Дыбыс

Презентация қосу

Тербеліс жиілігі 16 Гц – тен 20000 Гц – ке
дейінгі механикалық толқындардан әсерін
тудырады. Сондықтан мұндай толқындарды
дыбыс толқындары
немесе акустикалық дыбыстар деп атайды.
Жиілігі 20000 Гц – тен жоғары толқындар –
ультрадыбыстар,
16 Гц – тен төмені – инфрадыбыстар
деп аталады.
Бұл дыбыстар адам құлағы қабылдамайды.
Денелердің тербеліс дыбыс туындауының себеркері
болып табылады, алайда көп ретте мұндай тербелістер
көзге елеусіз болуы мүмкін. Бұған, мысалы,
домбыраның дыбыс шығарып тұрған шегіне қолымызды
сәл ғана жеткізіп көз жеткізуге болады (1 - сурет).
Егер ішекті қаттырақ бассақ, онда дыбыс көзінің
тербелісі тоқтағандықтан, дыбыс шықпайды.
Осындай
сиреу мен
тығыздалу
аймағы
дауыс
желбезегі
тудыратын
тербелістер
бағытында
тарайды
Дыбыс ауада баяуырақ
таралады. Сондықтанда
найзағай жарқылынан
кейін күннің күркіреуі
жайырақ естіледі.
Найзағай жарқылы мен
күннің куркіреуі бір
мезгілде болады. Жарық
аса зор 300000 км/с
жылдамдықпен
таралатындықтан,
найзағай жарқылын біз
сол мезетте – ақ көреміз
дыбыс Тонның тембр
қаттылығы биіктігі
Камертон – доға тәрізді қысқа сапталған
металл таяқша, оның көмегімен
музыкалық дыбыс алуға болады.
Камертонды таяқшамен қаттырақ ұрсақ,
ол соғұрлым
қаттырақ дыбыс шығарады және камертонның
тармақтары едәуір үлкендеу амплитудамен
тербелетін болады (5, а -сурет).
Камертонды ақырынырақ ұру,
амплитудасы кіші тербеліс тудырады (5, ә - сурет),
бұл кезде бәсең дыбыс шығады.
Сұрақтары:

1. Дыбыстың сипаттамаларының бірі
2. Дыбыстың қаттылығын неге байланысты болатынын
анықтау үшін .... пайдаланамыз.
3. Жиілігі 20000 Гц – тен жоғары толқындар – ...
4. Дыбыстың сипаттамаларының бірі
5. 16 Гц – тен төмені – ... деп аталады
6. Камертондардың немесе басқа да гармониялық
тербеліс жасайтын
денелердің шығаратын дыбыстары қандай дыбыстар деп
аталады.
7.... құбылысы музыкалық аспаптардың (рояль,
домбыра, гитара, қобыз, сыбызғы т.б.)
дыбысын күшейту үшін кеңінен қолданылады.
Жауаптары:

1.Қаттылығы
2.камертон
3.Ультрадыбыстар
4. тембр
5.Инфрадыбыстар
6. Музыкалық
7. Резонанс
Көп
білдіңдер
ме?
Жарайсыңдар!

Ұқсас жұмыстар

Дыбыстың биіктігі

Дыбыстың таралу - Әртүрлі ортадағы дыбыс себептерін білу

Дыбыс. Дыбыс сипаттамалары

Акустикалық (дыбыс жұтқыш жəне дыбыс өткізбейтін) материалдар

Дыбыс биіктігі

Дыбысты оқшаулау

Дыбыс. Дыбыстың сипаттамалары

Дыбыспен жұмыс істеуге арналған бағдарламалар

Шуды сипаттайтын шама, айырмашылығы

ӨНДІРІСТІК ШУДАН ҚОРҒАНУ

Пәндер