CASE технологияларына талдау




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
«АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖӘНЕ ЭНЕРГЕТИКА» ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ
«ЕСЕПТЕУ ТЕХНИКАСЫ ЖӘНЕ БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ» КАФЕДРАСЫ

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы: CASE технологияларына талдау

Орындағандар: Исақ А., Итек А.
Тобы: ИП-16-6к2
Жетекші: Дүйсенов Н.
Мазмұны
• Кіріспе
• CASE технологиясы
• CASE құралдарының ең көп қолданыстағы
түрлері және олар туралы мәліметтер
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
CASE технологиялар күрделі программалық жүйелерді талдау, жобалау, жасау және
сүйемелдеу методологиялардың жиынтығы болып табылады. Олар өзара біріктірілген
автоматттандыру құралдар кешені көмегімен құрылымдық және обьектілік тұрғыларға
негізделеді.
CASE-құралдары (Computer Aided Software Engineering) талдау, талаптарды
қалыптастыру, қолданбаны және мәліметтер қорын жобалау, кодты генерациялау,
тестілеу, сапаны қамтамасыз ету, конфигурацияны және жобаны басқару сияқты
ақпараттық жүйелерді сүйемелдеу және құру үрдістерін қолдайтын программалар. Яғни,
CASE-құралдары жай мәліметтер қорын жобалау тапсырмаларын ғана емес, өте үлкен
көлемдегі тапсырмаларды шешуге мүмкіндік береді. Delphi жүйесі де CASE типіне
жатады, өйткені қолданбаны жүзеге асыруды автоматтандыруға мүмкіндік береді. CASE
жүйесін CASE-құралдар жиынтығы ретінде анықтауға болады.
CASE технологиясы
Кез-келген CASE технологиясы негізінен методология / әдіс / натация / құрал /
парадигмасы алынады. Методология қандай да бір тұрғының негізінде жасалып,
жұмыстың қадамдарын, қадамдардың орналасу тәртібін, сонымен қатар әдістер
міндеттері мен үйлестірілу ережелерін анықтайды. Әдіс қандай да бір мақсатқа жету,
яғни жұмыстың белгілі бір қадамын орындау тәсілін анықтайды. Натация деп
модельдердің қандай да бір класын сипаттау үшін қолданылатын таңбалар жүйесін
айтады. Натацияның графикалық және текстілік түрлері болады. Графикалық
натациялар графтар, диаграммалар, кестелер, схемалар түрінде сипаттайды, ал текстілік
натациялар модельдерді формальді және кәдімгі тілде сипаттайды. CASE технологияда
натациялар жобаланатын жүйенің деректер элементтерінің жасау кезеңдерінің
құрылымын сипаттау үшін қолданылады. Құралдар әдістерді жүзеге асыру үшін қажетті
құрал - жабдықтарды құрайды. Олар: графикалық жобаны жасау және жөндеу
құралдары, жобаны абстракция деңгейі иерархиясы түрінде ұйымдастыру құралдары.
Сонымен қатар түрлі деңгейлер компьютердің сәйкестігін тексеру құралдары.
CASE құралдарының ең көп қолданыстағы түрлері
және олар туралы мәліметтер
CASE-құралдар – Computer-Aided Software Engineering, - қолданылатын
техникалар мен бағдарламалық өнімді жасау үшін қолданылатын бағдарламалық
инженериялардың арнайы жиынтығы, сонымен қатар қателердің жоқтығын, жоғары
сапасын, сондай-ақ бағдарламалық жасақтаманың қарапайым техникалық қызмет
көрсетуін қамтамасыз етуге көмектеседі.
Қазақстанда бизнес-процесстерді модельдеу және анализдеу үшін келесі
модельдеу құралдары жеткілікті түрде кең қолданылады: MS Visio, Rational Rose,
AllFusion Process Modeler (BPWin) және AllFusion ERwin Data Modeler (ERWin), ARIS.
Шет елдерде, аталғандардан басқа, белсенді мына құралдар қолданылады: Silverrun,
Vantage Team Builder, S-Designor, CASE.Аналитик және тағы басқалары.
Microsoft Visio
Microsoft Visio 2016 – бизнес-процесстерді жоспарлауға,
жобалауға және басқаруға арналған. Бүгінгі таңда Microsoft Visio ең
көп таралған бизнес-модельдік бағдарламалық өнімдердің бірі болып
табылады және көптеген бизнес-сарапшылардың компьютерлерінде
орнатылған. Сонымен қатар Қазақстан және басқа да ТМД елдерінің
банктерінде, әртүрлі қаржымен айналысатын мекемелерінде көптеп
қолданылады.
MS Visio күрделі бизнес-
процесстерді құрастырушы
мамандар үшін ақпаратты
бейнелеу, зерттеу және
қарапайым адамдарға
түсінікті етіп көрсету үшін
диаграммалар мен әртүрлі
кестелерді қолданады. Дайын
үлгідегі кестелер шаблондар
және де мыңдаған
фигуралардың көмегімен
Visio арқылы жұмыс істеу өте
тиімді әрі ыңғайлы.
Microsoft Visio – әртүрлі диаграммалар мен схемаларды ұсынатын қуатты графикалық
құрал болып табылады. Оған қоса, оның көмегімен процесстің модельдерін жасауға және
күрделі деректерді ыңғайлы түрде көрсетуіңізге болады. Қарапайым интерфейс схемалар
мен диаграммалар құрылысын айтарлықтай жеңілдетеді. Бұл мүмкіндіктер процесстерді
модельдеуде бірнеше артықшылықтар береді.

