Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының
Мемлекеттік рәміздері
“Біз Тәуелсіздігіміздің
нышандарын көздің
қарашығындай сақтауымыз
керек, қасиет тұтуымыз керек.
Еліміздің әрбір азаматы
Қазақстанның Туын,
Елтаңбасын, Әнұранын
ерекше құрметтеуге міндетті.
Өйткені олар – халқымыздың
мақтанышы, біздің ең киелі
құндылықтарымыз.”

Н.Назарбаев
Қазақстан Республикасының
мемлекеттік нышандары
Қазақстанда үш түрлі басы бүтін мемлекеттік
нышандар бар, олар елтаңба, ту, әнұран. Нышандар
бүгінгі ұрпақпен өмірден өткен ұрпақтың арасын
байланыстырушы, уақыттың үзілмес жігін
куәландырады. Олар халықтың ұлт ретінде бірігуін
көрсететін естеліктің куәгері. ХХ жүзжылдықтың
аяғында тарих сахынасында Қазақстан
мемлекеттік тәуелсіздігін қалыптастырды. Осы
шақта жаңа ресми нышандарды әзірлеу ерекше
маңызды болды.
1992жылы 4 маусымда Қазақстан
Республикасының Жоғары кеңесі мемлекеттік
рәміздерді қабылдады
Менің
Менің Қазақстаным
Қазақстаным
Сөзін
Сөзін жазғандар:
жазғандар: Нұрсұлтан
Нұрсұлтан Назарбаев
Назарбаев
Жұмекен
Жұмекен Нәжімеденов
Нәжімеденов
Әні:
Әні: Шәмші
Шәмші Қалдаяқов
Қалдаяқов
Алтын
Алтын күн
күн аспаны,
аспаны,
Алтын
Алтын дән
дән даласы,
даласы,
Ерліктің
Ерліктің дастаны
дастаны ––
Еліме қарашы
Еліме қарашы
Ежелден
Ежелден ерер деген,
деген,
Данқымыз
Данқымыз шықты
шықты ғой!
ғой!
Намысын бермеген,
Намысын бермеген,
Қазағым мықты
Қазағым мықты ғой! ғой!
Қайырмасы:
Қайырмасы:
Менің
Менің елім,
елім, менің
менің жерім,
жерім,
Гүлің
Гүлің болып
болып егілемін.
егілемін.
Жырың
Жырың болып
болып төгілемін,
төгілемін, елім!
елім!
Туған
Туған жерім
жерім менің
менің --
Қазақстаным!
Қазақстаным!
Ұрпаққа
Ұрпаққа жолжол ашқан,
ашқан,
Кең
Кең байтақ
байтақ жерім
жерім бар.
бар.
Бірлігі жарасқан,
Бірлігі жарасқан,
Тәуелсіз елім бар.
Тәуелсіз елім бар.
Қарсы
Қарсы алған
алған уақытты,
уақытты,
Мәңгілік
Мәңгілік досындай.
досындай.
Біздің
Біздің ел
ел бақытты,Біздің
бақытты,Біздің ел ел осындай!
осындай!

ҚР Конституциясы 1995 жылы 30 - тамызда референдумда қабылданды.
9 - бөлім, 98 - баптан тұрады. 9 - бабында ҚР мемлекеттік рәміздері -
Туы, Елтаңбасы, Әнұранның сипаттамасы және ресми пайдалану
тәртібі конституциялық заңмен бекітілген. 34 - бапта әркім
республиканың мемлекеттік рәміздерін құрметтеуге міндетті екені
айтылады.
Мемлекеттік рәміздер- халқымыздың рухын, ұлттық
салт- санасын, қаһармандығы мен даналығын,
болашаққа үмітін, арман- тілегін жеткізетін, еліміздің
өткені, бүгіні мен келешегі арасындағы
сабақтастықтың жарық бейнесіне айналған ерекше
құнды белгілер.
Н.Ә.Назарбаев
Мемлекеттік ту ортасында
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк туы

