Дағдарыс

Презентация қосу

Дағдарыс.

Орындаған:Хамзаева Э,Төреева
А,Тұрсынбай Ж
ДАҒДАРЫСТЫҢ СЕБЕПТЕРІ.
• Дағдарыстың ең маңызды
себебі – оптимистік
көзқарастағы компаниялардың
экономикалық өсуге дейінгі
кезеңі. Компаниялар
экономикалық өсудің мәңгі, еш
кедергісіз жалғасуына сеніп,
бәсекеде жеңіске жетуге сенімді
болды. Бұл оларды ірі
мөлшердегі капиталдарды
жалға алып, тұрғын үй, ірі
ғимараттар салуға итермеледі.
Мұндай іс-әрекеттер
дағдарысты жылдамдата түсті.
Тағы бір себебі - банк
басшыларының несиені есепсіз,
мүмкіндігінше көп мөлшерде
беруі. Банк басшылары осындай
жолмен аз уақыт ішінде қомақты
пайдаға ие болды.
Дағдарыстың бастапқы сатылары

• Көптеген компаниялардың
қомақты инвестициялары
алдын ала жоспарланған
мөлшерден кем пайда
әкеліп, едәуір қиындықтар
туындайды;
• Компанияларда тұтыну мен
инвестицияның азаюы
салдарынан тапсырыс та,
сұраныс та, шығаратын өнім
мен жұмыс та азаяды;
• Компанияның табыс көлемі
мен ақшасы азаяды;
• Акция нарығында акция құны
20-30%-ға бірден
төмендейді.
Дағдарыстың белгілері:

• Қарызы көп компаниялар мен жеке тұлғалар санының күрт өсуі;
• Банкрот санының артуы;
• Жұмыссыздықтың белең алуы;
• Банктің қысым көрсетуі салдарынан несие алушылардың
қарызын өтей алмауы және осы себептен де олардың
мүліктерінің құнының төмендеуі;
• Банктер шығынның орнын жабу үшін пайыз сомасын көтеруге
мәжбүр. Бірақ бұл әрекет басқа компаниялар үшін қиындықтар
тудырып, дағдарысты жылдамдатады.
• Көптеген банктер құлдырап, банкротқа ұшырайды.
• Енді нарықта көп мөлшердегі мүлік пен акция сатылымы пайда
болады. Компаниялардың қарыздан арылуы үшін, ал банктердің
пайыздық төлемнің азаюын тоқтатуы сияқты әрекеттерден
туындайды;
• Акция нарығы сатылымдардың өте көп мөлшерде болуы
салдарынан 50%-ға құлдырайды;
• Тұрғын үй нарығы да көп сатылым кесірінен 50%ға төмендейді,
бірақ акцияға қарағанда баяуырақ.
Дағдарыстың соңы

• Дағдарыс аяқталмастан
бұрын пайыздық төлемдер
өтеліп бітуі тиіс. Қоғамның
барлық мүшесі шығынға
ұшырайды. Алайда
қарызынан құтыла алмаған
адамдардың қарызы қандай
жолмен болса да өтеліп бітуі
тиіс. Дағдарыстан қалған
компаниялар өзара келісіп,
бірігіп, қайта жұмысқа
кіріседі. Қоғам қайта күш
жинап, жағдайын жақсартуға
тырысады.
Дағдарыстың өрлеу кезеңі

• Бұл кезеңде дағдарыстың шарықтау шегіне жету жолында
өзгеру нүктесі болуы мүмкін. Мұндай жағдай шамамен
компаниялардың 10%-ының табыс көлемінің, мүлік пен
акция сатылымдарының қарыздан құтылуға
жетпейтіндігіне көз жеткізгенде ғана болады. Компаниялар
ірі шығынға ұшырайды.
Дағдарысты болдырмау жолдары

• Қаржы институттары
ақшаның есепсіз несиеге
берудің алдын алып
жатыр. Мемлекет
тарапынанда реттеулер
мен қолдаулар
көрсетілуде.
Экономикалық дағдарыс –
дағдарысты, тоқырауды,
жандануды және өрлеуді
дәйекті түрде қамтитын
ұдайы өндірістік цикл
кезеңдерінің бірі.
Дағдарыс тоқыраумен алмасады