Visio-ның негізгі артықшылықтары:

Схемаларды құрудың оңайлылығы. Процесстердің схемаларын әзірлеу арнайы
оқытуды қажет етпейді. Диаграммалар мен схемаларды салу қарапайым әрі түсінікте
интерфейсте орындалады;
Диаграммалар үлгілерінің болуы. Microsoft Visio-да өте көп әртүрлі
диаграммалардың дайын үлгілері бар, соның көмегімен бизнес процесстерді тез әрі тиімді
етіп жасауға болады;
Схемалардың басқа офис бағдарламалармен байланысы. Visio Microsoft Office
пакетінің құрамына кіргендіктен, Word , Excel , PowerPoint , Access сияқты
бағдарламалардағы құжаттар мен деректерді процесс схемасымен байланыстыруға болады;
Стандартты нотациялардың қолданылуы. Процесстер схемасын жасау үшін, басқа
CASE құралдарында (мысалы, ARIS, BPwin, ERwin, Rational Rose) қолданылатын
диаграммалар жиынтығы Visio бағдарламасында бар. Мысалы, eEPC, IDEF0, IDEF3, UML.
Олардың кейбіреулері үшін Visio диаграммаларды жасау дұрыстығын басқаруға мүмкіндік
береді.
Rational Rose
Rational Rose – Rational Software Corporation (АҚШ) фирмасының CASE-құралы –
бағдарламалық қамтамасыздандыруды зерттеу мен жобалауды автоматтандыруға
арналған. Rational Rose жұмысының негізі – бұл модельдің логикалық және физикалық
құрылымын, оның статикалық және динамикалық аспектілерін анықтайтын түрлі
диаграммалар мен спецификациялардың құрылысы. Өнімнің жұмысы унифицирленген
модельдеу тілі UML (Unified Modeling Language) негізделген. Тек Rational Rose жобалауға
қажетті барлық визуальды құралдар жиынтығына ие.
Rational Rose артықшылықтары:

