
этникалық өзіндік сана, ана тілі,
дәстүр, салт, әдет-ғұрып,
этникалық дүниетаным,
этномәдени орта, тұлғаның
этномәдени тұрғыдан
әлеуметтенуі.
Жоспар:
1. Табиғат халық педагогикасына ықпал етуші
негізгі фактор ретінде.
2. Еңбек, тұрмыс, дін және олардың халықтың
педагогикалық мәдениетіне ықпалы.
3. Дәстүрлер, салттар және әдет-ғұрыптар
этникалық тәрбиені құраушы негіздері
ретінде.
4. Ұлттық мінез бен халықтық педагогиканың
өзара байланысы.
Этникалық тәрбиенің ерекшеліктері әрбір
ұлттың өзіндік ерекшеліктеріне байланысты
айқындалады. Ол табиғи және тарихи
жағдайлардың, тұрмыс тіршілік пен енбек
әрекет түрлерінің ғасырлар бойы халықпен
бірге дамып келеді. Тәрбие балалардың іс
әрекеттерін ұйымдастыру арқылы жүзеге
асады.
Этникалық тәрбиенің
ерекшеліктері
анықтаушы факторлар

Табиғат Ұлттық мінез

Дін Тұрмыс

Салт Дәстүр

Әдет - ғұрып Еңбек

Ана тілі
Табиғат Ұлттық мінез
баланың Эстетикалық Белгілі бір этносқа тән оның
талғамының артуына, дене тіршілік әрекетінде
күшінің дамуына, еңбек туындаған мінездің тұрақты
сүйгіштікке, т.б, тәрбиелеуді типтік белгісінің жиынтығы.
Дін Тұрмыс
адамды адал, болуға, Этносқа, қоғамға тән
тазалыққа, шындыққа, обьективті жағдайларын
үйретеді. байланыстырып тұтастықты
Ана тілі құрайтын, оның материалдық
Анаа сүтімен берілетін , және рухани тұжырымының
әрекет жүйесі.
тәрбиеге ықпал етуші
фактор.
Салт Әдет ғұрып
Ұлттық ұрпақ тәрбиелеуде мәдени Нақты символдық іс әрекет,
тұрмысы мен шаруаылық этикалық салттар мен
тіршілігінен көрініс табатын, дәстүрлердің нақты көрініс
адамның дүниеге келуімен о формалары
дүниеге аттанып кеткенше жүреді. Дәстүр
Еңбек Тарихи қалыптасқан және
Өмірдің тұтқасы, тіршілігінің көзі. ұрпақтан ұрпаққа беріліп
Қоғамдық байланыстың бәрі адам отыратын іс әрекет пен мінез
енбегімен жасалады. Еңбексіз , құлық формалары, оларға ілесе
әрекетсіз осының бәрі жүзеге жүретін салттар, ережелер,
аспайды. Алдыңғы ұрпақтың құндылықтар, түсініктер. бұл
кейінгілерге әлеуметтік- әлеуметтік тәжірибені сақтау, оны
адамгершілік құндылықтарды, кейінгі ұрпаққа табыс ету, жаңарту
озық дәстүрлерді табыс етуі еңбек және орнықтыру механизімі.
(әсіресе балалар мен
үлкендердің ) арқылы жүзеге
асты.
Тұлғаның қалыптасуына үш фактор (тұқымқуалаушылық, орта,
тәрбие) әсер етеді. Халықтың педагогикалық мәдениеті ол
Халықтың бала тәрбиесімен тікелей байланысты материалдық
және рухани мәдениетінің аясы. Ол бесік жырында, ойын
өлеңдерде, балалар фольклорында, дәстүрлі мерекелерінде
және халық тұрмысында кездеседі. Педагогикалық мәдениет
адамның іс әрекетімен, ойлау қабілетімен, дүниетанымдық
көзқарасымен, енбегімен, діни түсініктермен қалыптасады.
Тәрбиені жүзеге асыруда қазақ халқы өзара қарым қатынас
мәселесіне аса назар аударған: отбасы мүшелерінің өзара
қарым қатынасы; туыстық қарым қатынас, курдастар
арасындағы қарым қатынас, енбектес достар арасындағы
қарым қатынасы т.б.
Салт дәстүрлер мен әдет ғурыптарды тәрбиенің әдіс тәсілдері,
куралдары, формалары ретінде пайдаланган. Ана тілін ұлттың
жан дуниесі , идеяның , сезім мен ойдың жанды көрінісі деп
түсінген.
Әдебиеттер тізімі

1. Христова Е.Л. Народная педагогика: историографические и
теоретико-методологические проблемы: Автореф. дис. … канд.
пед. наук. – М., 1988.
2. Волков Г.Н. Этнопедагогика. – Чебоксары, 1974.
3. Волков Г.Н. Этнопедагогика.- Москва, 1999
4. Кожахметова К.Ж. Казахская этнопедагогика: методология,
теория, практика. – Алматы: Гылым, 1998.
5. Әбілова З.А., Қалиева К.М. Этнопедагогика. – Алматы, 1999.
6. Жарикбаев К.Б., Калиев С.К. Қазақтың тәлімдік ой-пікір
антологиясы. - Алматы: Рауан, 1994.
7. Рудь Ю.А. Методологические и теоретические проблемы изу
чения народной педагогики (логико-исторический аспект). –
М.,1980.
8. А Э Измайлов Народная педагогика: Педагогические воззрения
народов Средней Азии и Казахстана. М., 1991
Өзіндік бақылау.
Тесттік сұрақтар Бақылау тапсырмалары
Этникалық тәрбиенің ерекшелігін қандай Қарым-қатынастар жүйесі,
факторлар анықтайды? салт -дәстүрлер мен әдет-
А) Табиғи және тарихи жағдайлары, ғұрыптардың педагогикалық
тұрмыс тіршілігі мен еңбек әрекеті
түрлері мәні.
В) Тәрбиенің халық әдістері мен Тіл – этникалық тәрбиенің
тәсілдері ерекшелігін қалыптастырушы
D) Этникалық тәрбие мазмұнын негізгі фактор.
құрайтын элементтер
Е) Этникалық тәрбиенің негізгі
формалары
«Қызым саған айтам,келінім сен тыңда »-
деген мәтелде халық қандай әдісті
қолданды?
А) Ишара
В) Өсиет
С) Кеңес
D) Тиым
Е) нұсқау

Ұқсас жұмыстар

Тәрбие

Қазақстандық елжандылық туралы ақпарат

Тәрбиенің мақсаты

ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ЭТНИКАЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Қазақ халқындағы азаматтық патриоттық тәрбиенің ерекшелігі

ҚАЗАҚ ЭТНОПЕДАГОГИКАСЫ - ҰЛТТЫҚ ТӘРБИЕ НЕГІЗІ

Тәрбие жұмыстарын ұйымдастыру формалары

Тәрбие процесі

Әлеуметтік институттар мен процесстер

Тұлғаның рухани және дене қалыптастыру

Пәндер