Қазақстан экологиясы

Презентация қосу

Қазақстан
экологиясы
Тексерген:Рүстемова М Т
Орындаған:Тілебалдиева ж
Қала экологиясын қорғау
Мысалы, Алматы 1 –ЖЭО, 2 –
ЖЭО,
сол секілді ГРэс, бұдан басқа
140-
тан аса ірілі – ұсақты
қазандықтар
бар екен. Осылардың
жиынтығы,
бағдарламаның екінші факторы
Қаладғы тұрғын үйлерден, жылу
орталықтарынан болып табылады.
бөлінетін тұрмыстық қалдықтар мәселесі.
Негізінен қаладан бөлінген күл – қоқыстар
Қаскелең бағытына кететін жолдың
бойындағы
арнайы жерлерге апарып төгіледі. Кейінгі
кездері
қоқыс таситын көнергеніне байланысты,
тағы
басқа себептер бар, осы жағынан біраз
СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН
Солтүстік Қазақстан бойынша құнарлы жерлердің
25-30 % жарамсызданса, Батыс Қазақстанда мұнай-газ
өнеркәсібінің өнімдерімен ластану 100 мың га,
жерді, техногенді ластану 2,5 млн. га жайылымдардың
деградацияға ұшырауы 3 млн-га жерді қамтып отыр.
Әсіресе, Азғыр мен Тайсойған полигондары қамтып
отырған 1,4 млн. га жер радиактивті қалдыққа көміліп
отыр.
Ал, Каспий теңізінің 268 млн. га жағалауы су астында
қалып мұнай өнімдерімен ластану одан әрі етек алуда.
Батыс Қазақстандағы мұнай өңдеуге
Негізделген өндіріс кешенінің жұмыс
істеуі
Облыстық қалалардың ауа тазалығына
айтарлықтай нұқсан келтірілді.

Каспий суының табиғи
құрамы өзгеріске
ұшырады. Мұндай жагдай
табиғаттың баска да
компоненттерінің сапасына
қауіп төндіруде.
Ірі өнеркәсіп орындары шоғырланған, ірі көлік торабы бар облыс
орталықтарының көбінде-ак экологиялық жағдай нашар.
2000 жылы республиканың 19 қаласында жүргізілген атмосфераның
ластану мөлшерін анықтайтын мониторинг қорытындысы бойынша
Өскемен (атмосфераның ластану индексі - 17,8), Риддер, Шымкент,
Ақтөбе (10,0), Алматы (9,9) қалаларының ауасы өте лас болды,
Республика қалалары бойынша атмосферадағы зиянды шаңдардың
жиынтығы зиянды заттардың шектеулі мөлшерінен орта есеппен
1,2 есе көп. Ауаның шаңдануының ең көп мөлшері (3-5 РЗШ)
Жсзказғанда,
Шымкентте, Ақтауда байқалған. Атырау, Алматы, Балқаш,
Семей,
Теміртау қалаларында бұл көрсеткіш 1,3-2- РЗШ-ні құрайды. Ауадағы
адам организміне аса қауіпті улы газдардың мөлшері 1328,2 тонна
күкіртсутегінен, 7732,7 тонна аммиактан,
4621,4 тонна қорғасыннан, 1606,6 тонна
мышьяктан, 335,6 тонна күкірт кышқылынан
құралады. Бір Қарағанды облысының өндіріс
орындары ауаға 1108,1 тонна улы газды
таратады екен.
Орталық Қазақстан
Күрделі экологиялық шиеленістер Орталық Қазақстанды да
қамтуда.
Онда - техногендік, өндірістік ластану, топырақтың
құнарсыздануы,
жайылымдардың тозуы, металдармен ластануы, радиактивті
және
ракета-космос қалдықтармен (Бетпақдала) ластану жоғары
деңгейге жетуде.

Оңтүстік Қазақстандағы экологиялық жағдайлар Арал өңіріне тән Әмудария
мен
Сырдария бассейнінің 2 млн. га жерін шөлге айналдырды. Сорға, тақырға
айналған
жерлер мен Арал табанындағы тұздар экожүйелерді қайтымсыз бүлдіруде.
Осы өңірдегі қара сексеуіл орындарының 300 млн. га құрып кетуі өкінішті
жағдай.
КСРО заманында Қазақстан аумағында
атом бомбалары сынақтан өтті. Ол үшін
арнайы 18 млн га жер бөлініп, Семей ядролық
полигоны ашылды. Бастапқысынды адамдарға,
жануарлар мен табиғатқа тікелей зардабын
тигізген ашық сынақтар жасалды. Сосын
оларды жер астына жасай бастады. Атом
бомбаларының жарылыстары сұмдық ауыр
болды. Семей маңындағы радиациялық әсер
аймағында тұратын 500 мыңдай адам осы
сынақтан азап шекті.