32 сәуле тараған күн
бейнеленген, күннің астында
қалықтаған дала қыраны бар
көгілдір түсті тікбұрышты
кездеме. Ағаш сабына
бекiтiлген тұста ұлттық
оюлармен кестеленген тiк
жолақ өрнектелген. Күн, арай,
қыран және ою-өрнек —
алтын түстi. Тудың енi
ұзындығының жартысына
тең: 1:2.
Шакен Ниязбеков
– Қазақстан Мемлекеттік Туының
авторы және суретші. Ол 1938
жылы 12 қазанда Тараз қаласында
өмірге келген. Шакен Ниязбеков
анасы жағынан кеңес одағының
батыры Бауыржан Момушылының
туысы, сонымен қатар арғы ата-
бабалары Төле би болған екен. Ол 10
жасында ата-анасынан, апасынан
айрылған. Мектепті бітіргеннен
кейін Ленинградтағы В.И.Мухин
атындағы жоғарғы сурет-өнеркәсіп
училищесін бітірген. Студент болып
жүрген кезінен-ақ ол Эрмитаждағы,
Петродворец-тегі Исаакиев соборын
қайта өндеу жұмыстарына қатысқан.
Ол өзінің басты ұстазы суретші
Әбілхан Қастеев деп есептейді.
Бiрыңғай көк-көгiлдiр түс төбедегi
бұлтсыз ашық аспанның биiк күмбезiн
елестетедi және Қазақстан
халқының бiрлiк, ынтымақ жолына
адалдығын аңғартады. Бұлтсыз көк
аспан барлық халықтарда әрқашан да
бейбiтшiлiктiң, тыныштық пен
жақсылықтың нышаны болған. Нұрға
малынған алтын күн тыныштық пен
байлықты бейнелейдi. Күн — қозғалыс, даму,
өсiп-өркендеудiң және өмiрдiң белгiсi. Күн —
уақыт, замана бейнесi. Қанатын жайған
қыран құс — бар нәрсенiң бастауындай,
билiк, айбындылық бейнесi. Ұлан-байтақ
кеңiстiкте қалықтаған қыран Қазақстан
Республикасының еркiндiк сүйгiш асқақ
рухын, қазақ халқының жан-дүниесiнiң
кеңдiгiн паш етедi.
Қазақстан Республикасының
Мемлекеттік елтаңбасы
Рәмiздiк тұрғыдан Қазақстан
Республикасының мемлекеттік
елтаңбаның негiзi — шаңырақ. Ол —
елтаңбаның жүрегi. Шаңырақ —
мемлекеттiң түп-негiзi — отбасының
бейнесi.
Шаңырақ — Күн шеңберi. Айналған Күн шеңберiнiң
қозғалыстағы суретi iспеттi, Шаңырақ — киiз үйдiң күмбезi
көшпелi түркiлер үшiн үйдiң, ошақтың, отбасының бейнесi.
Түндік — таза көк аспанын бейнелейді. Үш-санды айқыш-ұйқыш
келген күлдреуіштер қазақтың үш жүздін бірлігі бекемдігін
көрсетеді.
Шаңырақтан шыққан уықтар күн арайларын еске салады.
Бес бұрышты жұлдыз елтаңбаның тәжi iспеттi. Әрбiр адамның жол
нұсқайтын жарық жұлдызы бар.
Тұлпар — дала дүлдiлi, ер-азаматтың сәйгүлiгi, желдей
ескен жүйрiк аты, жеңiске деген жасымас жiгердiң,
қажымас қайраттың, мұқалмас қажырдың, тәуелсiздiкке,
бостандыққа ұмтылған құлшыныстың бейнесi. Қанатты
тұлпар — қазақ поэзиясындағы кең тараған бейне. Ол
ұшқыр арманның, самғаған таңғажайып жасампаздық
қиялдың, талмас талаптың, асыл мұраттың, жақсылыққа
құштарлықтың кейпi. Қанатты тұлпар Уақыт пен
Кеңiстiктi бiрiктiредi. Ол өлмес өмiрдiң бейнесi. Бiр
шаңырақтың астында тату-тәттi өмiр сүретiн Қазақстан
халқының өсiп-өркендеуiн, рухани байлығын, сан сырлы,
алуан қырлы бет-бейнесiн паш етедi.
Төменде таспа белдігінде ірі әріппен
«ҚАЗАҚСТАН» деген жазуы бар.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтанбасының
авторлары — Ж.Мәлiбеков пен Ш.Уәлиханов
Мәлібеков Жандарбек Мәлібекұлы – ҚР-ның
Мемлекеттік Елтаңбасының авторы,
Өзбекстанның еңбегі сіңген архитекторы.
Ол 1942 жылы 24 наурызда Қызылорда
облысы Жаңақорған ауданы, Екпінді ауылында
дүниеге келген. Ол Ташкенттегі архитектуралық
Политехникалық институтты бітірген.
Өзбекстаның ғылыми – зерттеу институты
өнеркәсібінің және қала кұрылысының басты
