Шетел тілдерін оқытудың психолингвистикалық мәселелері




Презентация қосу
Тақырып №3. Шетел тілдерін
оқытудың психолингвистикалық
мәселелері.

1. Психолингвистиканың
сипаттамасы.
2. Психолингвистика саласында
қарастырылатын теориялар.
I.
Психолингвистика
анықтамасы.

Психолингвистика- сөйлеудің
пайда болуын, оны қабылдауды және
сөйлеуді қалыптастыруды зерттейтін
ғылым саласы.
Психолингвистика- тіл мен
сөйлеудің психологиялық мәселелерін
қарастыратын сала.
Осы саланың пайда болуына себепші
болған Вильгельм фон Гумбольд (сөйлеу іс-
әрекеті, қоғам мен адам арасындағы тіл
арқылы түсіну мәселелері ).
1946ж Н.Пронко бірінші рет
психолингвистика термині жәйлі айтып
кеткен.
1953ж АҚШ (США) психолингвистика
терминіне тоқталып кеткен:
психологтар: Дж.Кэрролл,Чарлз Озгуд
лингвисттер: Томас Себиок
1954ж Чарлз Озгуд
психолингвистиканың негізін қалаушы
және келесі анықтама берді:

Психолингвистика- - сөйлеп тұрған
адамның дыбыстарын коддтай және
оны тыңдаушыға белгі ретінде
жеткізілетін ғылым саласы.
Отандық зерттеушілер: Психолингвистиканың
пайда болуына себепші болған Л.В. Щерба
(тіл жүйесі).

А.А. Леонтьев психолингвистиканың
негізін қалаушы (сөйлеу іс-әрекетінің
теориясы).
Психолингвистика -бұл тілдік
жүйе мен тілдік қаблеттін
бірлігін зерттейтін ғылым
саласы.
Психолингвистика объктісі- сөйлеу
оқиғалары мен сөйлеу жағдайының
жиынтығы.

Психолингвистика пәні- тұлғаның сөйлеу іс-
әрекетінің қызметі мен құрлымына сәйкес
болуы немесе тіл белгілерінің жүйесін
зерттеу.
Психолингвистика мақсаты- сөйлеу іс-
әрекетінің зерттеу және оны қабілетпен
байланыстыру.
Психолингвистика міндеттері:
тілдік іс-әрекет ерекшеліктерін зерттеу.
тілдер арасындағы тілдік белгілердің
айырмашылықтары мен бірліктерін анықтау.
қабылданған мәліметке талдау жүргізу.
II.
1. 1989 Вилем Левелт «сөйлеудін
өндірісті моделі»

I.Концептуалдау- айтылатын мәліметтің алдын ала
талдануы, жүйеленуі, реттелуі. Ал осыны жеткізуші
концептуализатор.
Мәліметті өндіруші және оны жеткізуші адам
ақпараттын келесі түрлерін білгені жөн:
рәсімдік білім (егер,онда)
заңдық білім ( ненің мағынасы неде)
сәттік білім (нақты жағдай, адамдар)
II.Қалыптастырушы- концептуалды құрлымды
тілдік құрлымға айналдыру.
Лемма- сөздің лексикалық жағының дыбысталмаған бөлігі
(дыбысталған мәліметпен, морфологиядан басқасы).
III.Фонология- мәліметті дыбыстау.(дыбыстауды
өндіруші сыртқы сөйлеу)
2. Л.В. Щерба (тіл жүйесі
теориясы).
Тіл жүйесі:
Сөйлеу іс-әрекеті- сөйлеу және
түсіну процессі.
Тілдік жүйе- сөздік және
грамматика
Тілдік материал- нақты жағдайда
айтылатын және түсінетін мәлімет
жиынтығы.

Ұқсас жұмыстар
ШЕТЕЛ ТІЛДЕРІН ОҚЫТУ ПСИХОЛОГИЯСЫ
Психолингвистика тарихы
Мектептанудың негізгі мәселелері
Шетел тілдерін оқыту психологиясы туралы
Шетел тілін оқыту әдістемесінің басқа ғылымдармен байланысы
СТАТИСТИКА
Тіл мәдениетін жетілдіру
Мәскеу психиатриялық клиникасына сәйкес прогрессивті паралич
Когнитивтік лингвистика ғылымының лингвистика ғылымының басқа салаларымен байланысы
Бастауыш сыныптарда қазақ тілі пәнінен мазмұнды суреттермен жұмыс
Пәндер