1949 жылдан 1963 жылға дейін жер бетінде
жасалған сынақтардың зардабы әсіресе мол
болғаны рас. Бұл аймақтағы аурулардың есеп-
қисабы 1990 жылға дейін мұқият жасырылып келді.
Облыста онкологиялық, жүрек-қан тамыр, жүйке
және психикалық аурулар саны күрт өсті. Азап
шегіп, өлім құшқан адамдар қаншама.
Отбасыларында кемтар балалар көбейді. Бұның өзі
қазақ ұлтының келешегіне төнген зор қауіп
болатын 1980 жылдардың аяғына қарай халықтың
төзімі таусылып, шегіне жеткен еді.
Ерекше қорға алатын
аймақтарға
автокөліктерді аз жіберу.

Ал егер жанар – жағар май станцияларының
жағдайын айтсақ, қала әкімі бұл жағына да
қатты көңіл бөліп отыр.
1998 жылдың қазан экология мәселесімен айналысатын
кешендік комиссия құрылған. Бұл комиссия сондай-ақ
жанар – жағар май сапасымен де айналысады. Қазір
қалада 400-ге жуық контейнерлі жанар май
станциялары бар. Енді солардың санын ары кеткенде
140-қа дейін қысқартып, дүниежүзілік талапқа
сәйкестендірілген “Texaco”, “Chevron”, “Mobil” секілді
тұрақты станцияларға айналдыру жөнінде жұмыстар
атқарылуда.
Экологиялық жағдайдың нашарлауына
жаңа жобалар мен бағдарламаларды
экологиялық сараптау және
модельдеудің сапасының төмендігі
қосалқы әсер етуде.

Керекті зерттеулерді
жобалардың жүзеге
асуына мүдделі салалардың
мамандары жүргізетіні кері
әсерін тигізуде.
Қорытынды
Қазіргі заманда қалыптасқан экологиялық жағдайлардың туындау
себептері:
Ғылыми-техникалық прогрестің (ҒТП) дамуы - табиғи ресурстар қорының азаюымен
қатар олардың тозуы, ластануы, экологиялық жағдайдың шиеленісуімен қатар жүруде.
Дамудың жаңа сатысы: ҒТП негізіндегі жоғары технологияға ауысу, табиғатты
пайдаланудың
жаңа стратегиясының қалыптасуы арқылы жүзеге асады. Оның өзі ез кезегіндс
мемлекеттік
және қоғамдық
Қоршаған ортаныңэкологиялық саясатты
ластануы адам қалыптастырады.
баласының тіршілік ортасын сапасыздандырып,
бүкіл қоғамның қалыпты дамуына кері әсерін тигізуде. Бүкіл дүние жүзі қоғамдастықтарымен
қатар Қазақстандықтар да қалыпты салт-тұрмыс экологиялық жағдайларға қарай
тұрақсыздық
алаңдаушылық күйге түсуде. Сондықтан елдегі экологиялық жағдайлар экономика
тәуелсіздігінежағдайлардың
Экологиялық де әсерін тигізуде.
нашарлай түсуі Қазақстан жағдайында бұрын-соңды
болмаған
жаңа проблемалар тудыруда. Олар ауа, су, топырақ ресурстары мен өсімдік пен
жануарлар
әлеміндегі соңғы жылдардағы өзгерістер.
Антропогендік қысымдар табиғат ресурстарының барлық түріне тікелей және жанама
әсер
ете отырып кейбір жағдайда қайтымсыз экологиялық апаттар әкелуде. Мәселен,
Қазақстан Республикасының біршама жерінің (180 млн-га 60 %) шөлге айналуы бүкіл
мемлекеттік проблемалар туыдырып отыр. Сол сияқты республиканың барлық
жерінің 30 млн. га көлемін өнеркәсіп, көліктік қатынас жолдары, елді мекендер, т.б.
нысандар алып жатыр.

Ұқсас жұмыстар

Қазақстан қалаларының экологиясы

Химиялық ластану

Табиғат Экологиясы мен адамдар Арасындағы екіжақты қарым-қатынас

Адам тіршілігі үшін экологиялық қолайлы және қолайсыз аудандар

Экологиялық пирамидалар

Шымкент қаласының экологиясы

Популяциялар экологиясы. Популяциялар гомеостазы, оның жалпы қағидалары және динамикасы

Жануарлар экологиясы

Оқушыларға экологиялық білім беру жүйесіндегі аймақтық компонентті пайдалану

Экологияның даму кезеңдері

Пәндер