жобасының архитекторы. Қазір Астана
қаласында тұрады
Уалиханов Шота-Аман Ыдырысұлы
Қазақстан Республикасының Мем-лекеттік
Елтанбасының авторы. Қазақстанға еңбегі сіңген
архитек-тор, Қазақстан Республикалық
Мемлекеттік сыйлығың лауреаты. Ол 1932 жылы
26 сәуірде қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы
Айыр-тау ауданы, Сырымбет ауылында дүниеге
келген. Қазіргі уақытта Мемлекеттік тарихи
мәдени ескерткіштерді қорғау қоғамының
бастығы.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МЕМЛЕКЕТТІК
ӘНҰРАНЫ
Менің
Менің Қазақстаным
Қазақстаным
Сөзін
Сөзін жазғандар:
жазғандар: Нұрсұлтан
Нұрсұлтан Назарбаев
Назарбаев
Жұмекен
Жұмекен Нәжімеденов
Нәжімеденов
Әні:
Әні: Шәмші
Шәмші Қалдаяқов
Қалдаяқов
Алтын
Алтын күн
күн аспаны,
аспаны,
Алтын
Алтын дән
дән даласы,
даласы,
Ерліктің
Ерліктің дастаны ––
дастаны
Еліме
Еліме қарашы
қарашы
Ежелден
Ежелден ерер деген,
деген,
Данқымыз
Данқымыз шықты
шықты ғой!
ғой!
Намысын
Қазағым
бермеген,
Намысын бермеген,
Қазағым мықты
мықты ғой!
ғой!
сөзі: Ж.Нәжімеденов, Н.Назарбаев,
Менің
Қайырмасы:
Қайырмасы: әні: Ш.Қалдаяқовты
Менің елім, менің
елім, менің жерім,
жерім,
Гүлің
Гүлің болып
болып егілемін.
егілемін.
Жырың
Жырың болып
болып төгілемін,
төгілемін, елім!
елім!
Туған жерім менің
Туған жерім менің - -
Қазақстаным!
Қазақстаным!
Ұрпаққа
Ұрпаққа жол ашқан,
жол ашқан,
Кең
Кең байтақ
байтақ жерім
жерім бар.
бар.
Бірлігі жарасқан,
Бірлігі жарасқан,
Тәуелсіз
Тәуелсіз елім
елім бар.
бар.
Қарсы алған уақытты,
Қарсы алған уақытты,
Мәңгілік
Мәңгілік досындай.
досындай.
Біздің
Біздің ел
ел бақытты,Біздің
бақытты,Біздің ел ел осындай!
осындай!
1943 жылы Қазақ КСР-ның алғашқы
Мемлекеттік Әнұранын жасауға байқау
жарияланған болатын. Соңғы нұсқасы
ретінде Мұқан Төлебаев,
Евгений Григорьевич Брусиловский мен
Латиф Абдулхайұлы Хамидидің әуеніне
жазылған Ә. Тәжібаевтың, Қ.
Мұқамедханов, Ғ. Мүсіреповтың мәтіні
қабылданды. Кейбір деректер бойынша сол
әнұран мәтінінің толыққанды авторы Қ.
Мұхамедханов болып табылады, ал басқа
авторлардың үлесі мәтін басындағы «ер
қазақ»-тан «біз қазақ»-қа ауыстыруымен
шектеледі.Әнұран 1945 жылы бекітілді.
Кеңестік дәуірдегі әнұранының сөзі
1992-2006 жылдардағы Қазақстан
Республикасының әнұраны
Тәуелсіздік алғаннан кейін қазақтардың
бірнеше ұрпақтарының көпғасырлық арманы -
азаттық пен зайырлылықты бейнелейтін жаңа
әнұранын әзірлеу қажеттігі туындады.
Соған байланысты 1992 жылы республика
әнұранының мәтіні мен әніне конкурс
жарияланды. Комиссия іріктеуіне барлығы 750
жоба келіп түсті. Конкурста төрт ақынның:
Мұзафар Әлімбаев, Қадыр Мырза Әлі,
Тұманбай Молдағалиев және ақын Жадыра
Дәрібаеваның бірлесіп жазған мәтіні жеңіске
жетті. Әнұран әні сол күйінде қалдырылды,
алғашқы авторлары Мұқан Төлебаев,
Евгений Брусиловский және Латиф Хамиди еді.
ҚР Президентінің 2006 жылғы 7 қаңтарында
Конституциялық заң күші бар Жарлығымен
мемлекеттік рәміз – Әнұранның мәтіні мен
оны ресми пайдаланудың рет жөні бекітілді.
Сөзін жазғандар: Жұмекен Нәжімеденов,
Нұрсұлтан Назарбаев. Музыкасын
жазған Шәмші Қалдаяқов. Әнұранның
әуенінен Отанға деген сүйіспеншілік,
Атамекенге деген шексіз берілгендік
аңғарылса, сөзінен жан – дүниемізді танытар
ұлттық қасиетіміз бен бейбіт пейіліміз, досқа
ашық құшағымыз, еркіндікке құштар кең
көңіліміз жақсы көрініс тапқан. Мемлекеттер
