Паскаль тілінде мәтіндік ақпараттарды өндеу



Сабақтың тақырыбы:
Паскаль тілінде мәтіндік ақпараттарды өңдеу
Сабақты дайындаған: ОҚО, Түркістан қаласы, “Нұртас” ауылының “Аманкелді” жалпы орта мектебінің Информатика пәнінің мұғалімі Набиға Спатай.

Білім беру: Мәтіндік ақпараттарды өңдеу амалдарын түсіндіру, LENGTH(жол ұзындығы), CONCAT(қосу), POS(орынды анықтау), COPY(қию) функциялары туралы мағұлмат беру;
Дамытушылық: Паскаль тілінде бағдарлама құру дағдыларын қалыптастыру;
Тәрбиелік: Өз бетімен ізденуге, ұжымдық қарым - қатынасқа, еңбекқорлыққа, ынталылыққа тәрбиелеу.
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:

Үй тапсырмасын сұрау

Сұрақтарға жауап беріңдер!
4

Программа дегеніміз не?

Программа денесі қандай
болады?

Шығару, енгізу операторлары
қалай айтылады?

4
Төмендегі әрекеттер нені білдіреді?




Біз үйренетін
жаңа ұғымдар

1. LENGTH(S) -(лэнкс) - S жолдық шамасының ұзындығын анықтайды
( символ саны + бос орын ) . Нәтижесі - бүтін сан.
2. CONCAT(S1, S2) -(конкат) - S1 и S2 жолдық және символдық шамаларды тіркеп жазады (жапсыру) . + таңбасы арқылы да жазуға болады, мысалы: S:=‘Мек'+‘теп' Нәтижесі - жолдық шама ‘Мектеп’.
3. POS(A, S) -(позишэн) - символдың тұрған орнын анықтайды
A символының S жолындағы орнын.
Нәтижесі - сан, мысалы pos(‘к', ‘мектеп') =3.
4. COPY(S, P, D) -(копи) - S жолдық шамасында Р орнынан бастап D символды қиып алады. Нәтижесі - жол және бір символ.

Б
і
з
д
і
ң
м
е
к
т
е
п
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

тор
Мон
и

Т
ы
ш
қ
а
н
1
2
3
Ш әріпі 3 орында

т
т
е
р
е
Ин
н

Программа құрамында мәтіндік ақпарат болуын хабарлау
Program mysal;
Var a: string;
Begin
. . .
End.
Бұл үзіндіден не көруге болады?
Бұл үзіндіден жолдық типтегі (string)
а айнымалысы бар екенін көреміз.

Тапсырма: Пернетақтадан енгізілген сөздің ұзындығын анықтайтын программа құр.
Шешуі:
Program yzindik;
Uses crt;
var a: string;
begin
Clrscr;
Readln(a) ;
writeln(length(a) ) ;
end.
Жауабы:
Мысалы Pascal сөзі болса нәтиже 6 -ға тең
Жолдың ұзындығын анықтау

Тапсырма: “Перне” және “тақта” сөздерінен “Пернетақта” сөзін құрастыратын программа жаз.
Шешуі:
Program tirkey;
Uses crt;
var a, b: string;
Begin
Clrscr;
a:=‘перне’;
b:=‘тақта’;
writeln(a+b) ;
end.
Жауабы:
«пернетақта»
Тіркестіру

Тапсырма: Пернетақтадан енгізілген сөздегі “р” әрпінің тұрған орнын анықта.
Шешуі:
Program oryn;
Uses crt;
var a: string;
y:integer;
begin
Clrscr;
Readln(a) ;
Writeln(a) ;
y:=pos(‘p', a) ;
writeln(y) ;
End.
Жауабы:
Мысалы: sport сөзі болса нәтиже 2 болады
Символдың орнын анықтау

Тапсырма: “Информация” сөзінен әріптерді қию арқылы “форма” сөзін шығар.
Шешуі:
Program kiy;
Uses crt;
var a: string;
Begin
Clrscr;
a:=‘информация’;
writeln(copy(a, 3, 5) ) ;
end.
Жауабы:
«форма»
Қиып алу

Практикалық
тапсырмаларды орындау

Уақытыңды бос өткізбе! Тапсырманы орында!

Program Mysal1; Uses crt;
var a, b, c: string;
Begin
clrscr;
a:=‘ mektep';
b:=' okushisi';
c:=a+b;
writeln(c) ;
End.

Mektep okushisi

Program MYSAL2;
Uses crt;
var b: string; y: integer;
Begin
clrscr; b:=‘informatika';
y:=length(b) ;
writeln(‘jol yzindigi =', y) ;
End.

jol yzindigi=11

Program Misal3; Uses crt;
var a: string;
y: integer;
Begin
clrscr;
a:=‘informatika';
writeln(a) ;
y:=pos(‘r', a) ;
writeln(‘r arpi ', y, ' orinda') ;
End.

Informatika r aripi 5 orinda

Program Misal4;
Uses crt;
var a, b: string;
Begin
clrscr;
a:=‘informatika';
b:=copy(a, 3, 5) ;
writeln(a) ;
writeln(b) ;
End.

Informatika forma

Сабақты қорытындылау
Тест сұрақтары
келесі

D:айнымалы
Сұрақ 1:
Length функциясы
нені анықтайды?
А: программа
аты;
С:қиып алу;
B: жол ұзындығы;

D: көшіру
Сұрақ 2:
Copy функциясы
нені анықтайды?
А:мәтін бөлігі;
B: тіркеу;
С:қиып алу;

Сұрақ 3:
Жолдық типті
хабарлайды:
B: real;
С: integer;
D: const
А:string;

Сұрақ 4:
Pos нені анықтайды?
А:сипаттау
бөлімі;
B: символдың
аты;
D: санау жүйесі
С: символдың
орны;

Сұрақ 5:
а:=‘айнымалы’;
length(a) - ның
мәні қандай?
А:9
С:11
D:7
B:8

Сұрақ 6:
b:=“шарайна”
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz