Акционерлік қоғам туралы

Презентация қосу

Акционерлік қоғам дегеніміз – жарғылық капиталдың
ппрпр акцияларға аударылған шаруашылық бірлестігі акцио-
р нерлік қоғамдардың екі түрі болады:ашық және жабық
Ашық акционерлік қоғамның қатысушыларына барлық
азаматтар кіреді, олар қоғамның басқа мүшелерінің ке-
лісімінсіз өз акцияларын сата немесе басқа біреуге бере алады.
Ашық типтегі акционерлік қоғам- бұл тұрғындардың ішінара меншік
иесі болуына мүмкіндік беретін ұжымдық бизнесті ұйымдастырудың
барынша кең тараған және өркениетті тәсілі.
Акция дегеніміз – оның иесі акционерлік қоғамның жалпы капиталына
өз үлесін қосқан және оның пайдасынан белгілі бір үлесін алуға құқы
бар акционер екендігін дәлеледейтін құжат. Сонымен бірге акционерлік
кәсіпорынның ісін басқаруға құқық береді. Акцияны еркін сатуға немесе
сатып алуға, сыйлауға немесе кепілдікке қалдыруға болады.
Акционерлік кәсіпорындар барлық елдерде ірі кәсіпорындар акционерлік
қоғам және компания түрінде жұмыс істейді.
1.Қоғамды құру туралы шешім қабылдаған жеке және заңды
тұлғалар
оның құрылтайшылары болып табылады.
2.Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес ҚР-ның Үкіметін,
жергілікті атқарушы органдарды, сондай-ақ ҚР-ның Ұлттық Банкін
қоспағанда, Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары мен
мемлекеттік мекемелер қоғамның құрылтайшылары немесе акционер
-лері бола алмайды. Мемлекеттік кәсіпорын осы кәсіпорынға қатысты
меншік иесі мен мемлекеттік басқару органының функциясын жүзеге
асыратын мемлекеттік органның келісімімен ғана қоғамның құрыл -
тайшысы болуға және оның акцияларын сатып алуға құқылы.
3. Қоғамның құрылтайшысы жалғыз тұлға болуы мүмкін.
4. Қоғамның құрылтайшылары қоғамды құруға байланысты және ол
мемлекеттік тіркелгенге дейін туындаған шығыстарды төлеу жөнінде
ортақ жауаптылықта болады. Кейіннен мұндай шығыстарды қоғам
акционерлерінің жалпы жиналысы мақұлдаған жағдайда ғана аталған
шығыстарды қоғам өз құрылтайшыларына өтейді.
1.Қоғамның жарғысы қоғамның заңды тұлға ретіндегі құқықтық мәртебесін
айқындайтын құжат болып табылады. Жұмыс iстеп тұрған акционерлiк
қоғамның акционерлердің жалпы жиналысы уәкілеттік берген тұлға қол
қоятын жарғысының жаңа редакциясын қоспағанда, қоғам жарғысына
құрылтайшылар не оның өкiлдерi қол қоюға тиiс. Қоғамның жарғысы,
сондай-ақ оған енгiзiлетiн барлық өзгерiстер мен
толықтырулар нотариаттық куәландырылуға тиiс.
2. Қоғамның жарғысында мыналар:
1) қоғамның толық және қысқартылған атауы;
3) қоғамның артықшылықты акцияларымен куәландырылған құқықтар
көлемiн қоса алғанда, акционерлердiң құқықтары туралымәлiметтер;
5) қоғамның органдарын құру тәртібі және олардың құзыреті;
6) қоғам органдарының қызметін ұйымдастыру тәртібі, соның ішінде:
қоғам акционерлерінің жалпы жиналысын және алқалы органдарының
отырыстарын шақыру, әзірлеу және өткізу тәртібі;
1.Қоғамның жарғылық капиталы құрылтайшы-