басшыларының ресми кездесулері
Әнұранның орындалуымен ашылады.
Жұмекен Нәжімеденов – ҚР-ның
Мемлекеттік әнұранының авторы. «Менің
Қазақстаным» өлеңінің сөзін ол 21 жасында
жазған екен.
Ол 1935жылы 28 қарашада қазіргі Атырау
облысы, Құманғазы ауданында Қошалақ
жерінде өмірге келген. Ол атасы Нәжімеден
Стамгазиевтің қолында өскен. Сөз өнеріне
сүйіспеншілігін, Отанның тарихын және
Қазақ елінің салт-дәстүрін біліп өсуге жеке
адам болып қалыптасуына атасының әсері
мол болған. Жұмекен Нәжімеденов
Қазақстан Мемлекеттік консерваторияда
оқыған. Кейінірек «Жазушы» баспасында
редактор болып, «Лениншіл жас» газетінің
бөлім меңгерушісі, «Қазақстан» жазушылар
одағының әдеби кеңесшісі, Мемлекеттік
баспа комитетінің редакторы, «Мектеп»
баспасының меңгерушішісі болып істеген .
48 жасқа алты күн қалғанда 1983 жылы 22
қарашада қайтыс болған.
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев
1940 ж. шілденің 6 Алматы облысы
Қаскелең ауданы Шамалған ауылында дүниеге
келген.
1967 ж. Қарағанды металлургия комбинаты
жанындағы жоғары техникалық оқы орнын
бітірді. Экономика ғылымдарының докторы.
Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым
академиясының, Халықаралық инженерлік
академияның, Ресей Федерациясы әлеуметтік
ғылымдар академиясының академигі. Әл-
Фараби атындағы Қазақ мемлекеттік ұлттық
университетінің құрметті профессоры. Беларус
ғылым академиясының құрметті мүшесі. М.В.
Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік
университетінің құрметті профессоры.
Кезінде Жұмекен Нәжімеденов жазған ән сөзіне Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтің
бастамасымен кейбір түзетулер еңгізілді. Елбасының ұсынысы бойынша
біріншіден, әнұранның мәтінінде ғасырлар бойы тәуелсіздік үшін күрескен
бабалар ерлігі көрініс тапты. Екіншіден, мәтінде асыл мұрамыз – еліміздің
кеңбайтақтығы, үшіншіден, жер мен ел байлығы біздің ұрпақтарымыздың
болашағына айқын жол ашатыны көрініс тапқан. Ең бастысы – тәуелсіздігіміздің
алтын діңгегі – ел бірлігі баса айтылған.
Шәмші Қалдаяқов (1930-1992)
композитор. ҚР Мемелекеттік әнұраны
әнінің авторы.
Ол 1930 жылы 15 тамызда Оңтүстік
Қазақстан облысы, Қызылқұм
ауданында дүниеге келген. 1956-62
жылдары Алматы консерваториясында
оқыған.
Ш. Қалдаяқов көптеген жастар жайлы
лирикалық өлеңдердің авторы.
Композитордың твочествосында 3000
астам өлең бар. Сол өлеңдерін
Қазақстанның белгілі әншілері
Б.Төлегенова, Р. Рымбаева,
Н.Нүсіпжанов т.б. орындап жүр. «Менің
Қазақстаным» әні оның
творчествосындағы маржаны деп
есептеледі.Осы әні ең алғаш рет 2006
жылы қаңтар айында Ақордада
Н.Назарбаев президенттік қызметіне
кіріскенде салтанатты түрде
орындалды. Алматының орталық
концерт залы және бір көшесі
композитордың есімімен аталады.
• «Мемлекеттік рәміздер – бұл біздің
мемлекетіміздің,
біздің егемендігіміздің берік
негізінің бірі.
Олар Тәуелсіздіктің қасиетті
біріктіруші образын білдіреді».

Нұрсұлтан Назарбаев
НАЗАРЛАРЫҢЫЗ
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті кім

Ұлт - азаттық көтеріліс жылдары

Еліміздің мемлекеттік рәміздері

Қазақстан Республикасының рәміздері

Мемлекет және заң

Мәдениеттің белгілер әлемі типологиясы

Ваш логотип или название

Елтаңбаның авторлары

Алматы облысының әкімшілік орталығы - Талдықорған қаласы

Қазақстан - әлем назарында

Пәндер