Тілді меңгерудегі сөйлеу іс-әрекеті мен жас ерекшеліктер психологиясы: даму сатылары мен теориялары

Скачать

Тақырып № 7. Тілді меңгерудегі сөйлеу іс-әрекеті мен жас ерекшеліктер психологиясының байланысы.

Жас ерекшеліктерге байланысты сөйлеудің дамуы.

Сөйлеуде қолданылатын сөздердің маңыздылығы теориялар.

Жас ерекшеліктер психологиясы- адам психикасының жастық динамикасын зерттейтін сала.

Жас- адам дамуының сатылары немесе бір деңгейден екінші деңгейге өтекін кезең.

Сөйлеудің дамуы- баланың дыбыстарды қабылдау, сөздерді құрастыруы және сөйлемдерді меңгеруі.

Баланың тілінің және сөйлеуінің қалыптасуы оңың ОЖЖ (ЦНС) физиоллгиялық дамуы мен иілмелігі, жұмсақтығы мен байланысты.

Дағдарыстық кезең - сөйлеудің меңгерілуі еш бір қиыншылықсыз өтетін кезең.

Дағдарыстық кезеңдердің түрлері:

1жас

3жас

7жас

13 жас

Сензитивті даму кезеңі- психикалық дамуға оқытудың әсер етуі.

Сөйлеудің саты бойынша дамуы:

0-3 ай-үілдеу (адамның бет әлпеті -анасы) -а, о, у,

- Жадрау

4-6 ай- дыбыстау (әріптерді біріктіру) -абу, агу, агы,

7-8, 5ай - бұындау (сөздерді бұынға бөледі) -да-да, ба-ба, та-та,

8, 5- 9, 5-10 ай -бейнелі бұындау (сөздерді бұынға бөледі) - ма-ма, па-па, а-па,

қыздар -8-9 ай

ұлдар - 11-12 ай

5. 10ай- 1жас5 -6 ай- ата, әже, мама, папа, тик-так,

6. 1жас6-8 ай - бер, ал, бар (бүйырып сөйлеу)

7. 1жас8-9ай -қөпше түрде сөйлеу

8. 1, 5жас- 3-50 сөз білу (1жас- мин-3-5сөз, мак- 59-60сөз)

9. 2жас-300сөз

10. 3жас- 1-2мын сөз (3жас- мин-1, 4-1, 5сөз, мак- 2, 4-2, 6 сөз)

- 3 жас 63%- зат есім, 23%- етістік, 14%- басқа сөздер.

-6 жас- 10 000 сөз.

Шетел тілінде сөйлеуді баланы 5-6 жастан бастаған жөн.

Сөйлеудің айтылуының жоспары Дж. Прибрам

Т- сынақ (проба) - test

О- операция - operate

Т- сынақ (проба) - test

Е- результат- exit

А. Р. Лурияняң мәлімет айтылу динамикасы:

Сөйленетін сөздің қалыптасуы:

Мәннің (смысл) - мағынаға (значение) өтуі.

Семантикалық жазылу (сөйлеу жинақтылығына)

Ішкі сөйлеу (ішкі мән-мағынаның синтаксистік жүйеге айналуы) .

Сөйленетін сөздің ашық турде жариялануы (мәлімет алмасу және сөйлемдерді бір бірі мен тығыз байланысы) .

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс