Экология пәні бойынша презентация




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті

Алматы 2008жыл
Экология гректің «oikos»-үй,(тұрақ, тұрғылықты
жер,баспана) және logos-ғылым деген сөздерінің
қосындысынан құралған, мағынасы: үй туралы
ғылым, тірі организмдердің өмір сүру жағдайын
және организмдер мен олар өмір сүретін қорша -
ған ортаның арасындағы байланыстарды зерт-
тейтін ғылым. Экология терминін 1866ж. Алғаш
рет неміс зоологы Эрнест Геккель (1834-1919)
енгізді. Экология қоршаған орта факторларының
өсімдіктер мен жануарлар организміне әсерле -
рін, жеке особьтардың, популяциялардың және
бірлестіктердің осы факторларға реакцияларын,
сондай-ақ популяциялардың санына, құрылымына
олардың әсер ету механизмдерін, эколог-қ систе-
малардың өмір сүру заңдылықтарын зерттейді .
Табиғатты қорғау!!!

Адам мен табиғат арасындағы қарым-қатынас мәңгілікті
және сонымен
қатар тұтас күрделі мәселе. Табиғат арқылы адамзат өзінің
көптеген қа-
жеттілігін қамтамасыз етеді. Сонымен адамзат үшін
маңызды табиғи
ресурстар қорының шектеулігі және сарқылатындығы,
оның биологиялық
түр ретіндегі тірі қалу мүмкіндіктерінің шектеуші
факторларының бірі бо-
лып табылады.
Қоршаған ортаны қорғау келесі принциптерді сақтау
негізінде жүзеге асырылады:

• приоритет адамның денсаулығын және өмірін қор-
ғауға, халықтың өмір сүруіне, демалуына қолайлы
болатындай етіп қоршаған ортаны сақтауға және
қалпына келтіруге беріледі;
• экологиялық апат аймақтарының бұзылған эко-
системаларын қайтадан қалпына келтіру және эко-
логиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;
• табиғи ресурстарды үтімді пайдалану және қалпына
келтіру;
• қоршаған ортаға шығын келтіруді тоқтату, оған болуы
мүмкін әсерлерді алдын ала бағалау;
• халықаралық құқық негізінде қоршаған ортаны қорғау
саласындағы халықаралық бірлестіктер;
Азот өзінің массасы
бойынша
атмосфераның негізгі
бөлігін құрайды.
Атмосфера табиғи және
антропогенді ластанады.

Антропогенді ластау көздеріне жылу
энергетикасы, өндіріс, мұнай және газ
өндіру, транспорт, термоядролық
қаруларды сынау жатады. Ауаның
негізгі
ластаушы заттары-күкірт диоксиді,
көміртек оксиді, азот оксидтері және
қатты
бөлшектер.
Экологиялық мониторинг – табиғи құбылыстардың
және антропогендік іс-әрекеттердің әсерінен қор-
шаған орта жағдайының өзгеруін бақылау, бағалау
тексеру және болжау жүйелері. «Мониторинг» деге
термин “монитор” – сақтандырушы, қадағалаушы
деген латын сөзінен алынған. Бұл термин БҰҰ-ның
қоршаған орта жөніндегі Стокгольм конференция-
сының алдында (1972 жыл, маусымда) “бақылау”
ұғымын толықтыру ретінде пайда болды.
Адам үшін таза ауа керек.