лардың акцияларды олардың нақтылы құны
бойынша және инвесторлардың белгіленген
талаптарға сәйкес айқындалатын орналастыру
бағалары бойынша төлеуi арқылы қалыптас-
тырылады және ол ҚР-ның ұлттық валютасы-
мен көрсетiледі.
2.Акцияның құрылтайшылар алдын ала енгізе-
тiн төлем мөлшерi қоғамның жарғылық капита-
лының ең төменгi мөлшерiнен кем болмауға
және оны құрылтайшылар қоғам заңды тұлға
ретiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастап
отыз күн iшiнде толық төлеуге тиiс.
3.Қоғамның жарғылық капиталын ұлғайту қо-
ғамның жарияланған акцияларын орналастыру
арқылы жүзеге асырылады.
1. Қоғам акционерінің:
2) дивидендтер алуға;
3) қоғамның қызметі туралы ақпарат алуға, оның ішінде акцио-
нерлердің жалпы жиналысында немесе қоғамның жарғысында
белгіленген тәртіппен қоғамның қаржы есептілігімен танысуға;
4) қоғамның тіркеушісінен немесе нақтылы ұстаушыдан оның
бағалы қағаздарға меншік құқығын растайтын үзінді көшір-
мелер алуға;
5) қоғам акционерлерінің жалпы жиналысына қоғамның дирек-
торлар кеңесіне сайлау үшін кандидатура ұсынуға;
6) қоғамның органдары қабылдаған шешімге сот тәртібімен
дауласуға;
1.Акционерлердің жалпы жиналыстары жылдық және кезектен
тыс болып бөлінеді.
Қоғам акционерлердің жылдық жалпы жиналысын жыл сайын
өткізіп отыруға міндетті. Қоғамның жылдық қаржылық есепті-
лігі бекітіледі және қоғамның аяқталған қаржы жылы үшін та-
за кірісін бөлу тәртібі және қоғамның бір жай акциясына есеп-
телген дивиденд мөлшері айқындалады;
Директорлар кеңесінің төрағасы директорлар кеңесінің және
қоғамның атқарушы органының мүшелеріне сыйақы беру мөл-
шері және олардың құрамы туралы қоғамның акционерлеріне
хабарлайды.Акционерлердің жылдық жалпы жиналысы олар
бойынша шешімдер қабылдау акционерлердің жалпы жиналы-
сының құзыретіне жатқызылған басқа мәселелерді де қарауға
құқылы.
3.Акционерлердің жылдық жалпы жиналысы қаржы жылы аяқталғаннан
кейін бес ай ішінде өткізілуге тиіс.
Есепті кезең ішінде қоғамның аудитін аяқтау мүмкін болмаған жағдайда
аталған мерзім үш айға дейін ұзартылған болып саналады.
4.Барлық дауыс беретін акциялары жалғыз акционерге тиесілі қоғамда
акционерлердің жалпы жиналысы өткізілмейді. Қоғамның жарғысында
акционерлердің жалпы жиналысының құзыретіне жатқызылған
мәселелер бойынша шешімдерді мұндай акционер жеке-дара қабылдайды
және бұл шешімдер артықшылықты акциялармен куәландырылған
құқыққа нұқсан келтірмейтін және оны шектемейтін жағдайда жазбаша
түрде ресімделуге тиіс.
1. Акционерлердің жалпы жиналысы өткізілетін
күн мен уақыт оған қатысу құқығы бар адамдар-
дың неғұрлым көпшілігі жиналысқа қатыса ала-
тындай етіп белгіленуге тиіс.
Акционерлердің жалпы жиналысы атқарушы ор-
ган орналасқан жердегі елді мекенде өткізілуге
тиіс.
2. Жиналысқа қатысушыларды тіркеу бастала-
тын уақыт пен жиналысты өткізу уақыты қоғам-
ның есеп комиссиясына жиналысқа қатысушы-