• Тоқырау фазасының
сипаттамасы:
• 1. Өндірістің құлдырауы
мен бағалардың төмендеуі
тоқырау жағдайында
болады.
• 2. Жұмыссыздық жоғары
деңгейде болады.
• 3. Ақшаға сұраныс
төмендейді, пайыз
мөлшерлі жалақысы
азаяды, сөйтіп өндірістің
салаларын ұлғайтуға
жағдай жасалады.
Жандану фазасы
• 1. Дағдарыстан аман қалған кәсіпорындар негізгі
капиталдарын жаңартып, өндірісті ұлғайтуға кіріседі.
Өндірілген тауарлар көлемі мен сапасы жағынан өндіріс
дағдарысының алдындағы дәрежеге жетеді.
• 2. Инвестициялар өседі.
• 3. Бағалар көтеріледі, себебі сұраныс өседі.
• 4. Жұмыссыздықтың деңгейі қысқара бастайды.
• 5. Ақшаға сұраныс өседі, пайыз мөлшерлі жалақысы
өседі.
• Өрлеу фазасының сипаттамасы:
• 1. Өндірістің көлемі дағдарыс алдындағы дәрежеден
артады.
• 2. Жұмыссыздық деңгейі маңызды түрде қысқарады.
• 3. Тауарлардың бағасы өседі.
• 4. Қарыз капиталының ұсынысы өседі.
• 5. Несиеге сұраныс өседі. Сөйтіп шаруашылық жаңа
дағдарысқа қарай қадам басады.
• 1. Ақша несие саясаты Пайыз мөлшерлі
жалақысын төмендету, мемлекеттің бағалы
қағаздарын ашық нарықта сатып алуы.
• Пайыз мөлшерлі жалақысын өсіру, мемлекеттің
бағалы қағаздарын ашық нарықта сатуы.
• 2. Фискальдық саясат Бюджеттен қосымша
шығындар жұмсау, салық ставкаларын
төмендету. Бюджет шығындарын қысқарту, салық
ставкаларын өсіру.
• 3. Жалақы мен тарифтер саясаты Жалақыны
өсіру. Жалақыны төмендету.
• 4. Мемлекеттік инвестициялар саясаты.
Инвестициялық бағдарламалардың
жылдамдықпен орындалуы, мемлекеттік қолдау
жасау. Мемлекеттік құрылысты және
инвестицияларды тоқтату.
Алғашқы дағдарыс

• 1825 жылы Англияда
басталған. Содан кейін ол
1836 ж., 1841 ж., 1847 жылы
АҚШ, Англия мен Франция,
Германияны қамтыды. 1857
жылғы дағдарыс бірінші
дүниежүзілік циклдық
дағдарыс болып саналады.
• Одан кейін ол 1873, 1882,
1990, 1907 жылдарда
қайталанды. Экономикаға
үлкен шығындар әкелген
1920-1921, 1929-1933, 1937-
1938 жж экономикалық
дағдарыстар. «Ұлы тоқырау»
атын алған өте терең және
ұзақ дағдарыстың сипаты
1929-1933 жылдарда болған
еді.

Ұқсас жұмыстар

САЯСИ ДАҒДАРЫС

Әлеуметтік – экономикалық дамудағы дағдарыс түсінігі және оның пайда болу себептері

Экономикалық шиеленістің түрлері және түсінігі

Отбасындағы дағдарыстар

Дағдарыс туралы не білеміз (дөңгелек үстел)

Дағдарыс туралы не білеміз?

ЭКОНОМИКАЛЫҚ СЕРПІЛІС КЕЗІНДЕГІДЕЙ ЖАСАНДЫ ТҮРДЕ

Рухани адамгершілік білімінің қазіргі әлемдегі басымдылығы

Жас ерекшелік дамуының кезеңдері мен күйзелістері

Хоум - стейджинг

Пәндер