Арменияның геосаяси орны, экономикалық даму ерекшеліктері және Қазақстанмен қарым-қатынастары

Армения Республикасы

Ел солтүстігі мен батысында Грузиямен, шығысында және оңтүстік-шығысында Әзірбайжанмен, ал батысы мен оңтүстігінде Түркиямен шектеседі. Армения теңізге тікелей шыға алмайды, ал көрші мемлекеттермен шекаралары Кіші Кавказдың асу бермес қиын тау жоталары арқылы өтеді.

Ел шебінің басым бөлігін Түркиямен және Әзірбайжанмен шекаралары құрайды, сол себепті тарихи кезеңдерде бұл елдермен шекара жанжалы жиі туындаған болатын. Осының бәрі Арменияның географиялық және геосаяси жағдайына өзіндік ықпал етеді.

Армения - қызғылықты оқиғаларға бай тарихы бар ежелгі мемлекет. Әлемдегі көне этностардың бірі болып саналатын армян халқы Армян таулы қыратын біздің заманымыздан әлдеқайда бұрын мекен еткен болатын.

1922 жылы Армения Грузия және Әзірбайжанмен бірге Кавказ сырты Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасының құрамына енді.

Астанасы - Кишинев қаласының көрікті жерлері

1936 жылы КСРО құрамына одақтық республика ретінде кірді. Қазіргі кезде Армения БҰҰ, ТМД мүшесі болып табылады. Республика өз тәуелсіздігін 1991 жылдың 23 қыркүйегінде жариялады.

Бұл шағын елдің табиғат жағдайлары өте алуан түрлі. Ел аумағының 9/10 бөлігі теңіз деңгейінен 1000 м биіктікте орналасқан, мұның өзі жер қорын шаруашылық мақсатта пайдалануды қиындатады.

Егін шаруашылығы

. Жайылымдық мал шаруашылығы кең қанат жайған. Тауларда бидай мен арпа өсіріледі. Жалпы алғанда, жыртылатын жерлер ауыл шаруашылығы жерлерінід 2/5 бөлігін құрайды.

Өнеркәсіп үлесіне ЖІӨ-нің 34%-ы тиесілі. Өнеркәсіп құрылымында машина жасау басым, әсіресе прибор және станок, радиотехника мен электроника жасау жақсы дамыған. Өнеркәсіптің байырғы салаларының бірі - жергілікті шикізат көзіне негізделген түсті металлургия.

Қазақстанмен байланысы

1992 жылғы 27 тамызда Қазақстан Республикасы мен Армения Республикасының арасында дипломатиялық қатынастар орнатылды.

1992 жылдан Қазақстанда Армения Республикасының елшілігі ашылды.

Саяси қатынастар

Қазақстан мен Армения екі жақты қатынастары достық және өзара тиімді ынтымақтастық негізінде дамып келеді.

Армения Республикасының Президенті Р. Кочаряннің Қазақстанға ресми сапары (1999 ж. 1-2 қыркүйек) барысында Қазақстан Республикасы мен Армян Республикасы арасындағы негізгі қатынастар туралы Шартқа (1993 ж 19 қаңтар) және Қазаққстан Республикасы мен Армения Республикасы арасындағы достық пен ынтымақтастық туралы Шартқа қол қойылды.

2001 жылғы 23-24 мамырда ҚР Президенті Н. Назарбаевтың Армения Республикасына бірінші ресми сапары барысында өзара тиімді сауда-экономикалық ынтымақтастықты дамыту жолдары айқындалды.

2006 жылғы 1 шілдеде Армения Сыртқы істер министрі В. Осканянның елімізге ресми сапары болды. Сапар барысында ҚР Сыртқы істер министрі Қ. Тоқаевпен болған кездесуде дипломаттар халықаралық қатынастың негізгі мәселелерін және екі жақты қарым-қатынастарды талқылады.

Жайылымдық мал шаруашылығы кең қанат жайған.

Қазақстаннан Арменияға бидай, мұнай және оның өнімдері экспортталады.

Армениядан Қазақстанға алкогольдік және алкоголь емес сусындар, химия өнімдері, машиналар және құралғылар импортталады.

Сауда айналымының деңгейі төмен болуының бірден бір себебі - үшінші елден жүк тасымалдау тарифтері жоғары болып отыр. Екінші мәселе, армян-әзербайжан жанжалының шешілмеуі себепті Арменияның Әзербайжан мен Түркия тарапынан көліктік блокадада қалып қоюында.