ларды тіркеуді, санын есептеуді және оның квору-
мын айқындауды жүргізуге жеткілікті уақытты
қамтамасыз етуге тиіс.
1. Мыналар:
1) iрi акционер;
2) қоғамның iрi акционерi не, тәуелсіз директорды қоспағанда, лауазымды
тұлғасы болып табылатын жеке адамның жақын туысы,некеде тұрған адамы,
сондай-ақ жекжаты болып келетiн жеке адам.
3) қоғамның немесе, тәуелсіз директорды қоспағанда, осы тармақшаларында
аталған заңды тұлғаның лауазымды адамы;
4) қоғамның iрi акционерi не лауазымды адамы болып табылатын тұлғаның
бақылауындағы заңды тұлға;
5) қоғамның iрi акционерi не лауазымды адамы болып табылатын тұлға оған
қатысты iрi акционер болып табылатын не мүлiктегi тиiстi үлеске құқығы бар
болатын заңды тұлға;
6) оған қатысты алғанда қоғам iрi акционер болып табылатын не мүлiктегi
тиiстi үлеске құқығы бар болатын заңды тұлға;
7) қоғаммен бiрге үшiншi тұлғаның бақылауында болатын заңды тұлға;
8) қоғаммен шарт арқылы байланысы бар, қоғам қабылдайтын шешiмдердi
сол шартқа сәйкес айқындауға құқылы тұлға;
2. Тиісті қоғам немесе өзге заңды тұлға қабылдайтын шешімді анықтау
мүмкіндігі қоғамға немесе өзге заңды тұлғаға бақылау жасау деп танылады.
1.Қоғамды қайта ұйымдастыру ҚР-
ның заң актілерінде белгіленген ерек-
шеліктер ескеріле отырып, ҚР-ның
Азаматтық кодексіне сәйкес жүзеге
асырылады.
2. Қоғам бөліну немесе бөлініп шығу
арқылы қайта ұйымдастырылған кез-
де қайта ұйымдастырылатын қоғам-
ның кредиторлары осы қоғам борыш-
кер болып табылатын міндеттеменің
мерзімінен бұрын тоқтатылуын және
залалдардың өтелуін талап етуге
құқылы.
3.Егер қоғам қайта ұйымдастырылған
жағдайда өз қызметін тоқтатса, оның
акциялары шығарылымының Қ Р-ның
заңдарында белгіленген тәртіппен
күші жойылуға тиіс.
1.Екi немесе бiрнеше қоғамның өз қызметiн тоқтатып, бiрiгу туралы шарттың
негiзiнде және өткiзу актiлерiне сәйкес өзiнiң бүкiл мүлкiн, құқықтарын және
мiндеттерiн беру арқылы жаңа қоғамның пайда болуы қоғамдардың бiрiгуi деп
танылады.
2. Қоғамдардың бiрiгуi жолымен құрылатын қоғамның жарғылық капиталы
қайта ұйымдастырылатын қоғамдардың өз капиталдарының сомасына тең
болады.
3. Қайта ұйымдастырылатын әрбiр қоғамның директорлар кеңесi бiрiгу ныса-
нында қайта ұйымдастыру туралы, бiрiгу нәтижесiнде құрылатын қоғамның
акциялар шығарылымын мемлекеттiк тiркеу және оларды орналастыру тәртiбi
туралы мәселенi акционерлердiң жалпы жиналысының қарауына ұсынады.
4.Бiрiгу туралы шешiм қайта ұйымдастырылатын қоғамдар акционерлерiнiң
бiрлескен жалпы жиналысында әрбiр жеке қоғам акционерлерiнiң айқын
басым көпшiлiк даусымен қабылданады.
5.Бiрiгу туралы шартқа қайта ұйымдастырылатын қоғамдардың барлық акцио-
нерлерi қол қоюға тиiс.
6. Қайта ұйымдастырылатын қоғамдар өздерiнiң барлық кредиторларына
қайта ұйымдастыру туралы жазбаша хабарламалар жiберуге мiндеттi.
1.Қоғамның жаңадан пайда болатын қоғамдарға өзі-
нiң бүкiл мүлкiн, құқықтары мен мiндеттерiн бере