Командалық жұмысты қолдауы. Бұл CASE құралы жобаның барлық
қатысушыларына қарапайым қолдауды жүзеге асырылған. Пайдаланушылар ортақ
үлгілермен өзара байланысын сақтай отырып, өздерінің жұмыс орындарын
өзгертпестен бірегей үлгілері мен орталарында жұмыс істей алады.
Моделдерді басқару. Барлық құрылған модельдерге өзгерістерді оңай енгізуге
болады. Бір үлгідегі өзгерістер автоматты түрде өзара байланысқан үлгілерде
көрсетіледі. Модельдерді басқару үшін нұсқалар мен конфигурацияны басқару
жүйелері қолданылады. Бұл бизнес процесстердің кез келген үлгілеріне өзгерістер
енгізуді жеңілдетеді.
Қатені бақылау. Rational Rose модельдеу кезінде пайда болатын қателерді
қадағалай алады. Бұл қателерді олардың тізбегі бойынша түзетуге және келесі
модельдеу деңгейіне көшіруге мүмкіндік береді.
Модельдерді құжаттау. Пайдаланушылар процесстік модельдер үшін қажетті
есептер мен құжаттарды жасай алады. Құжаттар пайдаланушы қажеттіліктеріне
сәйкес жасалынады және әртүрлі модельдерде қолданыла алады.
Конфигурацияны басқару. Пайдаланушылар интерфейс конфигурациясын
және бағдарламалардың бөліктерін өздерінің қажеттіліктеріне байланысты өзгерте
алады. Rational Rose графикалық пайдаланушы интерфейсін (GUI) пайдаланады, ол
арқылы ыңғайлы жұмыс үшін қажетті ортаны құра аласыз.
AllFusion Process Modeler (BPWin)
BPwin – IDEF0 методологиясымен жүзеге асыралатын CASE-құралы. Itd. Logic
Works компаниясында жасалған өнім. Өте дамыған құрал: бизнес-процесстерді
талдауға, құжаттауға және жақсартуға мүмкіндік береді. Бұл CASE құралы жүйелі
талдау жүргізуге мүмкіндік беретін функционалдық модельдеуді қолдайды. BPwin-де
жеке және аралас модельдерді жасай аласыз.
BPwin артықшылықтары:

Қарапайым графикалық интерфейс. Bpwin интерфесі пайдаланушыға қажетті
өзгерістерді енгізуге мүмкіндік береді және соның арқасында модельдеу процесін
жеңілтеді;

Қосымша ақпарат берілуі. UDP қасиеттерін пайдалану арқылы (пайдаланушы
конфигурациялау қасиеттері) процестер туралы қосымша ақпаратты жинап, оны
модельдерде көрсетуге және есептерге қосуға болады. Есептер жалпыға қол жетімді
Microsoft Word немесе Microsoft Excel форматтарында ұсынылуы мүмкін;

Модельдердің дұрыстығын тексеру. Кіріктірілген құралдардың есебінен BPwin қате
қосылымдарды және модель элементтерін ұсынуды бақылайды. Бұл модельдердің
сапасын жақсартады және басқа модельдеу құралдарымен интеграцияның
мүмкіндіктерін жақсартады;

Енгізілген есеп (отчет) генераторы. Осы генераторды пайдалану арқылы сіз қажетті
есептің шаблонын жасай аласыз және бұл шаблонды кез-келген BPwin модельдеріне
қолдануға болады. Есептер HTML, RTF, TXT, PDF форматында болуы мүмкін.
AllFusion ERwin
Data Modeler (ERWin)
ERwin - бұл IDEF1X методологиясын қолданатын CASE құралы. Сондай-ақ IE
метадологиясын қолдану мүмкіндігі бар.
IDEF1X негізінен АҚШ әскерінде қолдану үшін жасалған. Ол АҚШ-тың
мемлекеттік органдарында, қаржылық және өнеркәсіптік корпорацияларда кеңінен
пайдаланылады. IE (Information Engineering) методологиясын Мартин және
Финкельштейн әзірледі. Бұл негізінен көбіне өнеркәсіпте қолданылады.
ERwin артықшылықтары:

