Форфейтинг

СОӨЖ

Тақырыбы: Форфейтинг

Орындаған: Сайрамбай Н.

Тексерген: Суюндикова Г. С.

«Форфейтинг» сөзі француз тілінде «a forfait», аударғанда «құқықтан бас тарту» дегенді білдіреді.

тауарларды жабдықтау немесе қызметтерді көрсету барысында пайда болатын және алдағы уақыттарда өтелуге тиісті міндеттемелерді сатып алуды білдіру үшін пайдаланылатын термин.

Форфейтинг -

Форфейтинг екінші дүние-

жүзілік соғыстан кейін алғаш

Еуропа елдерінде пайда

болған. Қазіргі кезде

форфейтинг операциясы

бойынша бірінші орынды

Швейцария алады және ол осы операцияны бастаушылардың

бірегейі болып табылады. Ал біздің елімізде бұл операция түрі маңызды болғанымен, дамымай отыр, оның себебі вексель айналысының дұрыс жолға қойылмауымен байланысты және т. с. с.

Форфейтинг механизмін мынадай екі мәміле түрінде пайдаланады:

Экспортер үшін форфейтингтің мынадай артықшылықтары бар:

векселін форфейтор-банк сатып алғаннан кейін, экспортер валюта бойынша тәуекелге бармайды, яғни бұл тәуекелді банктің өзі кешеді;

уақытын кешіктіріп төлеуге берген операцияның қолма-қол ақшамен жасалатын операцияға айналуына орай, экспортердің өтімділігі тез арада жақсарады, яғни экспортер тауарын жөнелткеннен кейін бірден банктен қаражат алады;

пайыз мөлшерлемесіне байланысты да тәуекел болмайды, себебі форфейтингтік қаржыландыру тұрақты пайыз мөлшерлемесі негізінде жүзеге асырылады; құжаттаудың қарапайымдылығы және оны рәсімдеудің жылдамдығы; форфейтор-банк несиелеу операциясына қарағанда ете жоғары табыс табады.

Мұндағы, 1 - мәмiлеге қатысушылар арсында келiсiмшарт жасалады; 2 - тауарын несиеге бередi; 3 - аудармалы вексельдi (5-7 жылға) жазып бередi; 4 - аудармалы вексельдi қайта сатады; 5 - аудармалы вексельдi есепке алады; 6 - мерзiмi жеткенде төлеуге ұсынылады; 7 - вексель бойынша мiндеттемесiн өтейдi.

Бірінші кезеңде мәміле дайындалады. Бұл кезеңде экспортер, экспортер банкі немесе импортер мәмілені бастаушылар болады. Экспортер үшін кепілдемеге қатысты форфейтордың талабын білу маңызды. Сонымен бірге, осы кезеңде форфейтор экспортердің өтінішін қарайды.

Екінші кезеңде, болатын мәміле туралы ақпараттар жинастырады. Содан кейін барып, форфейтор-банк несиелік талдау жүргізеді.

Келесі кезеңде эспортер вексельді алады және оған авальдың берілуін, яғни үшінші бір тұлғаның кепіл беруін талап етеді.

Форфейтинг мәмілесі

бірнеше кезеңнен тұрады:

Форфейтинг пен факторинг операциялары өзара ұқсас болып келеді. Бірақ форфейтингтің

факторингтен айырмашылығы -форфейтинг сатқан тауарлар мен қызметтерге деген құқықтарды қайта сату арқылы ақшалай қаражаттарды қарызға алумен байланысты бір рет жасалатын операцияны білдіреді. Сондай-ақ экспортердың форфейтингтік қызметі орта мерзімді немесе ұзақ мерзімді несиелеумен байланысты болса, ал факторингте несие беру мерзімі небары 6 айды құрайды.

Белгісі

Факторинг

Форфейтинг

Операция құжаты

Көбінесе шот-фактура

Айналымдағы міндеттемелер (вексель, аккредитив)

Несиелеу мерзімі

Қысқа мерзімді несиелеу (180 күннен)

Орта және ұзақ мерзімді несиелеу (180 күннен 10жылға дейін)

Қаржыландыру сомасы

Фактор-фирманың мүмкіншілігімен шектеулі

Синдирлеу (100мың$-дан 200мың$-ға дейін) мүмкіншілігінің нәтижесінде айтарлықтай жоғары болуы мүмкін.

Қаржыландырудан басқа қосымша қызметтері

Клиенттің (жабдықтаушы) қажеттілігіне байланысты қосымша қызметтер көрсетуді болжайды

Қандай да бір қосымша қызметтерді болжамайды

Төлем тәртібі

Фактор-фирма 90%-ға дейін қарыз сомасын қажет құжаттарды ұсынғаннан кейін төлейді. Қалған қарыз бөлігі экспортер шотына импортер борышын өтегеннен кейін ғана түседі

Форфейтер қарыз сомасын қажет құжаттарды ұсынғаннан кейін дисконттан тыс соманы бірден төлейді

Қайталама айналыс

Талап ету құқығын алып-сату мүмкіншілігі

Форфейтингтік активті қайталама нарықта алып-сату мүмкін

Қамтамасыз етуі (кепілдік)

Үшінші тұлғадан кепіл талап етілмейді

Кепілдік немесе кепілхат талап етіледі

Форфейтинг пен факторинг операцияларына салыстырмалы сипаттама