отырып, өз қызметiн тоқтатуы қоғамның бөлiнуi деп
танылады.
2.Қайта ұйымдастырылған акционерлiк қоғамның
барлық акционерлерi қоғамның бөлiнуi нәтижесiнде
пайда болған қоғамдардың әрқайсысының акцио-
нерлерi болып табылады.
3.Қайта ұйымдастырылатын қоғамның директорлар
кеңесi қоғамның бөлiнiп шығуы нысанында қайта
ұйымдастырылуы, бөлiнiп шығу тәртiбi мен талап-
тары және бөлiну балансын бекiту туралы мәселе-
лердi акционерлердiң жалпы жиналысының қара-
уына енгізедi.
4. Қайта ұйымдастырылатын қоғам акционерлерi-
нiң жалпы жиналысы бөлiну нысанында қайта
ұйымдастыру, бөлiну тәртiбi мен талаптары туралы,
бөлiну балансын бекiту туралы шешiм
1.Қоғамды ерікті түрде тарату туралы шешім Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес
кредиторлармен келісімдер бойынша және олардың бақылауымен тарату рәсімін белгілейтін
акционерлердің жалпы жиналысында қабылданады.
2. Қазақстан Республикасының заң актілерінде көзделген жағдайларда қоғамды мәжбүрлеп
таратуды сот жүзеге асырады.
Егер Қазақстан Республикасының заң актілерінде өзгеше көзделмесе, қоғамды тарату туралы
талапты мүдделі тұлғалар сотқа ұсынуы мүмкін.
3. Соттың немесе жалпы жиналыстың қоғамды тарату туралы шешімімен тарату комиссиясы
тағайындалады.
Ерiктi тарату кезiнде тарату комиссиясының құрамына қоғам кредиторларының өкілдері, ірі
акционерлердің өкілдері, сондай-ақ акционерлердің жалпы жиналысының шешіміне сәйкес өзге
де адамдар енгізілуге тиіс.
4.Қоғамды тарату рәсімі және оның кредиторларының талаптарын қанағаттандыру тәртібі
Қазақстан Республикасының заңдарымен реттеледі.
5. Қоғамды тарату кезінде оның жарияланған, оның ішінде орналастырылған акциялары
Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жойылуға жатады.
1.Таратылатын қоғамның кредиторлардың талаптары
қанағаттандырылғаннан кейін қалған мүлкін акционерлер
арасында бөлуді тарату комиссиясы мынадай кезектілікпен жүзеге
асырады:
1) бірінші кезекте - сатып алынуға тиіс болатын акциялар бойын-
ша төлемдер;
2) екінші кезекте - артықшылықты акциялар бойынша есептелген
және төленбеген дивидендтерді төлеу;
3) үшінші кезекте - жай акциялар бойынша есептелген және
төленбеген дивидендтерді төлеу;
2. Әрбір кезектің талаптары алдыңғы кезектің талаптары толық
қанағаттандырылғаннан кейін қанағаттандырылады.
Егер таратылатын қоғамның мүлкі есептелген, бірақ төленбеген
дивидендтерді төлеуге және артықшылықты акциялардың құнын
өтеуге жеткіліксіз болса, аталған мүлік түгелдей осы санаттағы
акционерлер арасында оларға тиесілі акциялардың санына қарай
бөлінеді.

Ұқсас жұмыстар

Бірінші құрылтайшылар жиналысында құрылтайшылардың атқаратын жұмыстары мыналар

Акционерлік қоғам туралы ақпарат

Акционерлік қоғам

Төленбеген капитал шоты

Жарғылық капиталдың есебі

ОБЛИГАЦИЯЛАРДЫҢ АКЦИЯЛАРДАН

Шаруашылық серіктестік

Бағалы қағаздың атауы

Кәсіпорынның ұйымдық - құқықтық нысандары

Қалдықты дивиденд саясаты

Пәндер