•Ол үшін: табиғатты ластамай, таза
ұстау керек.
• Қоқыстарды кез келген жерлерге
тастамау керек.
• Қауіпті қалдықтарды дұрыстап көму
керек.
• Ауаны таза ұстау үшін ағаштар, гүлдер
отырғызу керек.
Жердің су қабаты, мухиттардан,теңіздерден,
Өзен, көлдерден, бақпақтардан және жер асты
Суларынан тұрады. Жер шарының ¾ бөлігін су
Алып жатыр. Жалпы су қорының 97,7% тұзды
Болып келеді. Теңіз суларын ерітінді деп есеп-
Теуге болады, себебі олардың құрамындағы
Тұздардың мөлшері шамамен 35 г/кг.Тұщы
сулар
Қоры жалпы су қорларының 2,5% құрайды. Бұл
Сулардың орташа тұздылығы 1 г/л аспайды.
Тұщы сулардың 30% жер астындағы сулар. Су
Физикалық, химиялық тұрғыдан қарғанда күр-
Делі заттың біріне жатады.
Ең кеңінен тарағаны химиялық және биологиялық ластану.
Радиоактивті,
Механикалық және жылулық ластанулар сирек кездеседі.
Судың негізгі ластаушылары: Химиялық
ластаушылар(қышқылдар, сіл-
Тілер, пестицидтер, фенолдар, СБАЗ және т.б.),
Биологиялық ластаушылар
(вирустар, бактериялар, балдырлар, басқа да ауру
таратқыш организмдер),
Физикалық ластаушылар(радиоактивті элементтер, шлам,
құм, саз, ил).
Адам өмірі үшін ең басты қажеттің бірі ауа.
атмосфера жердегі ауа райын белгілі бір
қалыпта реттеп отырады. Атмосфера болмаса,
тәулік ішінде жер бетінің температурасы шамамен
2000С дейін өзгеріп тұрар еді (күндіз 1000С суық
шамасында).Күн сәулесінін қуатының арқасында бу
күйінде
ауаға көтерілген суды атмосфера жер шарының
белгілі
бір аудандарында жеткізіп, жаңбыр немесе қар
күйінде
жерге түсуін қамтамасыз ететін транспорт қызметін
атқарады.
Ауа - әртүрлі газдардың қоспасы,
Негізінен азот пен оттегінен
тұрады,
Азот (78,08%), оттегі(20,95%),
Аргон (0,93%), к.қ.газы (0,03%).
Белгілі бір особь өзі сияқты особьтардың
ортасында
болатын, белгілі бір территорияны
мекендейтін бір
түрді популяция д.ат. Барлық тірі
организмдер тек
популяция түрінде өмір сүреді.
Популяция – бір ке-
ңістікті мекендейтін, бір түрге жататын
особьтардың
жиынтығы.
Күн – энергияның іс жүзінде сарқылмай-
тын көзі боп табылады. Оны тікелей
немесе жанама, яғни фотосинтездің
өнімдері, судың айналымы, ауа масса-
ларының қоғалысы және т.б. арқылы
пайдалануға болады.
мындаған химиялық қосылыстар,
Әсіресе металдардың тотықтары,
улы заттар, аэрозольдар. Ең кен
тараған ластаушы заттар-құрам-
дары әр түрлі күл мен шаң, түсті
және қара металдардың тотықта-
ры, күкірт, азот, фтор, хлордың әр
түрлі қосылыстары, радиоактивті
газдар, аэрозольдар және т.б.
Биосфера құрамында сынап, қор-
ғасын, мырыш, галлий, германий
және т.б. Ауыр металдар көбейіп
келеді.
БИОСФЕРА.

Биосфера-Жердің тіршілік бар жұқа қабығы.
Қазіргі замаңғы тү-
сініктер бойынша биосфераның заттардың
планета аралық
айналымын ұстап тұратын ғаламдық экосистема
ретінде қа-
растырады. Биосфера терминін 1875 жылы
Австрия ғалымы
Э. Зюсс енгізді.Биосфера туралы ілімнің негізін
салған орыстың
ұлы ғалымы – академик В.И.Вернадский.
Атмосфералық ауаны қорғау.
атмосферада парникті газдардың құрамынын көбею-
інен, жылу балансы өзгеріп планетаның температу-
расының жоғарылауын айтады. Негізгі парникті газ-
көміртек диоксиді (көмірқышқыл газы), оның парникті
эффекке қосатын үлесі 50-60%.
Қалдықтарды қосымша шикізат ретінде тиімді пайдалану
көптеген проблемалардың шешу жолдарын ашуға мүмкін-
дік туғызады. Қалдықтарды қайтадан қолдану қоршаған
ортаны қорғаумен, бастапқы материалдарды, электр-
энергияны үнемдеумен, еңбек ресурстарын босатмен
байланысты көптеген мәселелерді шешуге жол ашады.
қалдықтардың негізгі көлемі тау-кен қазбаларынан, ме-
таллургия, химия, мұнай және газ, ағаш, қағаз, құрылыс
материалдарын өндіретін өнеркәсіптерден және ауыл-
шаруашылығы мен үй-жай шаруашылықтарынан шығып
отырады.
Адам үшін таза ауа керек.

•Ол үшін: табиғатты ластамай, таза
ұстау керек.
• Қоқыстарды кез келген жерлерге
тастамау керек.
• Қауіпті қалдықтарды дұрыстап көму
керек.
• Ауаны таза ұстау үшін ағаштар, гүлдер
отырғызу керек.
Бұл кәдеге асыруға жатпайтын өнеркәсіп қалдықтарын зиянсыздау
мен көмуге бағытталған арнайы табиғат қорғау құбылыстары.
По-
лигон құрудың негізгі мақсаты – қалдықтарды көмуге бөлінген
жерді экономикалық тұрғыдан тиімді түрде қолдану арқылы топы-
рақты, атмосфераны, жер асты мен бетіндегі суларды улы ком-
поненттермен ластанудан сақтау.

Ұқсас жұмыстар
Экологиялық құқықтың ұғымы
Экологиялық және жер құқығының негіздері
Экология пәні және оның мазмұны
Жануарлар экологиясы
АРАЛ ӨҢІРІ АРҚЫЛЫ ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУ ИНСТИТУТЫ
Жалпы экология пәні, міндеттері және құрылымы
Экологияның зияны
Ағзалар мен орта қарым-қатнасы
Тірі зат
Экологиялық құқық туралы
Пәндер