Пайдаланушылардың өзара әрекеттесу мүмкіндігі. ERwin ұйымдағы рөлдер
арасында ақпарат алмасудың әр түрлі нұсқаларын ұсынады. Веб-портал арқылы бизнес-
талдаушылар мен техникалық мамандар деректер моделіне оларға қолайлы және
түсінікті түрде қол жеткізе алады;
Элементтердің стандартты көріністері. ERwin-де деректер модельдерінің
элементтерін ұсынудың бірізділігін қамтамасыз ету үшін нысан атауларының
стандартталған көріністері, стандартталған деректер типтері және стандартты
модельдер үлгілері (анықтамалық модельдер) пайдаланылады;
Ашық архитектураны пайдалану. ERwin процесстерді модельдеу және
ақпараттық жүйелерді дамыту үшін басқа құралдармен интеграциялау үшін кең
мүмкіндіктер берілген (120-дан астам түрлі құралдар);
Үлкен деректер массивінің визуализациясы. Қуатты графикалық жүйе мен
навигация жүйесінің арқасында әртүрлі құрылымдардың деректер модельдерінің
графикалық көрінісін қамтамасыз ете алады;
Пайдаланушылардың репозиториймен бірлесіп жұмыс істеуі. Модельдермен
жұмыс істеу барысында тиімді өзара әрекеттесу үшін, ERwin нұсқаны автоматты
басқаруды, қол жеткізуді бақылауды және модельдердің өзгерісін қамтамасыз етеді.
ARIS
ARIS аспаптық ортасы кәсіпорынның қызметі туралы ақпаратты түсінікті етіп
және талдау жасауға жеңілірек болу үшін графикалық модельдер ретінде ұсынуға
мүмкіндік береді. Бұл құралды қолданып жасалған модельдер әртүрлі дәрежеде
кәсіпорындағы жағдайды көрсетеді. Сипаттама мәліметтерінің дәрежесі жасалып
жатқан жобаның мақсаттарына байланысты. Осы әдіске сәйкес салынған модельдер
кәсіпорындарды қайта ұйымдастыру туралы шешімдердің әр түрлі түрлерін талдау
және дамыту үшін, кәсіпорын қызметін қолдау үшін ақпараттық жүйені енгізу үшін
пайдаланылуы мүмкін.
ARIS артықшылықтары:

Жақсы дамыған графикалық интерфейс. Пайдаланушылар графикалық жүйені
пайдалана отырып модельдерді жасай алады. Веб-интерфейсті пайдалану мүмкіндігі
бар. Толық экран режимі және навигация жүйесі деректерді ыңғайлы түрде ұсынуға
мүмкіндік береді. Пайдаланушылар қажеттіліктеріне байланысты интерфейске
өзгерістер енгізуге болады;

Қуатты деректерді сақтауды қолдауы (репозиторий). ARIS деректер қоймасында
көптеген элементтер мен сипаттамалар бар. Бұл пайдаланушыларға деректерді сақтау
объектілерімен бірге жұмыс істеуін қамтамасыз етеді;

Басқа бағдарламалық өнімдермен интеграциялануы. ARIS X ML, XMI, WSDL,
XSD, XPDL, CADM (DoDAF), BPEL, BPML Export, Visio, txt және Excel сияқты
стандартты интерфейстерке процесстер модельдерін импорттауға мүмкіндік береді;

Модельдерді бөлімдерге бөлу. ARIS-те әр түрлі аспектілерді қолдану арқылы
модельдер мен олардың компонеттерін бөлімдерге бөлу мүмкіндігі бар;
Динамикалық модельдеу. Қосымша құралдар арқылы процесстің іс-әрекеттерін
дискретті орындауға болады. ARIS процесстің модельдеріндегі іс-әрекеттерді бақылау
және талдау үшін графикалық құралдарды ұсынады;

Есеп (отчет) генерациясы. Есептердің белгіленген жиынтығын қолдануға,
сондай-ақ есептерді пайдаланушылардың қажеттіліктеріне сәйкес баптауға мүмкіндік
беред3. Есептер MS WORD / EXCEL, Adobe PDF, HTML сияқты қолжетімді
форматтарда жасалуы мүмкін. Графикалық модельдер де ұсынылуы мүмкін. Олар
WMF, GIF, JPG және BMP сияқты қолжетімді форматтарда ұсынылады;

Бірнеше пайдаланушылардың бірге жұмыс істей алуы. ARIS бір немесе бірнеше
пайдаланушыларға бизнес процесстің модельдерімен жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
Пайдаланушылар әр түрлі географиялық аймақтарда бола алады.
Қорытынды
Қорыта айтқанда бұл жұмысты CASE-құралдардың біздің елімізде кеңінен
қолданылатын бес түрі толығырақ қарастырылды. Олардың ең айқын артықшылықтары
келесідей: Microsoft Visio - диаграммалар үлгілерінің болуы. Microsoft Visio-да өте көп
әртүрлі диаграммалардың дайын үлгілері бар, соның көмегімен бизнес процесстерді тез
әрі тиімді етіп жасауға болады; Rational Rose - қатені бақылау. Rational Rose модельдеу
кезінде пайда болатын қателерді қадағалай алады. Бұл қателерді олардың тізбегі бойынша
түзетуге және келесі модельдеу деңгейіне көшіруге мүмкіндік береді; Bpwin - енгізілген
есеп (отчет) генераторы. Осы генераторды пайдалану арқылы сіз қажетті есептің
шаблонын жасай аласыз және бұл шаблонды кез-келген BPwin модельдеріне қолдануға
болады. Есептер HTML, RTF, TXT, PDF форматында болуы мүмкін; Erwin - үлкен деректер
массивінің визуализациясы. Қуатты графикалық жүйе мен навигация жүйесінің арқасында
әртүрлі құрылымдардың деректер модельдерінің графикалық көрінісін қамтамасыз ете
алады; ARIS - модельдерді бөлімдерге бөлу. ARIS-те әр түрлі аспектілерді қолдану арқылы
модельдер мен олардың компонеттерін бөлімдерге бөлу мүмкіндігі бар;
Бүгінгі таңда CASE технологиясы өте маңызды рөл атқарады: бағдарламалық
қамтамасыз етуді дамытудың кең ауқымын қамтиды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
• Зиндер Е.З. Бизнес-реинжиниринг и технологии системного проектирования. Учебное пособие.
М., Центр Информационных Технологий, 2009.
• Калянов Г.Н. CASE. Структурный системный анализ (автоматизация и применение). М., "Лори",
2010.
• Марка Д.А., МакГоуэн К. Методология структурного анализа и проектирования. М.,
"МетаТехнология", 2013.
• Новоженов 2009.
• Панащук С.А. Разработка информационных систем с использованием CASE-системы Silverrun.
"СУБД", 2012, №3.
• Горчинская О.Ю. Designer/2000 - новое поколение CASE-продуктов фирмы ORACLE. "СУБД",
2011, №3.
• Горин С.В., Тандоев А.Ю. Применение CASE-средства Erwin 2.0 для информационного
моделирования в системах обработки данных. "СУБД", 2010, №3.
• Горин С.В., Тандоев А.Ю. CASE-средство S-Designor 4.2 для разработки структуры базы
данных. "СУБД", 20136, №1.
• Петров Ю.К. JAM - инструментальное средство разработки приложений в информационных
системах архитектуры "клиент/сервер", построенных на базе РСУБД. "СУБД", 2011, №3

Ұқсас жұмыстар
Қосымшаларды құру құралдары
Байланыс Әрекеті түрі
Оқушылар жағдаймен
Проблемалық талдау
Ата - анамен
Кейстер әдісінің оқу мақсаттары
«КОМПЬЮТЕРЛІК КУРС» АҚПАРАТТЫҚ ЖҮЙЕСІН ҚҰРУ
Тексеру және таңдау операторлары. Циклдық программалауға арналған командалар туралы ақпарат
Тексеру және таңдау операторлары. Циклдық программалауға арналған командалар
Цикл операторлары
Пәндер